Azerbaycan-Kazakistan ilişkileri
Azerbaycan-Kazakistan ilişkileri - Azerbaycan Cumhuriyeti ve Kazakistan Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkileri kapsar.
Tarih değiştir
Azerbaycan ile Kazakistan arasındaki ilişkilerin tarihi oldukça eskidir.[1] Azerbaycanlılar ve Kazaklar aynı köklere, kültüre, kadim tarihi ilişkilere ve geleneklere sahiptir. Ayrıca bu halklar arasında dil ve din benzerliği bulunmaktadır.
Çarlık İmparatorluğu ve Sovyetler Birliği döneminde her iki millet de tek merkezden yönetiliyordu[1]. Stalin döneminde ise binlerce Azerbaycanlı Kazakistan'a sürüldü.[1]
Resmi olmayan verilere göre şu anda Kazakistan'da yaklaşık üç yüz bin Azerbaycanlı yaşamaktadır. Kazakistan'da yaşayan Azerbaycanlılar bilim, sanat, tarım, ticaret ve diğer alanlarda faaalyiet göstermektedir. Kazakistan'da yaşayan Azerbaycanlılar Kazakistan'ın sosyo-politik hayatıyla yakından ilgilenmektedir.[1]
Her iki ülke de SSCB içinde müttefik cumhuriyetlerdi. Aynı zamanda aralarında ekonomik ve kültürel bağlar da oluşmuştur. SSCB'nin çöküşünden ve Sovyet sonrası alanda bağımsız devletlerin kurulmasından sonra, bu ilişkiler daha da gelişmeye başladı.
1990'lardan beri Kazakistan'da bir dizi Azerbaycan kültür merkezi faaliyet göstermektedir. Büyük Kazak düşünür Oljas Süleymanov 1990 yılında SSCB Yüksek Sovyeti'nin bir toplantısında Rus-Ermeni şovenizmine karşı çıkarak Azerbaycan'ın gerçek sesini dünyaya ilan etti.[1]
Azerbaycan ile Kazakistan arasındaki ilişkiler, özellikle Birleşmiş Milletler, İslam İşbirliği Teşkilatı ve Bağımsız Devletler Topluluğu başta olmak üzere uluslararası örgütler içinde de var olmuştur.[2]
Ekonomik ilişkiler değiştir
Azerbaycan ve Kazakistan arasındaki ekonomik ilişkiler uzun bir tarihe sahiptir. Azerbaycanlı uzmanlar, Sovyet döneminde Türkmenistan'ın petrol endüstrisinin oluşumunda büyük rol oynadılar. Azerbaycanlı petrol işçileri Kazakistan'ın Mangişlag ve Guryev petrol sahalarında etkin bir şekilde çalışmaktadırlar.[1]
Azerbaycanlı ve Kazak petrol işçileri, bilim adamları ve mühendisler de Hazar Denizi havzasında bugün de devam eden bir gelenekle işbirliği halindedir.[1]
25 Mayıs 2005'te Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev Azerbaycan ziyareti sırasında Bakü-Tiflis-Ceyhan ana ihracat boru hattının Azerbaycan kesiminin işletmeye alınmasında görev aldı. Törende Kazakistan'ın taraf olduğu Doğu-Batı Enerji Ulaştırma Koridoru'nun Geliştirilmesi ve Genişletilmesine Dair Bakü Deklarasyonu imzalandı[1]
Diplomatik ilişkiler değiştir
İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 30 Ağustos 1992 tarihinde kuruldu.[3]
Olağanüstü ve Tam Yetkili Elçiler değiştir
İki ülke arasında büyükelçilik düzeyinde resmi ilişkiler kuruldu.
Kazakistan'ın Azerbaycan Büyükelçiliği Bakü'de 9 Ocak 1993[2] tarihinde açıldı.
Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Kazakistan Cumhuriyeti Büyükelçiliği Azerbaycan Cumhuriyeti Yasası ile 11 Nisan 1997 kurulmuşsa da,[4] faaliyetlerine 7 yıl sonra, 1 Mart 2004'de başladı.[2] Ayrıca, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın emriyle Aktau'da 30 Nisan 2008 Başkonsolosluk kuruldu[5] ve aynı yılın 6 Eylül tarihinde faaliyete başladı.[2]
Kaynakça değiştir
- ^ a b c d e f g Azərbaycan - Qazaxıstan münasibətləri 24 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. aliyevheritage.org (Azerice)
- ^ a b c d Azərbaycan - Qazaxıstan münasibətləri 26 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. mfa.gov.az, 18.09.2014 (Azerice)
- ^ Azerbaycan Cumhuriyeti ile diplomatik ilişkiler 18 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. mfa.gov.az (Azerice)
- ^ [1] 9 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kazakistan Cumhuriyeti Büyükelçiliği'nin Kuruluşu Hakkında] 11 Nisan 1997 tarih ve 259-IQ sayılı Azerbaycan Cumhuriyeti Kanunu. e-qanun.az (Azerice)
- ^ http://e-kanun.az/çerçeve/14314[ölü/kırık bağlantı] Kazakistan Cumhuriyeti Aktau şehrinde Azerbaycan Cumhuriyeti Başkonsolosluğunun kurulması hakkında Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın 30 Nisan 2008 tarih ve 2785 sayılı emri. e-qanun.az(Azerice)