Duvar (film)

Yılmaz Güney'in 1983 yapımı son filmi
(Duvar (film, 1983) sayfasından yönlendirildi)

Duvar, Yılmaz Güney'in yazıp yönettiği 1983 yapımı filmdir. Yılmaz Güney'in, Cannes Film Festivali'nde büyük ödül Altın Palmiye'yi alan Yol filminden sonraki ilk, hayatını kaybetmeden önceki son filmidir. Ayrıca 1974 yılındaki Arkadaş filminden beri bizzat çekimlerinin başında bulunduğu ilk filmidir. Güney, 1974–1981 yılları arasını cinayetten ötürü hapishanelerde geçirdiği için bu dönemdeki filmlerinin çekimlerinde bulunamamış, filmlerini hapishaneden organize ve takip etmiştir. Duvar filminin çekimlerini ise 1983'te Fransa'da gerçekleştirmiş ve ilk olarak tekrar Cannes Film Festivali'nde göstermiştir.

Duvar
Filmin Fransızca afişi
YönetmenYılmaz Güney
YapımcıMarin Karmitz
SenaristYılmaz Güney
Hikâye (eser)Yılmaz Güney
OyuncularTuncel Kurtiz
Ayşe Emel Mesçi
Malik Berrichi
Nicolas Hossein
Isabelle Tissandier
Ahmet Zîrek
Ali Berktay
MüzikGarip Şahin[1]
Setrak Bakırel
Ali Dede Altuntaş
Robert Kempler
Görüntü yönetmeniİzzet Akay
KurguSabine Mamou
Yapım şirketiGüney Film
DağıtıcıÖzen Film (Türkiye)
TürüDram, politik, epik
RenkRenkli
Yapım yılı1983
Çıkış tarih(ler)i18 Mayıs 1983 (Cannes)
20 Ekim 2000 (Türkiye)[2]
Süre117 dakika
Ülke Türkiye
 Fransa
DilTürkçe, Fransızca

Konusu değiştir

1976'da Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi'nde, Yılmaz Güney'in de tanıklık ettiği, çocuklar koğuşunda çıkan ve tüm cezaevine yayılan bir isyan konu edilmiştir. Bu olaydan derinden etkilenen Yılmaz Güney, isyanın arkasından gönderildiği Kayseri Cezaevinde Soba, Pencere Camı ve İki Ekmek İstiyoruz ismi ile bir roman yazmış ve film yurt dışına çıkışında Fransa'da bu roman üzerinde kurulu senaryo ile çekilmiştir. Tuncel Kurtiz ve Ayşe Emel Mesçi dışındaki tüm oyuncular hayatlarında ilk kez kamera karşısına çıkmışlardır. Film Fransa'da oldukça zor şartlar altında çevrilmiştir.[kaynak belirtilmeli] Ayrıca filmin ilgi çekici bir diğer özelliği ise, az da olsa Zazaca dilinin sinemada ilk kez kullanıldığı film olmasıdır. Müzisyen Garip Şahin tarafından seslendirilen "Haydêrê" türküsü filmin unutulmazları arasındadır.

Oyuncu kadrosu ve karakterler değiştir

Oyuncu Karakter
Tuncel Kurtiz[3] Tonton Ali
Nicolas Hossein Uzun
Isabelle Tissandier Hatice
Ayşe Emel Mesçi Siyasi
Ahmet Zîrek Cafer
Ali Berktay Şamil
Kemal Sunal Enfant turc
Ali Dede Altuntaş Pépé Ali
Sema Kuray Petite fille
Malik Berrichi Arap
Necdet Nakiboğlu Necdet
Jacques Dimanche Şevket
Jérémie Nassif Bonzo
Zeynep Kuray
Selahattin Kuzuoğlu

Filmin toplumsal etkisi değiştir

Yılmaz Güney, filmde 12 Eylül darbesi sonrası Türkiye’yi ve insanların maruz kaldığı baskıyı cezaevi ve mahkûm benzetmeleri üzerinden anlatır. Ülkenin darbe sonrası hali ve filmden bahsederken de şu sözleri kullanmıştır:

"...Hikâye, esas olarak, bugün cezaevi haline getirilen, Türkiye'yi simgeliyor. Fakat şu anlamda büyük bir iddiası yok. Bütün toplum kesitleri, bütün olayların yansıması cezaevinde yoktur. Daha çok çocukların kişiliğinde, çocukların ruh halinde, çocukların yüzleriyle bir cezaevi gerçeği anlatılmaya çalışılıyor" (Güney 1999a: 313).

Dönemin şartlarında askerlerin yönetimde olmasını filmde hapishane çevresinde marş söyleyerek koşan askerler aracılığıyla aktarır. Ek olarak, hapishaneden sıklıkla yükselen kan ihtiyacı anonsları ile de mevcut yönetim ve düzenin kan kaybettiğini, gittikçe daha da kötüleştiğini aktarır. Dönemin ağır siyasi ve sosyal şartları filmde benzetmelerle yer bulur. Düzenin zorluğuna ve şartlara karşı çıkan herkes "komünist" ya da "devrimci" adlandırılıp siyasi tutuklu sayılırken Güney de filmde bunu bir çocuk mahkûmun şiir yazması üzerine gelişen olaylar üzerinden aktarır.

Dış bağlantılar değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Le Mur". www.festival-cannes.fr/. 1 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2016. 
  2. ^ "Duvar (1983)". SinemaTürk. 28 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2023. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2011. 

3. KOYUNCU, M. (2017). Yilmaz Güney’in Politik Sinemasi Ve Duvar Filmi Üzerine Bir İnceleme.