Bohemyalı Elisabeth
Bohemyalı Elizabeth (Çekce; Eliška Přemyslovna) (d. 20 Ocak 1292 - ö. 28 Eylül 1330 ), Bohemya Přemyslid hanedanının bir prensesiydi.[1] Kral Kör John'un ilk karısı olarak Bohemya Kraliçesi oldu.[2][3] Bohemya Kralı İmparator IV. Karl'ın annesi ve Habsburg Hanedanı üyesi Habsburglu Judith'in kızıydı.[4]
| Bohemyalı Elisabeth | |
|---|---|
| Bohemya Kraliçesi | |
 | |
| Doğum | Eliška Přemyslovna 20 Ocak 1292 |
| Ölüm | 28 Eylül 1330 (38 yaşında) Bohemya |
| Eş(ler)i | Johann von Böhmen |
| Çocuk(lar)ı | Bavyera Düşesi Margaret Bonne de Bohemia IV. Karl (Kutsal Roma imparatoru) John Henry Bohemyalı Anna (1323–1338) Avusturya Düşesi Anna |
Çocukluk
değiştirElizabeth, Bohemya Kralı II. Vaclav ile Habsburglu Judith'in kızıydı. Annesi o beş yaşındayken öldü. Annesinin on çocuğundan yalnızca dördü yetişkinliğe kadar yaşadı: Wenceslaus, Anne, Elizabeth ve Margaret.[5] Elizabeth ve kardeşlerinin ayrıca Agnes adında bir üvey kız kardeşi vardı. Annesinin ölümünden altı yıl sonra babası, Piast hanedanından Elizabeth Richeza adlı Polonyalı bir prensesle yeniden evlendi. Elizabeth'in babası daha sonra Polonya Tacı'nı kazandı.
Elizabeth'in gençliği sırasında, 1303'te Prag Kalesi'ndeki yıkıcı yangın, babasının ölümü ve erkek kardeşi Wenceslaus'un suikastı dahil olmak üzere pek çok önemli olay meydana geldi. Elizabeth on üç yaşındayken yetim kaldı ve kız kardeşi Anne ile birlikte yaşadı. Diğer kız kardeşi Margaret, annesi Büyük Polonyalı Elisabeth ile Bohemya sarayına geldikten sonra yedi yaşında Cömert Bolesław III ile evlendi.
Elizabeth, Prag Kalesi yakınlarındaki bir rahibe manastırında teyzesi Kunigunde ile birlikte yaşamaya başladı. Annesi olmayan Elizabeth, teyzesinden çok etkilendi. Kayınbiraderi Viola of Teschen ve üvey annesi Elizabeth Richeza, kız kardeşler arasındaki ilişki kötüleşene kadar Anne ve Elizabeth ile birlikte yaşadı.
Taht mücadelesi
değiştir1306'da Elizabeth'in erkek kardeşi Wenceslaus'un öldürülmesinden sonra Elizabeth'in kayınbiraderi Henry Bohemya Kralı oldu. Elizabeth artık ailedeki tek evlenmemiş prensesti ve on dört yaşında evlenmek için iyi bir yaş olarak görülüyordu. Sonuç olarak Bohemya Krallığı'nın güç mücadelesinde önemli bir rol oynadı.
Bohemya Kralı Henry ile Habsburglu Rudolph arasındaki Bohemya tahtına ilişkin çekişmeler, Rudolph'un Bohemya'yı alması ve Kraliçe Elizabeth Richeza ile evlenmesiyle sonuçlandı. Elizabeth, erkek kardeşinin dul eşi Cieszyn'li Viola Elisabeth ile birlikte Prag Kalesi'nde yaşamaya gitti. Ancak Rudolph'un 1307'de ölümü üzerine taç, Elizabeth'in siyasi nedenlerden dolayı Bergova Lordu (Löbdaburg'lu Otto) ile evlenmesini isteyen kayınbiraderi ve kız kardeşine geri döndü. Elizabeth, Otto ile evlenmeyi reddetti ve bu yüzden Elizabeth ve Anne birbirleriyle anlaşmazlığa düştü.
Henry ve Anne'e karşı, Elizabeth'in figüran olduğu bir muhalefet grubu oluşturuldu.
Lüksemburglu John ile evlilik
değiştir
Elizabeth, 14. yaş gününden kısa bir süre sonra Kutsal Roma İmparatoru VII. Henry'nin oğlu Lüksemburglu John ile evlendi. Düğün, John'un Bohemya'yı işgal etmeye zorlanmasının ardından 1 Eylül 1310'da gerçekleşti. [6] Henry ve Anne, Anne'nin 1313'te öldüğü Karintiya'ya kaçtılar. John ve Elizabeth'in taç giyme töreni 7 Şubat 1311'de gerçekleşti.[6][7]
Evlilik başlangıçta bir felaketti. Elizabeth'in kız kardeşleri Margaret ve Agnes'in torunlarının mirasını önlemek için bir erkek çocuk doğurması gerekiyordu. Ancak evliliğin altıncı yılında Charles'ı doğurana kadar bir oğlu yoktu.
