Hırçın Kız

Hırçın Kız (İngilizce özgün adı: The Taming of the Shrew), William Shakespeare'in komedilerinden biridir. 1590-1591 yıllari arasinda yazıldığı varsayılır ve ilk temsili 1593'tedir.

Hırçın Kız The Taming of the Shrew
The Taming of the Shrew
Hırçın Kız'dan bir sahne Ressam: Augustus Egg
Yazar	William Shakespeare
İlk gösterim	1593
Ülke	İngiltere
Orijinal dil	İngilizce
Tür	Komedi

Hırçın Kız - Birinci Folyo baskısı başsayfası

Kaynakları ve ilk basımı

Bu oyunun ana olay örgüsü 14. yüzyılda İspanya'da Kastil diliyle yazılmış olan "çok serbest karakterli ve çok ateşli bir tabiatlı kadınla evlenen genç bir adam" hakkında bir hikâyedir. Diğer bir olay örgusü kaynağı Ludivico Ariosto'nun yazmış olduğu I Suppositi adli oyundur. Shakespeare'in eserini orijinal İtalyanca eserden mi yoksa 1566'da temsil edilen George Gascoigne tarafından Supposes adıyla telif edilip oynanan eserinden aldığı bilinmemektedir.

Bu oyunun Shakespeare tarafından ilk defa oynandığı yılın 1593 olduğu iddia edilmekle beraber, bunu hiç şüphesiz olarak tespit etmek imkânsızdır. Çünkü bu oyunun hikâyesinin epeyce değişik bir sekli Londra sahnelerinde Hırçın Kızın Yola Getirilmesi adi ile temsil edilmiştir. Fakat bu eserin ya Shakespeare'in eserinden mülhem olarak adapte mi edilmiş olduğu yoksa doğrudan kötü bir kopya mı olduğu bilinmektedir, çünkü basılı şekli şu anda elimizde bulunmamaktadır.

1594, 1596 ve 1607 tarihli Hırçın Kız adı altında basılmış eserler elimizde bulunmaktadır. Ancak Shakespeare'in eseri olarak bilinen Hırçın Kız, ilk defa Shakespeare'in eserlerinin birlikte basıldığı 1623'te Birinci Folyo edisyonunda bulunmaktadır.

Karakterler

C. R. Leslie'nin 4. perde 3. sahneden bir anı betimleyen çizimi, Illustrated London News, 3 Kasım 1886

• Christopher Sly - Sarhoş tenekeci
• Bartholomew - Bir soylu hizmet edici (sonra Sly'in karısı kılığında)
• Baptista Minola - Katherina ve Bianca'nın babası
• Vincentio - Lucentio'nun babası
• Katherina (Kate) - Başroldeki "hırçın kız"
• Petruchio - Katherina'nın talibi ve sonra kocası
• Bianca - Katherina'nın kızkardeşi; biraz saf bir kız
• Lucentio - Bianca'nın talibi (sonra öğretmen Cambio kılığında)
• Gremio - Bianca'nın yaşlıca bir talibi
• Hortensio - Bianca'nın talibi (sonra öğretmen Litio kılığında)
• Titiz bir kişi - (Tranio'nun aldatıcı sözlerine uyarak sonra Vincentio'yu taklit eder.)
• Tranio - Lucentio'nun uşağı (sonra Lucentio'un taklitcisi)
• Biondello - Lucentio'nun uşağı
• Grumio - Petruchio'nun uşağı
• Curtis - Petruchio'nun uşağı
• Nathaniel - Petruchio'nun uşağı
• Joseph - Petruchio'nun uşağı
• Peter - Petruchio'nun uşağı
• Bir tuhafiyeci
• Bir lord
• Bir terzi
• Bir dul kadın - sonunda Hortensio ile evlenir
• Birahanede çalışan bir kadın
• Lord'un avcıları
• Oyuncular
• Hizmetkarlar
• Ulak

Konusu

Oyuna ait 1815 tarihli bir çizim: "Tameing a Shrew; or, Petruchio's Patent Family Bedstead, Gags & Thumscrews".

Zengin Baptista'nın evlilik çağına gelmiş Katharina ve Bianca adlı iki kızı vardır. Küçük kızı Bianca görgülü ve kibar biridir, pek çok erkek onunla evlenmek istemektedir. Katharina ise çekilmez ve ağzı bozuk biri olduğu için pek talibi yoktur. Babtista, küçük kızı Bianca ile evlenmek isteyen Hortensio ve Gremio'ya bir şart koşar: "Önce Katherina'nın evlenmesini sağlayın. Onu alacak bir adam bulun, Bianca'nın ikinizden biri ile evlenmesine izin veririm..." İki arkadaş bir çare ararken, Hortensio, Verona'dan yeni gelen dostu Petruchio'ya durumu açar. Anlattıkları Petruchio'nun ilgisini çeker ve Katharina'yı yola getirmek için kolları sıvar. Ancak bu sandığından daha zor olacaktır...

Bir ön oyun ve beş perdeden oluşan Hırçın Kız dünya tiyatrosunun en sevilen ve en çok sahnelenen oyunları arasında yer alır. Pek çok kez müzikallere ve komedi filmlerine uyarlanmıştır.

Film uyarlamaları

• Taming of the Shrew (1908 film): D.W.Griffith uyarlaması. Sessiz film
• Taming of the Shrew (1929 film): İlk sesli uyarlama. Başrollerde Mary Pickford ve Douglas Fairbanks. Sam Taylor tarafından ek dialog.
• The Quiet Man (1952 film): İrlanda'da yaşayan bir emekli boksör tarafından hırçın kız Maureen O'Hara'nın yola getirilmesi.
• Kiss Me Kate (1953) : George Sidney uyarlaması. Cole Porter'in muzikal oyununun film uyarlaması. Başrollerde Howard Keel, Katherine Grayson ve Ann Miller.
• Taming of the Shrew (1967 film): Franco Zeffirelli uyarlaması. Başrollerde Elizabeth Taylor ve Richard Burton.
• 10 Things I Hate About You (1999 film): Burada olaylar ve kişiler ABD üniversite gençliğine uyarlanmış. Gil Junger'ın yönettiği başarılı komedide Katharina rolünü Julia Styles üstlenmişti. Patrick Verona'ya dönüştürülen Petruchio karakterini ise Heath Ledger canlandırıyordu.
• Deliver Us From Eva (2003 film)

Türkçeye Çeviriler

• Yola Getirilen Hırçın Kız. Çev. Mehmet Şükrü. İstanbul, Matbaacılık ve Neşriyat Türk Anonim Şirketi, 1934
• Hırçın Kız. Çev. Nureddin Sevin. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1946.
• Huysuz Kız. Çev. Bülent Bozkurt. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1997.
• Hırçın Kız. Çev. Özdemir Nutku. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2010
• Hırçın Kız. Çev. Yeşim Mısırcı. İstanbul: Paraf Yayınları, 2011

Dış bağlantılar

• Wikisource'da Hirçın Kız oyununun tam metni 14 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)