Yahudiler: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Esc2003 (mesaj | katkılar)
Bu madde bir liste değil.
421. satır:
 
Modern çağda Yahudilere yönelik en büyük ölçekli zulüm, Holokost olmuştur: İkinci Dünya Savaşı sırasında, Nazi Almanya'sı ve işbirlikçileri tarafından Avrupa Yahudileri (ve Kuzey Afrika'nın Avrupalıların kontrolü altında olan kısımlarındaki çeşitli Yahudi cemaatleri) ve diğer azınlık grupları devlet kontrolünde sistematik olarak zulüm görmüş ve soykırıma uğratılmıştır.<ref>Donald L Niewyk, ''The Columbia Guide to the Holocaust,'' [[Columbia University Press]], 2000, p.45: "Holokost yaygın olarak 5 milyondan fazla Yahudinin İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanlar tarafından öldürülmesi şeklinde tanımlanmıştır." Ne var ki, Holokost genellikle sistematik olarak katledilen farklı gruplara mensup tüm kurbanları içine alır.</ref> Zulümler ve soykırım kademeli olarak gerçekleştirilmiştir. Yahudileri sivil toplumun dışına çıkarmaya yönelik yasalar İkinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesinden yıllar önce yürürlüğe konmuştur.<ref>Johnson (1987), pp. 484–488.</ref> Toplama kampları kurulmuş, buralara hapsedilenler yorgunluktan veya hastalıktan ölene kadar köle olarak çalıştırılmıştır.<ref>Johnson (1987), pp. 490–492.</ref> Nazi Almanya'sı tarafından işgal edilen Doğu Avrupa topraklarında, Einsatzgruppen adı verilen özel birimler Yahudileri ve siyasi muhalifleri kitlesel olarak kurşuna dizerek öldürmüştür.<ref name = "BBC-Grave"/> Yahudiler ile [[Çingeneler]] sıkışık [[getto]]lara hapsedilmişler, ardından da trenlerle yüzlerce kilometre uzaklıktaki imha kamplarına taşınmışlardır. Yolculuktan sağ çıkmayı başaranların büyük bölümü bu kamplardaki gaz odalarında öldürülmüştür.<ref>Johnson (1987), pp. 493–498.</ref> Alman bürokrasisinin her kolu bu kitle katliamının lojistiğinde yer almış, bir Holokost uzmanının sözleri ile, ülke "soykırımcı bir ulus" halini almıştır.<ref name=Berenbaum103/>
 
== Ünlü Yahudiler ==
{{Ayrıca bakınız|Kategori:Yahudi bilim insanları}}
Yahudiler, aralarında birçok [[bilim]], [[sanat]], [[politika]] ve [[işletme]] dünyasının da bulunduğu birçok alanda insanlığa önemli katkılarda bulunmuşlardır. Tüm insanlığın sadece ‰2'sini (1000 kişiden 2'sini) oluşturmalarına rağmen [[Nobel Ödülü]]'nü kazananlarının %35'i (100 kişiden 35'i) Yahudi bilim insanlarından oluşuyor. Bazı Yahudi bilim insanları:
 
