Armutalan, Karesi

Armutalan, Balıkesir ilinin Karesi ilçesine bağlı bir mahalledir.

Armutalan
Harita
Balıkesir'ın Türkiye'deki konumu
Balıkesir'ın Türkiye'deki konumu
Ülke Türkiye
İlBalıkesir
İlçeKaresi
Coğrafi bölgeMarmara Bölgesi
Nüfus
 (2007)
 • Toplam230
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0266
İl plaka kodu10
Posta kodu10000

Tarihçe değiştir

Armutalan köyü, 93 Harbi göçmeni olarak bilinen Gürcüler tarafından kurulmuştur. Kuruluşunda köy, Osmaniye ve Selimiye olarak bilinen iki mahalleden oluşuyordu.[1] 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Lazistan sancağına bağlı Livana kazasının büyük bölümü savaş tazminatı kapsamında Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakılmıştır. Bu iki devlet arasında 1879 yılında imzalanan İstanbul Antlaşması karşılıklı göçü de öngörüyordu. Bu antlaşmasının ardından Batum Oblastı sınırları içinde yaşayan Gürcülerin bir kısmı Osmanlı ülkesine göç etmiştir.

Bu göçmenlerden Osmaniye mahallesini kuranlar, bugün Borçka ilçesine bağlı ve Borçka kasabası yakınlarında bulunan Civan köyünden gitmişlerdir. Eski adı Cvani olan köyde 1876 Trabzon vilayeti salnamesine göre 27 hane bulunuyordu. 1886 tarihinde Rusların yaptığı nüfus sayımında ise 14 hane kalmıştı. Rus idaresi sırasında nüfusun yaklaşık yarısının göç ettiği görülmektedir.[2][3] Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze de 1892 yılında, Rus idaresinde bu tarihten önce 20 hanenin Cvani köyünden Osmanlı ülkesine göç ettiğini yazmıştır.[4]

Selimiye mahallesini ise, Şavşeti bölgesindeki Tzitzveti (წიწვეთი) veya Tzitveti (წითვეთი) köyünden göç eden Gürcülerce kurulduğuna dair bir kanaat bulunmaktadır. Ancak Armutalan köyünde konuşulan Gürcücenin Şavşeti diyalektine benzememesi ve halkın hafızasında bu bölgeye dair hatıraların yer almaması nedeniyle, araştırmacılar göç edilen köyün Borçka yakınlarında, Çoruh Nehri kıyısındaki Tzitureti (წითურეთი) köyü olabileceğini belirtmişlerdir.[1] Nitekim Zakaria Çiçinadze 1893 yılında, Tzitureti köyünün Borçka kasabası yakınında, Çoruh Nehri kıyısında yer aldığını, küçük bir kaya üzerinde "Tamara Kulesi" adı verilen bir kule bulunduğunu ve köy halkının topluca göç ettiğini yazmıştır. Göç eden nüfusun yaklaşık 60 haneden oluştuğu belirtmiştir.[5][6] Nitekim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde adı Situret (ستورت) şeklinde yazılmış olan köy, Borçka köyüyle birlikte kaydedilmiştir. Situret ve Borçka köylerinin nüfusu 110 haneden oluşuyordu.[7] Bugünkü Artmutalan köyünü kurmuş olan Gürcülerin, Borçka yakınlarında bulunan ve birbirine uzak olmayan iki köyden göç ettikleri anlaşılmaktadır.

Coğrafya değiştir

Nüfus değiştir

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2007 230
2000 351
1997 302

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b Klarceti (კლარჯეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 191. ISBN 978-9941-0-8969-5.
  2. ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 355, ISBN 9789157871117.
  3. ^ Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" - Sıra no: 1362.
  4. ^ Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcülerin Osmanlı Ülkesine Büyük Göçü (ქარველ მაჰმადიანთ დიდი გადასახლება ოსმალეთში მუჰაჯირი-ემიგრაცია), Tiflis, 1912, 133.
  5. ^ Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan’daki Köyleri (მუსულმან ქართველობა და მათი სოფლები საქართველოში), Tiflis, 1913, 148.
  6. ^ Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcülerin Osmanlı Ülkesine Büyük Göçü (ქარველ მაჰმადიანთ დიდი გადასახლება ოსმალეთში მუჰაჯირი-ემიგრაცია), Tiflis, 1912, 135.
  7. ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 380-381, ISBN 9789157871117.

Dış bağlantılar değiştir