Savaş: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
{{diğer anlamı|Savaş (anlam ayrımı)}}
'''Savaş''' veya '''harp'''; ülkeler, bloklar ya da bir ülke içerisindeki büyük gruplar arasında gerçekleşen topyekün silahlı mücadeledir. Savaşlar genellikle dini, milli, siyasi ve ekonomik amaçlara ulaşmak için gerçekleştirilir. Kullanılan silahlara, amaçlara, taraflara ve gerçekleştiği yerlere göre farklı şekillerde adlandırılır: [[nükleer]] savaş, [[soğuk savaş]], [[iç savaş]], dini savaş ([[cihad]], [[haçlı seferi]]), [[dünya savaşı]], [[gerilla savaşı]] vb. Karşı tarafı yıldırmak, maddi ve manevi zarar vermek için gerçekleştirilen silahsız faaliyetler de genellikle savaş tanımına dahil edilir.{{olgu}}
Günümüzde savaşlar [[Birleşmiş Milletler]] tarafından bazı temellere ve kurallara dayandırılmıştır. Geçmişte yapılan savaşların aksine günümüzdeki savaşlarda özellikle sivillerin öldürülmesini engellemek, [[ülke]] ya da kitleleri yok etmektense onları güçsüz bırakmak güdülmektedir. Ancak buna rağmen günümüzde de trajediler yaşanmaya devam etmektedir. Örneğin, 1990'lı yıllarda Kuzey Afrika'da çıkan iç savaşlarda ve kabile savaşlarında 1 milyonun üzerinde insan ölmüştür. 2003 yılında başlayan [[Irak Savaşı]]'nda milyonlarca asker ve sivil hayatını kaybetmiştir.
▲* [[Savaş]]
[[Uluslararası hukuk]]ta silahlı [[direniş hareketleri]] başlatmış olduğu savaşın kabul edilebilirliği ve yasallığı üzerine, en az 1899'dan günümüze kadar, [[savaş hukuku]]nun bir dizi uluslararası antlaşma düzeyde belirlenmesi yoluyla ilk büyük girişim gerçekleştiğinden bu yana savaşın direniş hareketi olarak kapsanması konusunda anlaşmazlık yaşanmaktadır. Yakın tarihte, 12 Ağustos 1949 tarihli [[Cenevre Sözleşmeleri]]'ne 1977 yılında eklenen [[I. Protokol]] olarak anılan "Uluslararası Silahlı Çatışmaların Kurbanlarının Korunması ile İlgili Protokol" ; 1. ve 4. maddede silahlı çatışmalara atıfta bulunarak "... insanların sömürgecilik hakimiyeti, yabancı işgal kuvveti ve ırkçı rejimlere karşı" savaşın yapılabileceğini öngörür.<ref>Gardam, Judith Gail (1993). [https://books.google.com.sg/books?id=MGT2hJFS9MkC&pg=PA91&lpg=PA91&dq=in+which+peoples+are+fighting+against+colonial+domination+and+alien+occupation&source=web&ots=K_N1cgeQ2L&sig=Mysj3VFtq3WBNFXpbpjqkbQpPao&hl=en&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y#PPA91,M1 Non-combatant Immunity as a Norm of International Humanitarian],Martinus Nijhoff, s. 91, ISBN 0-7923-2245-2.</ref> Ancak tüm bu ayrımlar politik birer yargıdır, iktidarların uygulamalarından öte uluslararası hukuk da bu konuda net bir ayrım yapmamakta ve en ciddi insan hakları ihlallerine karşı bile örgütlü bir direniş hakkı tanımlamamaktadır. Zira bu durum [[soykırım]] ve [[devlet terörü]] gibi suçlara karşı savaş hakkını engellemekte, [[insanlığa karşı suçlar]] ve büyük çapta [[savaş suçu|savaş suçları]]na karşı mücadeleyi zayıflatmaktadır.<ref>Jan Arno Hessbruegge, [https://books.google.it/books/about/Human_Rights_and_Personal_Self_Defense_i.html?id=_6muDQAAQBAJ&redir_esc=y Human Rights and Personal Self-Defense in International Law] Oxford University Press (2017), Ch. 7, </ref><ref>Ticehurst, Rupert. The Martens Clause and the Laws of Armed Conflict 30 April 1997, International Review of the Red Cross no 317, s. 125–34. ISSN 1560-7755</ref>
[[Kategori:Çatışma|*]]▼
== Ateşkes ==
[[Ateşkes]], savaşın ve çatışmaların geçici bir süreliğine durdurulmasına denir. Savaşan, çarpışan iki düşmanın, yaralılarını, ölülerini kaldırmak ya da barış sağlayıcı görüşmelerde vb. bulunmak üzere anlaşarak, çarpışmaları durdurmasıdır. Eş anlamlısı bırakışma, mütareke olarak da bilinir. Süresi bitince çarpışmalar tekrar başlayacağı gibi her an bu anlaşmanın bozulabilmesi de mümkündür.
== Barış ==
[[Barış]] genel anlamda düşmanlığın zıddı olan politik duruma verilen isimdir.Devletler arası diplomasilerde birbirlerine göre durumlarının düşmanlık sıfatıyla tanımlanmadığı durumlarda bu terim kullanılır.Bu durumun oluştuğu taraflar [[müttefik]] devletler olarak adlandırılır.
Sembolü güvercin kuşu olarak bilinir. Çeşitli resim yarışması konularına çok dahil olmuş bir konu olmakla birlikte geniş kapsamlı olduğu da söylenir.
{{Vikiler|
commons=Category:Wars|
wikispecies= |
wikt=muharebe |
b= |
s= |
q=Savaş |
n= |
m= |
}}
==Kaynakça==
{{kaynakça}}
| |||