=== Ünlü Yahudi doğa bilimciler ===
==== Ünlü Yahudi fizikçiler ====
{{columns-list|colwidth=20em|
* [[Albert Einstein]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Aleksander Akhiezer
* Amikam Aharoni
* Amos de-Shalit
* Anatole Abragam
* Anders Bárány
* Ari Ben-Menahem
* Arnold Berliner
* Arthur Ashkin
* Arthur Berson
* Avishai Dekel
* Avshalom Elitzur
* Barry Barish
* Benedict Friedlaender
* Benjamin Fain
* Benjamin M. Bloch
* Bryce DeWitt
* Carl Wolfgang Benjamin Goldschmidt
* Claude Cohen-Tannoudji
* Cyril Domb
* Dan Jacobo Beninson
* Daniel Amit
* David D. Friedman
* David Deutsch
* David Faiman
* Dennis Gabor
* Dror Fixler
* Edward Andrade
* Edward Bormashenko
* Eli Barkai
* Emanuel Goldberg
* Emanuele Foà
* Emil Cohn
* Eshel Ben-Jacob
* Eugen Goldstein
* Felix Auerbach
* Felix Bloch
* Felix Ehrenhaft
* [[François Englert]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Georges Charpak
* Gregory Breit
* Guido Beck
* Guy Deutscher
* [[Hans Bethe]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Heinrich Bürger
* Helen Freedhoff
* Herbert Fröhlich
* Herbert Goldstein
* Herbert L. Anderson
* Herman Branover
* Ilya Frank
* Isaac Abella
* Israel Dostrovsky
* Jacob Bekenstein
* James Franck
* Jeremy Bernstein
* Jeremy England
* Jerome Isaac Friedman
* Joan Feynman
* John M. Grunsfeld
* José Goldemberg
* [[Julian Schwinger]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Julius Ashkin
* [[Karl Schwarzschild]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Kazimierz Fajans
* Ladislas Goldstein
* Leo Arons
* Leo Graetz
* Lesley Cohen
* Maurice Goldhaber
* Max Abraham
* Max Born
* Michael Berry
* Mitchell Feigenbaum
* Moshe Carmeli
* Murray Gerstenhaber
* Nathan Aviezer
* Ned Goldwasser
* [[Niels Bohr]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Noah Brosch
* Ofer Biham
* Otto Robert Frisch
* Paul Drude
* Peter Bergmann
* Richard Börnstein
* [[Richard Feynman]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Richard Gans
* Robert Emden
* [[Robert Oppenheimer]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* [[:en:Samuel Goudsmit|Samuel Goudsmit]]
* Sergio Fubini
* Seymour Benzer
* Siegfried Czapski
* Sulamith Goldhaber
* Ugo Fano
* Valentine Bargmann
* Vladimir Broude
* Vsevolod Gantmakher
* Walter Gordon
* Walter M. Elsasser
* [[Walter Lewin]]
* William A. Edelstein
* Yakir Aharonov
* Yuri Golfand
}}
 
