Elfi von Dassanowsky
Elfriede "Elfi" von Dassanowsky (d. 2 Şubat 1924 - ö. 2 Ekim 2007) Avusturya doğumlu bir şarkıcı, piyanist ve film yapımcısıdır.
Elfi von Dassanowsky | |
|---|---|
.jpg) | |
| Doğum | 2 Şubat 1924 Viyana, Avusturya |
| Ölüm | 2 Ekim 2007 (83 yaşında) Los Angeles, ABD |
| Meslek | Film yapımcısı opera şarkıcısı piyanist eğitimci |
| Etkin yıllar | 1942–2007 |
Erken dönem değiştir
Elfi von Dassanowsky (Elfi Dassanowsky veya Elfriede Dassanowsky olarak da bilinir), Avusturya Ticaret Bakanlığı'nda memur olan Franz Leopold von Dassanowsky ve Anna'nın (kızlık soyadı Grünwald) kızı olarak Viyana'da Elfriede Maria Elisabeth Charlotte Dassanowsky olarak dünyaya geldi. 5 yaşında bir piyano dahisi olan Elfi, Viyana Kutsal Bakire Meryem Enstitüsü'ne ("Englische Fräuleins" olarak bilinir) katıldı ve 15 yaşında, konser piyanisti Emil von Sauer'in himayesi ile o tarihe kadar Viyana Müzik ve Gösteri Sanatları Akademisi'ne kabul edilen en genç kadın oldu. Bir öğrenciyken, film yönetmeni Karl Hartl, Mozart biyografisinde ve bir Willi Forst müzikalinde enstrümanı ekranda çalabilmesi için Curd Jürgens'e piyano eğitimi vermesi için onu seçti. Ancak Dassanowsky'nin çalışmaları ve erken kariyeri, Nazi örgütlerine üyeliği reddettiğinde uzun süreli işçi hizmeti için durduruldu. Berlin'deki güçlü UFA Stüdyosu, 1944'ün sonlarında ona bir film sözleşmesi teklif edildi ancak bu teklifi reddetti.
Kariyeri değiştir
Von Dassanowsky, 1946'da Stadttheater St. Pölten'de Mozart'ın The Marriage of Figaro'sunda Susanna olarak ilk opera çıkışını yaptı ve Müttefik Yüksek Komutanlığı için konserler verdi.
Dassanowsky, film tarihindeki birkaç kadından biri olmaya devam ediyordu ve 22 yaşında, savaş sonrası Viyana'daki ilk yeni stüdyo tesisi olan bir film stüdyosunu (Belvedere Film) ortak kuran en genç kadınlardan biri oldu. Stüdyo, kıdemli ortakları August Diglas ve Emmerich Hanus ile birlikte Die Glücksmühle (Mutluluk Değirmeni, 1946), Dr. Rosin (1949) ve Märchen vom Glück (Kiss Me, Casanova, 1949) gibi Alman klasikleri yarattı ve Gunther Philipp ve Nadja Tiller'a ilk ekran rollerini verdi.
Operalarda, operetlerde, tiyatro dramalarında ve komedilerde rol aldı. Birkaç tiyatro grubunun kurulmasına yardımcı oldu, Allied Forces Broadcasting ve BBC'de spikerlik yaptı, tek kişilik bir gösteriyle Batı Almanya'yı gezdi ve şan ve piyanoda ustalık dersleri verdi.
Bu dönemde, aynı zamanda, resmini içeren çalışmaları artık müzelerde ve özel koleksiyonlarda bulunan ünlü Avusturyalı ressam Franz Xaver Wolf (1896 – 1990) için özel olarak modellik yaptı.
Sanat yönetmeni Federico Pallavicini aracılığıyla, kısa ömürlü Amerikan dergisi Flair'in (Fleur Cowles tarafından düzenlenen) savaş sonrası Viyana'daki sanatları ele alması için teşvik etti ve planlanan baskı için modellendi, ancak yayın baskıdan önce kapandı. Ignace Paderewski piyano tekniğinde uzman olan müzik pedagojisi, 1950'lerde evlendiği ve bir oğlu ve kızı olduğu Kanada ve New York'ta devam etti.
Bu sırada tasarıma yöneldi ve şu anda Viyana'daki Uygulamalı Sanatlar Müzesi'nin (Museum für angewandte Kunst Wien) koleksiyonunda bulunan kadın deri gündüz kabanı için bir prototip yarattı. 1970'lerin sonlarında boşandı ve bir daha hiç evlenmemiş olmasına rağmen, 1990'ların ortalarında ölümüne kadar yazar ve aktör Prens Heinrich Starhemberg (Henry Gregor, 1934–1997) ile kısa bir süre ilişki yaşadı.
