Çing karşıtlığı

Çing karşıtı duygu (Çince: 反清; pinyin: fǎn Qīng) muhalifler tarafından "barbar" olmakla eleştirilen, esas olarak Çin'de Mançu liderliğindeki Çing Hanedanının (1644-1912) yönetimine karşı duyulan duyguyu ifade eder. Çing, Han'ı saçlarını Mançu tarzında kuyrukta takmaya zorlamak gibi politikaları uygulayarak geleneksel Han kültürünü yok etmekle, Çin bilimini bastırmakla, Çin'in dünyanın önde gelen gücü olmaktan çıkıp fakir, geri kalmış bir ülkeye dönüşmesine neden olmakla suçlandı. Sekiz Sancak'ın halkı, genel Han sivil nüfusunun aksine, devletin emekli maaşlarıyla geçiniyordu.

Sun Yat-sen, Çin Cumhuriyeti'nin kurucu babasıdır.

Çing karşıtı aktivistlerin miting sloganı, Boxer Ayaklanması'nın "Çing'i canlandırın ve yabancıları yok edin" (basitleştirilmiş Çince: 反清复明; geleneksel Çince:反清復明; kelimenin tam anlamıyla: "Çing'e karşı çıkın ve Ming'i yeniden kurun") sloganıyla bağlantılı olan "Fǎn Çīng fù Míng" ("扶清滅洋 fú Qīng miè yáng") idi.

En geniş anlamda Çing karşıtı aktivist, Mançu karşıtı doğrudan eyleme katılan herkesti. Bunlar arasında Taiping Ayaklanması, Xinhai Devrimi, Üç Derebeylik Ayaklanması, Diriliş Çin Topluluğu, Tongmenghui, Panthay isyanı, Beyaz Nilüfer İsyanı ve diğerleri gibi birçok ana akım siyasi hareket ve ayaklanmadan insanlar vardı.

Çing'in başlarında Ming sadakati

değiştir
 
Xiamen'deki Gulangyu Adası'ndaki olan Zheng Chenggong'un heykeli, Çin ana karası ve Tayvan'daki birçoğundan biridir

Müslüman Ming'e sadık olanlar

değiştir

Mi Layin ve Ding Guodong yönetimindeki Hui Müslüman Ming'e sadık kişiler, 1646'dan 1650'ye kadar bir Ming prensini tahta çıkarmak için Çing'e karşı savaştı. Çing Hanedanı, 1644'te Ming Hanedanının başkentini (1368-1644) fethettiğinde, Müslüman Ming'e sadık olan Müslüman liderler Milayin[1] ve Ding Guodong liderliğindeki Gansu, Çing'i kovmak ve Yanchang'ın Ming Prensi Zhu Shichuan'ı imparator olarak tahta geri getirmek için 1646'da Milayin isyanında Çing'e karşı isyan başlattı.[2]

Müslüman Ming'e sadık olanlar, Hami'nin Sultanı Sa'id Baba ve oğlu Prens Turumtay tarafından destekleniyordu.[3][4][5] Müslüman Ming'e sadık olanlara isyanda Tibetliler ve Han Çinlileri de katıldı.[6]

Şiddetli çatışmalar ve müzakerelerin ardından 1649'da bir barış anlaşması üzerinde anlaşmaya varıldı ve Milayan ve Ding, sözde Çing'e bağlılık sözü verdiler ve onlara Çing ordusunun üyeleri olarak rütbeler verildi.[7]

Güney Çin'deki diğer Ming sadıkları yeniden kalkıştığında ve Çing, onlarla savaşmak için güçlerini Gansu'dan çekmek zorunda kaldığında, Milayan ve Ding bir kez daha silaha sarılıp Çing'e isyan etti.[8] Müslüman Ming'e sadık olanlar daha sonra Çing tarafından ezildi ve aralarında Milayin, Ding Guodong ve Turumtay'ın da bulunduğu 100.000 kişi savaşta öldürüldü.

Konfüçyüsçü Hui Müslüman bilgini Ma Zhu (1640–1710), Çing'e karşı güney Ming sadıklarıyla birlikte hizmet etti.[9]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Millward, James A. (1998). Beyond the Pass: Economy, Ethnicity, and Empire in Qing Central Asia, 1759–1864 (illustrated bas.). Stanford University Press. s. 298. ISBN 0-8047-2933-6. 12 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2014. 
  2. ^ Lipman, Jonathan Neaman (1998). Familiar strangers: a history of Muslims in Northwest China. University of Washington Press. s. 53. ISBN 0-295-80055-0. 12 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2014. 
  3. ^ Lipman, Jonathan Neaman (1998). Familiar strangers: a history of Muslims in Northwest China. University of Washington Press. s. 54. ISBN 0-295-80055-0. 12 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2014. 
  4. ^ Millward, James A. (1998). Beyond the Pass: Economy, Ethnicity, and Empire in Qing Central Asia, 1759–1864 (illustrated bas.). Stanford University Press. s. 171. ISBN 0-8047-2933-6. 12 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2014. 
  5. ^ Dwyer, Arienne M. (2007). Salar: A Study in Inner Asian Language Contact Processes, Part 1 (illustrated bas.). Otto Harrassowitz Verlag. s. 8. ISBN 978-3-447-04091-4. 12 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2014. 
  6. ^ Lipman, Jonathan Neaman (1998). Familiar strangers: a history of Muslims in Northwest China. University of Washington Press. s. 55. ISBN 0-295-80055-0. 12 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2014. 
  7. ^ Wakeman Jr., Frederic (1986). Great Enterprise. University of California Press. s. 802. ISBN 0-520-04804-0. Erişim tarihi: 24 Nisan 2014. 
  8. ^ Wakeman Jr., Frederic (1986). Great Enterprise. University of California Press. s. 803. ISBN 0-520-04804-0. Erişim tarihi: 24 Nisan 2014. milayin. 
  9. ^ Brown, Rajeswary Ampalavanar; Pierce, Justin, (Ed.) (2013). Charities in the Non-Western World: The Development and Regulation of Indigenous and Islamic Charities. Routledge. ISBN 978-1-317-93852-1. 12 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2014.