Beta Pictoris (β Pic, β Pictoris) Ressam takımyıldızının en parlak ikinci yıldızıdır. Güneş Sistemi'nden 63,4 ışık yılı uzaklıkta yer alan Beta Pictoris, Güneş'ten 1,75 kat daha büyük ve 8,7 kat daha aydınlıktır. Beta Pictoris sistemi, evriminin anakol aşamasında[9] olmasına rağmen sadece 20 ile 26 milyon yaş aralığında olduğu tahmin edilen çok genç bir sistemdir.[8] Beta Pictoris, uzayda aynı hareketi paylaşan ve aynı yaşta olan genç yıldızların oluşturduğu yıldız birliği Beta Pictoris hareketli grubunun üyesidir.[12]

β Pictoris
Ressam takımyıldızı'nın sınırlarını ve yıldızların konumlarını gösteren diyagram
β Pictoris'in konumu (daire içinde)
Gözlem verisi
Dönem J2000      Ekinoks J2000
TakımyıldızRessam
Sağ açıklık (α)05sa 47d 17,08s[1]
Dik açıklık (δ)−51° 03′ 59,44″[1]
Görünür büyüklük (V)3,86[1]
Görünür büyüklük (B)4,03[1]
Sınıflandırma
Tayfsal sınıf
A6V[2]
U−B renk ölçeği0,10[3]
B−V renk ölçeği0,17[3]
Değişen yıldız tipiDTSC+EP[4]
Astrometri
Dikey hız ()+20,0 ± 0,7[5] km/s
Özdevinim (μ)RA: +4,65[6] mys/y
Dec.: +83,10[6] mys/y
Iraklık açısı (π)51,44 ± 0,12[6] mys
Uzaklık63,41 ± 0,15[7] Iy
(19,44 ± 0,05[7] pc)
Mutlak büyüklük (V)+2,4[8]
Özellikler
Kütle (m)1,75[9] M
Yarıçap (r)1,8[10] R
Aydınlatma gücü8,7[9] L
Yüzey kütle çekimi (log g)4,15[2] cgs
Sıcaklık8052[2] K
Metallik [Fe/H]Güneş'e göre %112[2]
Dönüş hızı ()130[11] km/s
Yaş23 ± 3[8] milyon
Katalog belirtmeleri
GJ 219 • HR 2020 • CD −51°1620 • HD 39060 • GCTP 1339.00 • SAO 234134 • HIP 27321

Beta Pictoris, yıldızın yakınındaki büyük miktarlarda toz ve gazdan (karbonmonoksit dahil) kaynaklanan,[13][14] türünün normal yıldızlarına kıyasla çok fazla kızılötesi emisyonu gösterir.[15] Ayrıntılı gözlemler başka bir yıldızın çevresinde görüntülenen ilk enkaz diski olan, yıldızın etrafında dönen büyük bir toz ve gaz diskini ortaya çıkardı.[16] Birkaç gezegenimsi kuşağın[17] ve kuyruklu yıldız etkinliğinin varlığına ek olarak,[18] bu disk içinde gezegenlerin oluştuğunu ve bu süreçlerin hala devam ettiğini gösteren işaretler bulunur.[19] Beta Pictoris enkaz diskinden gelen malzemenin Güneş Sistemi'ndeki yıldızlararası meteoroidlerin başat kaynağı olduğu düşünülmektedir.[20]

Avrupa Güney Gözlemevi (ESO) doğrudan görüntüleme ve önceki tahminlerin eşleştirilmesi sonucunda, yıldızı çevreleyen enkaz diskinin düzleminde dolanan Beta Pictoris b gezegeninin varlığını doğruladı. Bu gezegen şu ana kadar fotoğraflanan yıldızına en yakın güneş dışı gezegendir: gözlemlenen ayrım kabaca Satürn ve Güneş arasındaki mesafeyle aynıdır.[21] 2019 yılı Ağustos ayında Beta Pictoris c gezegeni keşfedildi.[22]

Konum ve görünürlük değiştir

Beta Pictoris, güney takımyıldızı Ressam içerisinde parlak yıldız Canopus'un batısında yer alır.[23] Yıldızın görünür büyüklüğü 3,861[1] kadirdir, bu nedenle ışık kirliliği olmayan yerlerde ve iyi koşullar altında çıplak gözle gözlenebilir. Görünür büyüklüğü 3,30[24] kadir olan Alfa Pictoris'ten sonra takımyıldızının en parlak ikinci yıldızıdır.