1960'larda Hollywood'da modaya uygun bir Avrupa yıldızı olmaya direndi ve yönetmen/yapımcı Otto Preminger için ses koçu olarak kamera arkasında kalmayı tercih etti. 1962'de Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığına kabul edildi. Başarılı bir Los Angeles iş kadını, 1999'da oğlu Robert ile birlikte Los Angeles/Viyana merkezli bir yapım şirketi olarak Belvedere Film'i yeniden kurdu. Ödüllü dramatik kısa film Semmelweis (2001), casus-komedi Wilson Chance (2005) ve "Felix Austria! aka The Archduke and Herbert Hinkel" (2013) belgeseli ve Alexander Lernet-Holenia'nın savaş karşıtı Avusturya romanı "Mars im Widder"'ın ekran uyarlaması da dahil olmak üzere devam etmekte olan birkaç çalışmanın baş yapımcılığını yaptı.
Film yapımında öncü bir kadın olarak ve savaş sonrası Avusturya sanat ve kültüründe çok yönlü bir yetenek olarak benzersiz çalışmasıyla uluslararası alanda tanınan von Dassanowsky, Women's International Center'ın prestijli Living Legacy Ödülü'nü alan tek Avusturyalı kadındır ve bu ödülle onurlandırılmıştır. "UNESCO Mozart Madalyası", Avusturya Cumhuriyeti Hizmetleri için Altın Liyakat Madalyası,[1] Fransız Ordre des Arts et des Lettres, Avusturya Film Arşivi'nin Yaşam Boyu Başarı Madalyası sahibi oldu. Ek olarak, 1990'ların sonlarında Right Livelihood Award adayı gösterildi.
Ölümü değiştir
Temmuz 2007'de Kona, Hawaii'deyken, Dassanowsky hayatı tehdit eden bir emboli yaşadı. Honolulu'daki Queens Hastanesi'ne götürüldü ve sol bacağının bir kısmı kesilmek zorunda kaldı. Los Angeles'ta rehabilitasyonda iyileştiği bildirildi ve film yapımcılığının yanı sıra sanat ve UNESCO tanıtımındaki çabalarına devam etmesi bekleniyordu. Haberlere göre, ampute ünlü Heather Mills (Lady McCartney) onun rehabilitasyonuyla kişisel olarak ilgilendi. Ancak Dassanowsky, 2 Ekim 2007'de Los Angeles'ta kalp yetmezliğinden öldü. 25 Temmuz 2008'de Viyana'daki Zentralfriedhof'ta bir onur mezarına (Almanca: Ehrengrab) defnedildi.
Vakıf ve ölümünden sonra değiştir
Kasım 2007'de Elfi von Dassanowsky Vakfı'nın planlanan kuruluşu Viyana'da duyuruldu. Gelişmekte olan kadın sinemacılar için ödüller ve hibeler geliştirerek merhum sanatçının öncü ve yaratıcı ruhunu devam ettirecekti. Bu projenin ilk aşaması, Elfi von Dassanowsky Fonu'nun ABD ve Avrupa'daki kâr amacı gütmeyen kuruluşlara hayırsever katkılar programını başlattığı Ocak 2009'un sonlarında tamamlandı.
"Elfi" olarak da bilinen Elfi von Dassanowsky Rose (bir çay gülü - floribunda melezi), 2009 yılında Kanadalı Brad Jalbert tarafından yaratıldı. 2013 İlkbaharında New York Botanik Bahçesi'ndeki Peggy Rockefeller Gül Bahçesi'ne dahil edildi.
Kadın yönetmenlerin çalışmaları için ilk Elfi von Dassanowsky Ödülü, Haziran 2010'da Viyana Bağımsız Kısa Film Festivali'nde Parallax (2009) için Norveçli sanatçı Inger Lise Hansen'e takdim edildi.
1988'de Japon gök bilimciler Masaru Arai ve Hiroshi Mori tarafından keşfedilen küçük bir gezegen/asteroid olan "4495 Dassanowsky", 2014 yılında onun onuruna seçildi.[2][3]
Eylül 2018'de ölümünden sonra Avusturya Film Yapımcıları Derneği'nin (AAFP) Onursal Üyesi seçildi.[4]
Kaynaklar değiştir
- ^ "Reply to a parliamentary question about the Decoration of Honour" (PDF) (Almanca). s. 905. 13 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2012.
- ^ "International Astronomical Union Minor Planet Circular, 6 Kasım 2014, syf. 90845" (PDF). 22 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Mart 2023.
- ^ "JPL Small-Body Database Browser". 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2023.
- ^ "Avusturya Film Yapımcıları Derneği". 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2023.
Dış bağlantılar değiştir
- Women's International Center-Living Legacy Award 30 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- BiografiA 26 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- IMDb'de Elfi von Dassanowsky
- Film Reference biography 30 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Elfi von Dassanowsky in the Encyclopedia of Austria at AEIOU 30 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- FemBio Biography 30 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Austrian Information on EvD Foundation 30 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Elfi von Dassanowsky Vakfı 24 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.