Büyükkarıştıran Köprüsü
Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü, Koca Köprü veya Taş Köprü, Kırklareli ili Lüleburgaz ilçesi Büyükkarıştıran beldesi sınırları içerisinde, Ergene Nehri'nin bir kolu olan Yuvalı Deresinin üzerinde bulunan ve 16. yüzyılda inşa edildiği düşünülen tarihi bir köprüdür.[1]
| Büyükkarıştıran Köprüsü | |
|---|---|
 | |
| Diğer ad(lar) | Koca Köprü, Taş Köprü |
| Taşınan | Motorlu taşıt · Yayalar |
| Geçiş | Yuvalı Deresi |
| Konum | Büyükkarıştıran, Lüleburgaz, Kırklareli, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°17′37.2″K 27°32′40.6″D / 41.293667°K 27.544611°D |
| Malzeme | Kesme taş |
| Uzunluk | 46,52 m (152,6 ft) |
| Genişlik | 4,20 m (13,8 ft) |
| En geniş açıklık | 5,89 m (19,3 ft) |
| Yapım | 16. yüzyıl |
Tarih
değiştirKöprünün inşa kitabesi bulunmadığından hangi tarihte kim tarafından inşa ettirildiği konusunda farklı fikirler bulunmaktadır. Mimari özellikleri dikkate alındığında 16. yüzyıla ait olduğu düşünülen[2] Büyükkarıştıran Köprüsü'nün Kanuni Sultan Süleyman döneminde Mimar Sinan'a yaptırıldığı da belirtilmiştir.[1]
1530 yılında Benedict Curipeschitz von Oberburg'un yolculuk günlüğünde bahsi geçen Karıştıran isimli yer ve buradaki iki köprüden birinin günümüze ulaşmış Büyükkarıştıran Köprüsü olduğu düşünülmektedir. 1670-1679 yılları arasındaki seyahatinde John Covel de Karıştıran isimli bir kasaba ve buranın güneydoğusundaki 8 kemerli, 100 adım uzunluğundaki bir köprüden bahsetmektedir.[3]
2 Aralık 1844 tarihli ruznemçe kaydına göre Büyükkarıştıran'daki Rüstem Paşa evkafından olan köprüden "Cisr-i Kebir" (Koca Köprü) olarak bahsedilmekte ve onarımı için bir keşif düzenleneceği yazılmaktadır.[3]
Taşıyıcı olarak sağlam durumdaki köprü günümüzde yaya ve motorlu araç trafiği için kullanılmaktadır.[1]
Mimari
değiştirYuvalı Deresinin üstünde inşa edilen köprünün uzunluğu 46,52 m, genişliği ise 4,20 m dir. Yedi gözlü, yarım daire kemerli köprüde selyaranları, tahliye gözleri ve trabzanları bulunmaktadır. Doğu taraftaki ilk kemer gözünün içerisinde taş ustasının damgası gözükmekte ve iç kısmında basamaklar bulunmaktadır. Mansap tarafının uçlarına birer adet çörten yapılmıştır.[2]:384
Kesme taş malzemeden inşa edilen köprüde meydana gelmiş taşkınlardan ötürü trabzan taşlarının bir kısmı kopmuş, üçüncü gözdeki selyaran ise parçalanmıştır.[2]:386
Geçmişte yapılan onarımlarda yapıya uygulanan betonarme sıvalar dökülmeye başlamıştır.[1][2]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ a b c d "Büyükkarıştıran Köprüsü". 4 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2024.
- ^ a b c d Kurtişoğlu, Gülay Apa; Bulut, Özlem (2021). "Kırklareli ve Çevresinde Bulunan Osmanlı Dönemi Köprüleri". Güner, Yavuz; Vatansever, Erhan; Şallı, Hakan (Ed.). Prof. Dr. İlker Alp'e Armağan Kitabı. Çanakkale: Paradigma Akademi. ss. 367-372. ISBN 978-625-7431-47-7.
- ^ a b "BÜYÜKKARIŞTIRAN TARİHİ". Büyükkarıştıran Belediyesi. 4 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2024.