Ergene, Türkiye’nin Balkan kesiminde bir nehir. Meriç nehrinin kollarından biri.

Ergene
Uzun Köprü'den Ergene Nehri
Uzun Köprü'den Ergene Nehri
Konum
Ülke(ler) Türkiye Türkiye
Genel bilgiler
Kaynak Yıldız Dağları, Türkiye
Ağız Meriç nehri ile birleştikten sonra Ege Denizi
Uzunluk 283 km
Havza alanı 17.323 km²

Özellikler değiştir

Türkiye'de Marmara Bölgesi'nin Karadeniz kıyılarındaki Yıldız Dağları'ndan doğar. Çok çatallı bir hâlde bulunur. Birçok kolu vardır. En sonunda Meriç Nehri ile birleşerek Ege Denizi'ne dökülür. Ayrıca Marmara Bölgesi'nde Ergene Bölümü'ne ismini vermiştir.

Ergene nehrinin batıdan-doğuya dizilişleri ile kuzey kolları şunlardır:[1] Ovadere, Kuleli Dere, Anaçay Dere, Üsküp Dere, Kaynarca Dere, Sulucak Çayı, Yuvalı Dere, Çorlu Çayı. Batıdan doğuya sıralanışı ile güney kolları ise; Fakara Dere, Beyköy Dere, Hayrabolu Deresi, Ovaçay Deresi, Hamam Dere'dir.

Coğrafi durum değiştir

 
Nehre tarım ve kanalizasyon suyu ve fabrikalardan sızan ağır metaller karışmaktadır.[2][3][4]

Kaynağından Saray ilçesine kadar 1. derece yüksek kaliteli su olarak gelmekte ve içinde çeşitli balıklar, canlılar (Sazan, kefal, yılan balığı, alabalık vs) yaşamaktadır. Saray ilçesinde arıtılmış evsel atıkların karıştığı nehirde su kalitesi 2. Derece olup canlı yaşamı Ulaş bölgesine kadar mevcuttur. Çerkezköy, Kapaklı, Ulaş, Velimeşe, Çorlu, Pehlivanköy, Karıştıran ve Lüleburgaz'daki sanayi tesisleri tarafından kirletilmektedir. Özellikle taştığı zaman bütün Ergene Ovası kirlenmektedir. Bu kirlilikten Uzunköprü, Pehlivanköy, Alpullu, İnanlı, Çorlu, Çerkezköy, Muratlı, Enez gibi nehir üzerinde bulunan yerleşim birimleri etkilenmektedir.

Maruz Kaldığı Kirlilikler ve Etkileri değiştir

Ergene bölgesinde kontrolsüz ağır sanayi faaliyetleri (arıtma/filtreleme faaliyetleri bulunmayan yaklaşık 7000 fabrika)[5] yüzünden fabrikalardan sızan ağır metaller nehirde yoğun kirliliğe yol açıyor ve toprak katmanlarında derinlere inildikçe ağır metal oranları gittikçe yükseliyor; bunun yanı sıra, nüfus yoğunluğu, bilinçsiz su tüketimi, zirai ilaçlamalar gibi baskılar, su varlıklarını olumsuz yönde etkiliyor. Bu olumsuzluklar Ergene bölgesinde yaşayan insanlara sağlık ve beslenme kaynakları açısından büyük oranda olumsuzluklar teşkil ediyor. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yapılan araştırmalara göre: Trakya’da yaşayan insanlarda kanser vakalarının büyük bir bölümüne sebep olan ağırn metaller arasında yer alan ‘kadmiyum’ değeri yüksek. Bölgede en sık rastlanılan kanser türü ürotelyal tümörlü (en yaygın mesane tümörü tipi) vakalarıdır. Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Burcu Tokuç kanser vakaları dışında sağlığa zararlı etki eden diğer durumları şu şekilde açıklıyor: "Ergene ile ilgisi olmayan Istıranca dağ köylerinde yaşayan insanlardan ve Ergene Nehri’ne yakın bölgedeki prostat, mesane ve böbrek kanserli insanlardan tırnak örneği alındı. Ergene bölgesinde yaşayan böbrek tümörlü olgularda, tümör dokusunda kadmiyum (Cd) ve kurşunun (Pb), Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği sınır değerin üzerinde. Ağır metallerin bir kısmı insan vücudunda metabolik faaliyetler için gerekli olmakla birlikte yüksek konsantrasyonlarda lipit veya protein yapılarına bağlanarak vücutta birikiyor ve sağlık için olumsuz etkiler ortaya çıkarabiliyor. Ağır metallerin olumsuz etkileri her metalin özelliğine göre değişiklik göstermesine karşın tamamına yakını birden fazla organ ve sistemi etkiliyor. Ağır metaller; kemiklere ve sinir sistemine zarar veriyor, önemli enzim gruplarının fonksiyonlarını bloke ediyor ve kansere neden oluyor."[2]

 
Ergene'de Yaşam

Sağlık sorunları dışında da, suyun kokusu ve diğer fonksiyonları itibarıyla nehre yakın yaşayan insanları olumsuz etkilemekte.

 
LÖSEV Ergene'de

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ TUROĞLU, Hüseyin; AYKUT, Tunahan (2019). "Ergene Nehri Havzası için Hidromorfometrik Analizlerle Taşkın Duyarlılık Değerlendirmesi". Jeomorfolojik Araştırmalar Dergisi. 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2019. 
  2. ^ a b "Ergene'de yeraltı sularında ağır metallere rastlanıyor". bianet.org. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 
  3. ^ Zeray, Ali Can; Akagündüz, Uğur (22 Mayıs 2023). "Ergene Nehri'nin suyu 3'üncü derece kirli çıktı". www.hurriyet.com.tr. Hürriyet. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024. 
  4. ^ "Ergene Nehri'nde tehlike çanları: Kirlilik 4'üncü dereceye çıktı". www.ntv.com.tr. NTV. 30 Ekim 2023. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024. 
  5. ^ "Tam 25 Yıldır Mücadele" (PDF). LÖSEV. 1 Mart 2024 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2024.