Bromik asit
Hidrojen bromat olarak da bilinen bromik asit, HBrO3 moleküler formülüne sahip bir oksoasittir. Sadece sulu çözelti içinde bulunur.[1][2] Broma ayrışırken oda sıcaklığında sarıya dönen renksiz bir çözeltidir.[1][3] Bromik asit ve bromatlar güçlü oksitleyici ajanlardır ve Belousov-Zhabotinsky reaksiyonlarında yaygın bileşenlerdir.[3][4] Belousov-Zhabotinsky reaksiyonları denge olmayan termodinamiğin klasik bir örneğidir.
| |
| |
| Adlandırmalar | |
|---|---|
Bromik asit | |
Diğer adlar Bromik(V) asit Hidrojen bromat | |
| Tanımlayıcılar | |
| ChEBI | |
| ChemSpider | |
| ECHA InfoCard | 100.029.235 |
| EC Numarası |
|
| MeSH | Bromic+acid |
PubChem CID
|
|
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
|
|
| Özellikler | |
| Molekül formülü | HBrO3 |
| Molekül kütlesi | 128.91 g/mol |
| Asitlik (pKa) | -2 |
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
| |
| Bilgi kutusu kaynakları | |
Ayrışma
değiştirDüşük konsantrasyonlar tamamen hidrojene ve bromata ayrılırken, yüksek konsantrasyonlar brom oluşturmak üzere ayrışır. Pozitif yüklü hipervalent brom, elektronegatif OH grubuna bağlı olduğu için bromik asidin yüksek dengesizliği açıklanabilir.[5]
Yapı
değiştirHBrO3'ün birkaç izomeri vardır.[5][6] Hesaplanan bağ uzunlukları aşağıda üç üst düzey G2MP2, CCSD(T) ve QCISD(T) teorisine göre listelenmiştir.[5]
| Türler | HOOOBr | HOOBrO | HOBrO2 | HBrO3 |
|---|---|---|---|---|
| Br–O köprülü (Å) | 1.867 | 1.919 | 1.844 | — |
| Br–O terminal (Å) | — | 1.635 | 1.598 | 1.586 |
Bu yapılar arasındaki büyük enerji bariyerleri izomerizasyonu mümkün kılmaz. HOBrO2 en kararlı izomerdir ve yukarıda resmedilen izomerdir.[6]
Sentezi
değiştirBromik asit, baryum bromat ve sülfürik asit reaksiyonunun ürünüdür.[1]
- Ba(BrO3)2 + H2SO4 → 2 HBrO3 + BaSO4
Baryum sülfat suda çözünmez ve bir çökelti oluşturur. Sulu bromik asit, baryum sülfat çıkarılarak boşaltılabilir.
Kaynakça
değiştir- ^ a b c The Merck Index: An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals. 14th Edition. 2006.
- ^ Van Nostrand's Scientific Encyclopedia. Glenn D. Considine. Ninth Edition. Volume 1. p 554
- ^ a b Recipes for Belousov–Zhabotinsky reagents. J. Chem. Educ., 1991, 68 (4), 320. doi:10.1021/ed068p320 7 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ The Source of the Carbon Monoxide in the Classical Belousov–Zhabotinsky Reaction. J. Phys. Chem. A., 2007, 111 (32), 7805–12 doi:10.1021/jp073512+ 2 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ a b c Theoretical investigation of halogen-oxygen bonding and its implications in halogen chemistry and reactivity. Bioinorganic Chemistry and Applications, 2007, 1, 11/1–11/9
- ^ a b A Theoretical Examination of the Isomerization Pathways for HBrO3 Isomers. J. Phys. Chem. A, 2000, 104 (41), 9321-27. doi:10.1021/jp001604s 30 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.