==== Ünlü Yahudi kimyagerler ====
{{columns-list|colwidth=20em|
* Aaron Klug
* Ada Yonath
* Adolf Lieben
* Aharon Razin
* Alan Fersht
* Alexander Frumkin
* Alexander Imich
* Alexander Levitzki
* Alexander Pines
* Alexandra Adler
* Alfred G. Gilman
* Alfred Hassner
* Alice Archenhold
* Amnon Albeck
* Anna Goldenberg
* Anna Goldfeder
* Arie Lev Gruzman
* Arieh Warshel
* Armando J. Parodi
* Arthur Eichengrün
* Arthur Kornberg
* Aryeh Frimer
* August Freund
* Bertrand Goldschmidt
* Chad Mirkin
* Charlotte Auerbach
* Christian B. Anfinsen
* Clara Immerwahr
* Corneliu E. Giurgea
* César Milstein
* Dan Meyerstein
* Dan Shechtman
* Dan T. Major
* David Zitoun
* Doron Aurbach
* Edmund Oscar Von Lippmann
* Else Frenkel-brunswik
* Erna Furman
* Ernst Chain
* Ernst Cohen
* Fay Ajzenberg-selove
* François Jacob
* Fritz Albert Lipmann
* Fritz Haber
* George Andrew Olah
* [[Gertrude B. Elion]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* [[Gerty Cori]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Gilbert Stork
* Giuliana Tesoro
* Gábor A. Somorjai
* Hanoch Senderowitz
* Hans Adolf Krebs
* Harold Basch
* Harry Friedmann
* Harry Kroto
* [[Henri Moissan]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* [[Herbert A. Hauptman]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Herbert C. Brown
* Herman Francis Mark
* Herman S. Bloch
* Hilda Geiringer
* Ian Heilbron
* Ilya Prigogine
* Jack D. Dunitz
* Jack Halpern (chemist)
* Janine Chasseguet-smirgel
* Jasminka Domaš
* Jerome Karle
* John Polanyi
* Joseph L. Goldstein
* Joseph O. Hirschfelder
* Joseph Schlessinger
* Joshua Jortner
* Joyce Jacobson Kaufman
* Julius Axelrod
* Julius Lewkowitsch
* Konrad Emil Bloch
* Leonor Michaelis
* Lera Boroditsky
* Lewis Hastings Sarett
* Liliane Ackermann
* Lina Stern
* Ludwig Mond
* Margalith Galun
* [[Marshall Warren Nirenberg]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Martin Karplus
* Martin Rodbell
* Mary the Jewess
* Max Factor Sr.
* Max Speter
* Michael Albeck
* Michael Heidelberger
* Mildred Cohn
* Moses Wolf Goldberg
* Nikolaus Riehl
* Otto Fritz Meyerhof
* Otto Wallach
* Paul Berg
* Peter Maitlis
* Primo Levi
* Rachel Haurwitz
* Raphael David Levine
* Raphael Meldola
* Richard Lerner
* Richard Willstätter
* Richard Zare
* Roald Hoffmann
* Robert F. Furchgott
* Robert Lefkowitz
* Robert S. Langer
* Roger D. Kornberg
* Rosalind Franklin
* Rudolph A. Marcus
* Ruth Arnon
* Ruth Cohn
* Samuel J. Danishefsky
* Samuel Ruben
* Samuel Soloveichik
* Sarah Bavly
* Sarah Ratner
* Saul Winstein
* Selman Waksman
* Shlomo Margel
* Shmaryahu Hoz
* Silvia Braslavsky
* Sophia Getzowa
* Stanley B. Prusiner
* Stanley Cohen
* Stephanie Horovitz
* Stuart A. Rice
* Sulamith Goldhaber
* Susan Greenfield
* Tadeusz Reichstein
* Uri Banin
* Victor Goldschmidt
* Viktor Meyer
* Walter Gilbert
* [[Walter Kohn]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Wilhelm Traube
* William Howard Stein
* Yeshayahu Leibowitz
* Yitzhak Mastai
}}
 
==== Ünlü Yahudi biyologlar ====
{{columns-list|colwidth=20em|
* Aaron Aaronsohn
* Alexander Gurwitsch
* Amato Lusitano
* Armando J. Parodi
* [[Baruch Samuel Blumberg]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Baruj Benacerraf
* Bruce Beutler
* Christian B. Anfinsen
* David Baltimore
* Edmond H. Fischer
* Emil Zuckerkandl
* [[Ernst Boris Chain]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Ervin Bauer
* Élie Metchnikoff
* [[Ferdinand Cohn]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* [[George Wald]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* [[Gerald Edelman]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* [[Gertrude B. Elion]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* [[Gerty Cori]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Giuseppe Levi
* [[Hans Adolf Krebs]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Henri Atlan
* [[Jacob Bronowski]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Joseph L. Goldstein
* Julius Friedrich Cohnheim
* [[Karl Landsteiner]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* [[Konrad Emil Bloch]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Leonard Adleman
* Leonard Herzenberg
* Lewis Wolpert B
* Lina Stern
* Lucy Shapiro
* Ludwig Edinger
* Marcus Elieser Bloch
* Marshall Warren Nirenberg
* Martin Rodbell
* Michael Heidelberger
* Mildred Cohn
* Miriam Rothschild
* Nalini Nadkarni
* Otto Fritz Meyerhof
* Paul Berg
* [[Paul Greengard]]
* [[Paul Ehrlich]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Rachel Yehuda
* Richard Axel
* Robert Lefkowitz
* Robert Remak
* Roger D. Kornberg
* Rosalind Franklin
* Sarah Ratner
* [[Selman Abraham Waksman]] [[Dosya:Peace Barnstar Hires.png|15px|çerçevesiz]]
* Stanley B. Prusiner
* Sydney Brenner
* Waldemar Haffkine
* Walter Gilbert
}}
 
== Dipnotlar ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Yahudiler" sayfasından alınmıştır