Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı

Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcılığı, ABD Anayasası'nda yer alan kamu görevlerinden biridir.[1] Başkan Yardımcısı, ABD Devlet Başkanıyla birlikte halk tarafından iki dereceli seçimle ve Seçiciler kurulu yoluyla dört yıllığına seçilir.[2] Başkan Yardımcısı başkanlığa giden yolda ilk sıradadır ve başkanın ölümü, istifası ya da görevden alınması durumunda başkanlığa yükselir.[3]

Amerika Birleşik Devletleri
Başkan Yardımcısı
Vice President of the
United States of America
ABD Başkan Yardımcılığı Arması
ABD Başkan Yardımcılığı Forsu
Görevdeki
Kamala Harris

20 Ocak 2021 tarihinden beri
Amerika Birleşik Devletleri Federal Hükümeti
Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcılığı
Görev süresiDört yıl
Oluşum4 Mart 1789
Açılışı yapanJohn Adams (21 Nisan 1789)
MaaşYıllık 235,100 ABD doları
WebsitesiBaşkan Yardımcısı Kamala Harris

Anayasa'ya göre, Başkan Yardımcısı, Birleşik Devletler Senatosunun başkanıdır.[4] Bundan dolayı Başkan Yardımcısı, Senatoda gerektiğinde eşitliği bozmak amacıyla oy kullanma hakkına sahiptir. Senato gelenekleri bu anayasal gücü azaltacak nitelikli çoğunluk kuralları getirmiş olmakla birlikte, Başkan Yardımcısı hâlâ kanun yapma sürecini etkileme hakkına sahiptir.[4][5][6] On İkinci Değişikliğe uygun olarak, Seçiciler kurulunun oylarını saymak üzere toplantıya çağrıldığında, Kongrenin birleşik oturumlarına başkanlık eder.[2]

Başkan Yardımcısının Anayasa'da belirtilmiş ve kendisine Başkan olabilme imkânı verenler dışındaki yegâne işlevleri Senatonun Başkanı olmasıyla ilişkili olsa da, bu makam genellikle federal devletin yürütme organı olarak görülür. ABD Anayasası bu makamı açıkça herhangi bir organa tahsis etmemiştir. Bu da uzmanlar arasında, Başkan Yardımcılığının yürütme organına mı, yasama organına mı, yoksa ikisine birden mi ait olduğu konusunda tartışmaya yol açmıştır.[7][8][9][10] Başkan Yardımcılığını yürütme organının bir unsuru olarak gören modern bakış, kısmen Başkan Yardımcısına Başkan ya da Kongre tarafından verilen yürütmeye ilişkin görevlerden kaynaklanır. Öte yandan bu görevler, yalnızca son dönemlerdeki tarihi gelişmelere dayanır.[7][9]

Yaşayan eski başkan yardımcıları

değiştir

2024 itibarıyla yaşayan beş eski başkan yardımcısı bulunmaktadır:

Fotoğraf Başkan Yardımcısı Görev süresi Doğum tarihi
44.
  Dan Quayle 1989-1993 4 Şubat 1947 (77 yaşında)
45.
  Al Gore 1993-2001 31 Mart 1948 (76 yaşında)
46.
  Dick Cheney 2001-2009 30 Ocak 1941 (83 yaşında)
47.
  Joe Biden 2009-2017 20 Kasım 1942 (81 yaşında)
48.
  Mike Pence 2017-2021 7 Haziran 1959 (65 yaşında)

Walter Mondale (1928-2021), 19 Nisan 2021'de 93 yaşında hayatını kaybeden son eski başkan yardımcısı olmuştur.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ U.S. Const. art. II, § 1, cl. 1.
  2. ^ a b U.S. Const. amend. XII, § 1.
  3. ^ U.S. Const. amend. XXV, § 1.
  4. ^ a b U.S. Const. art. I, § 3, cl. 4.
  5. ^ "U.S. Senate: Legislation & Records Home > Votes > Roll Call Vote". Senate.gov. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2011. 
  6. ^ Oleszek, Walter J. CRS7-5700 Super-Majority Votes in the Senate 6 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Congressional Research Service, 12 April 2010
  7. ^ a b Goldstein, Joel K. (1995). "The New Constitutional Vice Presidency". Wake Forest Law Review. Cilt 30. Winston Salem, NC: Wake Forest Law Review Association, Inc. s. 505. 
  8. ^ Reynolds, Glenn Harlan (2007). "Is Dick Cheney Unconstitutional?". Northwestern University Law Review Colloquy. Cilt 102. Chicago: Northwestern University School of Law. s. 110. 
  9. ^ a b Garvey, Todd (2008). "A Constitutional Anomaly: Safeguarding Confidential National Security Information Within the Enigma That Is the American Vice Presidency". William & Mary Bill of Rights Journal. Cilt 17. Williamsburg: Publications Council of the College of William and Mary. s. 565. 
  10. ^ Subhawong, Aryn (2008). "A Realistic Look at the Vice Presidency: Why Dick Cheney Is An "Entity Within the Executive Branch"". Saint Louis University Law Journal. Cilt 53. Saint Louis: Saint Louis University School of Law. s. 281. 

Dış bağlantılar

değiştir