Debreli Hasan

Debreli Hasan, Drama'da doğup büyümüş halk kahramanı, eşkıya. Yoğun olarak Drama, Kavala, Sarışaban, İskeçe bölgelerinde yaşamış ve eşkıyalık yapmıştır. Dönem dönem Serez ve Gümülcine’de de görüldüğü olmuştur. Yaşadığı dönemine göre iyi sayılabilecek bir eğitim almış olmakla birlikte eğitim hayatını tamamlayamadan dağa çıkmak zorunda kalmıştır.

Eşkıyalığı

Debreli Hasan, amcası olduğu tahmin edilen kişiye, vergi memurlarının haksızlık yapmasına isyan etmesi ve yakın arkadaşı Karakedi’yle birlikte vergi memurlarına pusu kurup haksızlıkla aldıkları vergileri geri almasıyla başlayan eşkıyalık hayatı, kimilerine göre 20, kimilerine göre ise 30 yıla kadar süren bir zaman dilimini kaplar.
Debreli’nin etkin olduğu yılların 1900’lü yılların başlarından mübadeleye kadar geçen zamanda olduğu tahmin edilmektedir. Çakırcalı Mehmet Efe ile aynı dönemde etkin olduklarına dair rivayetler vardır. Bunların en meşhuru da Yahudi bir tüccarın Selanik’ten İzmir’e değerli ürünler götürmek için yola çıktığında tüccara, “Balkanların eşkıyası Debreli’den geçsen bile Ege dağlarının eşkıyası Çakırcalı’sından geçemezsin” derler ve nitekim de öyle olur.
Debreli hakkında yeterli yazılı kaynaklar olmamasına rağmen günümüze kadar gündemde kalmasının sebebi ise kendisi için söylenmiş olan Drama Köprüsü türküsüdür. Drama Köprüsü ile ilgili iki rivayet bulunmaktadır. İlki ve yaygın olanı, Debreli Hasan’ın o dönemde yaşayan ve halkı ezen, haksızlıklar yapan zengin beylerden ve tüccarlardan çaldığı (gasp ettiği) parayla yaptırdığıyla ilgili söylenen rivayettir. İkincisi ve daha mantıklı olanı ise eski yıkılmış köprüyü tamir ettirdiği yönünde olanıdır. Bir diğer hikâye ise Debreli Hasan'ın sevdiği kızın başkasına verilmesidir ve bu hikâye Debreli Hasan'ın vurulması sonucu ile biter, Debreli Hasan'ın mezarının nerede olduğu ise bilinmemektedir.

Debreli ismi

Debreli Hasan Drama/Debrencik köyü doğumlu olduğundan dolayı Debreli lakabını almıştır.

Drama Köprüsü
Türküde ismi geçen Drama Köprüsü'nün görünümü
Resmî adı	Drama Köprüsü
Konum	Drama, Yunanistan
Türü	Su Bendi
Malzeme	Taş

Drama Köprüsü ve Debreli Hasan Türküsü

Drama köprüsü Hasan, dardır geçilmez bre Hasan

Dardır geçilmez

Soğuktur suları Hasan bir tas içilmez

Soğuktur suları Hasan bir tas içilmez

Anadan geçilir Hasan, yardan geçilmez bre Hasan

Yardan geçilmez (yardan geçilmez)

At martini debreli Hasan dağlar inlesin

Drama mahpusunda hey dost canlar dinlesin

Mezar taşlarını Hasan, koyun mu sandın bre Hasan

Koyun mu sandın?

Adam öldürmeyi Hasan, oyun mu sandın?

Adam öldürmeyi Hasan, oyun mu sandın?

Drama mahpusunu Hasan, evin mi sandın bre Hasan

Evin mi sandın? (evin mi sandın?)

At martini debreli Hasan dağlar inlesin

Drama mahpusunda hey dost canlar dinlesin

At martini debreli Hasan dağlar inlesin

Drama mahpusunda hey dost canlar dinlesin

Kaynak: LyricFind