Diğer pek çok yıldızda olduğu gibi Beta Pictoris'in uzaklığı Hipparcos uydusuyla ölçüldü. Beta Pictoris'in 51,87 yay-saniyelik bir paralaks sergilediği bulundu.[25] Ancak veriler sistematik hatalar göz önünde bulundurularak yeniden analiz edildiğinde bu değer 51,44 yay-saniye olarak revize edildi.[6] Dolayısıyla Beta Pictoris'in uzaklığı 63,4 ışık yılı ve değişkenliği de 0,1 ışık yılıdır.[26]

Hipparcos uydusu Beta Pictoris'in özdevinimini de ölçtü. Buna göre Beta Pictoris, yılda 4,65 miliyaysaniye oranında doğuya ve 83,10 miliyaysaniye oranında kuzeye doğru hareket ediyor.[6] Yıldızın tayfındaki Doppler etkisi ölçümleri, onun 20 km/sn'lik bir hızla Dünya'dan uzaklaştığını ortaya koyuyor.[5] Muhtemelen aynı gaz bulutundan ve hemen hemen aynı anda oluşan diğer birkaç yıldız da Beta Pictoris ile aynı hareketi paylaşıyor ve Beta Pictoris hareketli grubu'nu oluşturuyorlar.[12]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c d e "* bet Pic -- High proper-motion Star". SIMBAD. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2020. 
  2. ^ a b c d Gray, R. O. (2006). "Contributions to the Nearby Stars (NStars) Project: Spectroscopy of Stars Earlier than M0 within 40 pc—The Southern Sample". The Astronomical Journal. 132 (1). ss. 161-170. arXiv:astro-ph/0603770 $2. Bibcode:2006AJ....132..161G. doi:10.1086/504637. 
  3. ^ a b Hoffleit D.; Warren Jr W.H. (1991). "HR 2020". Bright Star Catalogue (5th Revised bas.). 18 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2008. 
  4. ^ Koen, C. (2003). "δ Scuti pulsations in β Pictoris". MNRAS. 341 (4). ss. 1385-1387. Bibcode:2003MNRAS.341.1385K. doi:10.1046/j.1365-8711.2003.06509.x. 
  5. ^ a b Gontcharov G.A. (2006). "HIP 27321". Pulkovo radial velocities for 35493 HIP stars. 18 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2008. 
  6. ^ a b c d e van Leeuwen, F. (2007). "HIP 27321". Hipparcos, the New Reduction. 18 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2008. 
  7. ^ a b "Hipparcos-Katalog (ESA 1997)". 29 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  8. ^ a b c Mamajek, Eric E.; Bell, Cameron P. M. (2014). "On the age of the beta Pictoris moving group". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 445 (3). ss. 2169-2180. arXiv:1409.2737 $2. Bibcode:2014MNRAS.445.2169M. doi:10.1093/mnras/stu1894. 
  9. ^ a b c Crifo, F. (1997). "β Pictoris revisited by Hipparcos. Star properties". Astronomy and Astrophysics. Cilt 320. ss. L29-L32. Bibcode:1997A&A...320L..29C. 
  10. ^ Kervella, P. (2003). "VINCI/VLTI Observations of Main Sequence Stars". A.K. Dupree; A.O. Benz (Ed.). Proceedings of the 219th symposium of the International Astronomical Union. IAUS 219: Stars as Suns: Activity, Evolution and Planets. Sidney, Avustralya: Astronomical Society of the Pacific. s. 80. Bibcode:2003IAUS..219E.127K. 
  11. ^ Royer F.; Zorec J.; Gomez A.E. (2007). "HD 39060". Rotational velocities of A-type stars. III. List of the 1541 B9- to F2-type stars, with their vsini value, spectral type, associated subgroup and classification. 18 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2008. 