Veraset güvenli bir şekilde güvence altına alındığından evlilik bir süre iyi gitti. Ancak bir süre sonra Elizabeth, kendisini dinleyen ancak siyasi görüşleri kendisininkinden farklı olan John'u kıskanmaya başladı. 1319'da John'u tahttan indirip yerine en büyük oğulları Charles'ı geçirmeyi amaçlayan bir komplo ortaya çıkarıldı. John suçluları cezalandırdı.
John, karısının çocuklarının eğitimine müdahale etmesini engellemeye karar verdi ve en büyük üç çocuğu: Margaret, Bonne ve Charles'ı Elizabeth'in velayetinden aldı. Kraliçe Elizabeth daha sonra Mělník Kalesi'nde yaşadı. Genç Charles, 1323'te 7 yaşındayken Fransa'ya gönderilmeden önce kendi babası tarafından hapsedildi. Annesini bir daha hiç görmedi.
Sonraki yıllar
değiştirTamamen tecrit edilmiş ve herkes tarafından terk edilmiş olan Elizabeth, Bohemya'yı terk etti ve Bavyera'da sürgünde yaşamaya gitti. Onun eylemleri, John'a ve onun soylularına karşı açık bir düşmanlık hareketi olarak kabul edildi. Sürgünde Elizabeth, son çocukları olan ikiz kızları Anne ve Elizabeth'i doğurdu. John, sürgünü sırasında Elizabeth'i desteklemedi. Elizabeth, kızı Anne Elizabeth'in birkaç ay içinde ölmesiyle 1325'te Bohemya'ya döndü. Döndüğünde hastaydı ama beş yıl daha yaşadı. Son yılları, maddi yetersizliğinden etkilendi ve bu da onun mücadeleye devam edememesine neden oldu. Sonunda 1330'da otuz sekiz yaşındayken tüberkülozdan öldü.
Çocuklar
değiştirElizabeth ve John yedi çocuğun ebeveyniydi;
- Margaret (8 Temmuz 1313 - 11 Temmuz 1341, Prag ), Straubing'de Bavyera Dükü XIV. Henry'leevlendi (12 Ağustos 1328), [8]
- Bonne (21 Mayıs 1315 - 11 Eylül 1349, Maubuisson Manastırı (Saint-Ouen-l'Aumône) ) Melun'da Fransa Kralı II. John'la evlendi (6 Ağustos 1332),[8]
- Charles IV (14 Mayıs 1316 - 29 Kasım 1378), Bohemya Kralı ve Kutsal Roma İmparatoru [8]
- Přemysl Otakar ("Otto") (22 Kasım 1318 - 20 Nisan 1320), Bohemya Prensi [8]
- John Henry (12 Şubat 1322, Mělník - 12 Kasım 1375), Moravya Uçbeyi [8]
- Anna (1323 - 3 Eylül 1338), Elisabeth'in ikizi, 16 yaşında Avusturya Dükü Otto'yla evlendi (Şubat 1335), [8]
- Elizabeth (1323 – 1324) [8]
Okuma
değiştir- Agnew, Hugh LeCaine (2004). The Czechs and the Lands of the Bohemian Crown. Hoover Institution Press. ISBN 978-0-8179-4492-6.
- Antonín, Robert (2017). The Ideal Ruler in Medieval Bohemia. Brill.
- Prague: The Crown of Bohemia, 1347-1437. Yale University Press. 2005.
- Herde, Peter (2000). "The Empire:From Adolf of Nassau to Lewis of Bavaria, 1292-1347". Jones, Michael (Ed.). The New Cambridge Medieval History: Volume 6, C.1300-c.1415. Cambridge University Press.
- Michaud, Claude (2000). "The kingdoms of central Europe in the fourteenth century". Jones, Michael (Ed.). The New Cambridge Medieval History: Volume 6, C.1300-c.1415. Cambridge University Press.
- Opačić, Zoë (2009). Prague and Bohemia: Medieval Art, Architecture and Cultural Exchange in Central Europe. British Archaeological Association.
Kaynakça
değiştir- ^ "A New Perspective on the Imperial Coinage", Money and Finance in Central Europe during the Later Middle Ages (İngilizce), Londra: Palgrave Macmillan UK, ss. 25-31, 2016, doi:10.1057/9781137460233_2, ISBN 978-1-137-46023-3, erişim tarihi: 2 Mart 2023
- ^ Sharma, Abhimanyu (2018). "Migration, language policies, and language rights in Luxembourg". Acta Universitatis Sapientiae, European and Regional Studies. 13: 87-104. doi:10.2478/auseur-2018-0006.
- ^ Wilkins, Nigel (1983). "A pattern of patronage: Machaut, Froissart and the houses of Luxembourg and Bohemia in the fourteenth century". French Studies. 37 (3): 257-284. doi:10.1093/fs/XXXVII.3.257.
- ^ Hill, Darci (23 Haziran 2017). Reflections on Medieval and Renaissance Thought (İngilizce). Cambridge Scholars Publishing. ISBN 978-1-4438-7376-5.
- ^ Péporté, Pit (1 Ocak 2011). IV. John of Bohemia: Constructing a National Hero (İngilizce). Brill. ISBN 978-90-04-21066-0.
- ^ a b Agnew 2004.
- ^ Antonín, Robert (27 Ekim 2021). The Ritual Practice of Power in Bohemia during the 14th Century (İngilizce). Brill. ISBN 978-90-04-50011-2.
- ^ a b c d e f g Boehm & Fajt 2005.