  12. ^ a b Zuckerman, B. (2001). "The β Pictoris Moving Group". The Astrophysical Journal. 562 (1). ss. L87-L90. Bibcode:2001ApJ...562L..87Z. doi:10.1086/337968. 
  13. ^ Khan, Amina. "Did two planets around nearby star collide? Toxic gas holds hints". LA Times. 10 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2014. 
  14. ^ Dent, W.R.F.; Wyatt, M.C.; Roberge, A.; Augereau,J.-C.; Casassus, S.; Corder, S.; Greaves, J.S.; de Gregorio-Monsalvo, I.; Hales, A.; Jackson, A.P.; Hughes, A. Meredith; Lagrange, A.-M.; Matthews, B.; Wilner, D. (6 Mart 2014). "Molecular Gas Clumps from the Destruction of Icy Bodies in the β Pictoris Debris Disk". Science. 343 (6178). ss. 1490-1492. arXiv:1404.1380 $2. Bibcode:2014Sci...343.1490D. doi:10.1126/science.1248726. PMID 24603151. 
  15. ^ J. Coté (1987). "B and A type stars with unexpectedly large colour excesses at IRAS wavelengths". Astronomy and Astrophysics. Cilt 181. ss. 77-84. Bibcode:1987A&A...181...77C. 
  16. ^ Smith, B. A.; Terrile, R. J. (1984). "A circumstellar disk around Beta Pictoris". Science. 226 (4681). ss. 1421-1424. Bibcode:1984Sci...226.1421S. doi:10.1126/science.226.4681.1421. PMID 17788996. 
  17. ^ Wahhaj, Z. (2003). "The Inner Rings of β Pictoris". The Astrophysical Journal. 584 (1). ss. L27-L31. arXiv:astro-ph/0212081 $2. Bibcode:2003ApJ...584L..27W. doi:10.1086/346123. 
  18. ^ Beust, H.; Vidal-Madjar, A.; Ferlet, R.; Lagrange-Henri, A. M. (1990). "The Beta Pictoris circumstellar disk. X—Numerical simulations of infalling evaporating bodies". Astronomy and Astrophysics. 236 (1). ss. 202-216. Bibcode:1990A&A...236..202B. 
  19. ^ Freistetter, F.; Krivov, A. V.; Löhne, T. (2007). "Planets of β Pictoris revisited". Astronomy and Astrophysics. 466 (1). ss. 389-393. arXiv:astro-ph/0701526 $2. Bibcode:2007A&A...466..389F. doi:10.1051/0004-6361:20066746. 
  20. ^ Baggaley, W. Jack (2000). "Advanced Meteor Orbit Radar observations of interstellar meteoroids". J. Geophys. Res. 105 (A5). ss. 10353-10362. Bibcode:2000JGR...10510353B. doi:10.1029/1999JA900383. 
  21. ^ "Exoplanet Caught on the Move". 10 Haziran 2010. 12 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2010. 
  22. ^ "New planet discovered in the orbit of young Milky Way star; said to be 3,000 times Earth's size- Technology News, Firstpost". 20 Ağustos 2019. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020. 
  23. ^ Kaler, Jim. "Beta Pictoris". STARS. 11 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2008. 
  24. ^ Darling, David. "Pictor (abbr. Pic, gen. Pictoris)". The Internet Encyclopedia of Science. 14 Eylül 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2008. 
  25. ^ ESA (1997). "HIP 27321". The Hipparcos and Tycho Catalogues. 18 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2008. 
  26. ^ Pogge, Richard. "Lecture 5: Distances of the Stars". Astronomy 162: Introduction to Stars, Galaxies, & the Universe. 1 Eylül 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2008. 

Dış bağlantılar değiştir