Çin-Karadağ ilişkileri
Çin-Karadağ ilişkileri,[a] Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ile Karadağ arasında sürdürülen ikili ilişkileri içerir. ÇHC 14 Haziran 2006 tarihinde Karadağ'ı resmen tanıdı. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 7 Temmuz 2006 tarihinde kuruldu; o gün Çin'in Podgorica konsolosluğu bir büyükelçiliğe de dönüştürüldü. Karadağ'ın Pekin Büyükelçiliği 13 Kasım 2007 tarihinde kapılarını açtı.[1]
 | |
 Çin |
 Karadağ |
|---|---|
Ekonomik ilişkiler değiştir
2021 yılı itibarıyla Karadağ borcunun dörtte biri Çin'in sahipliğindedir.[2]
2012 yılında iki ülke arasındaki ticaret hacmi toplam 134.406.987 Euro değerindeydi; Çin'den Karadağ'ya ithalatı 130.605.327 Euro, Karadağ'ın Çin'e ithalatı ise 3.801.660 Euro değerindeydi. Karadağ'da Çin'den kaynaklanan doğrudan yatırım 440.000 Euro değerindeydi.[1] Çin Karadağ'da otoyol, enerji santrali ve diğer altyapıların inşaatına ilişkin birçok yatırım projesi yürütmektedir.[3]
2018 yılında, Karadağ'ın Adriyatik Denizi'ndeki kıyısında yer alan Bar Limanı'nı, denize kıyısı olmayan komşu ülke Sırbistan'a bağlamak amacıyla tasarlanmış bir otoyolun ilk aşaması için verilmiş Çin kredisi, Karadağ'ın borç seviyesini büyük oranda yükseltti; sonuç itibarıyla Karadağ'da vergiler yükseltildi, kamu sektörü maaşları kısmen donduruldu ve annelere yönelik bir devlet yardımı sonlandırıldı.[4] Alınan bu tedbirlere rağmen, Karadağ borcunun o yıl gayri safi yurt içi hasılanın %80'ine ulaşması beklendi ve Uluslararası Para Fonu, Karadağ'ın daha fazla borç almaya gücü yetmediğini ifade etti.[4]
2021'de, otoyolun ilk 41 kilometresinin kilometre başına 20 milyon Euro değerinde olduğu bildirildi; yani Dünya'da kilometre başına en pahalı otoyollardan biridir. Karadağ'ın borç ödeme konusunda temerrüt ettiği durumda Çin'in teminat olarak Karadağ topraklarına erişim hakkını kazanması öngörülmektedir.[2]
Kültürel ilişkiler değiştir
Şubat 2015'te Karadağ Üniversitesi'nde bir Konfüçyüs Enstitüsü açıldı. Enstitü, Çangşa Bilim ve Teknoloji Üniversitesi ile ortaklaşa işletilmekte ve Çince dersleri vermenin yanı sıra Çin kültürüyle ilgili etkinlikler de düzenlemektedir.[5]
Ayrıca bakınız değiştir
Wikimedia Commons'ta Relations of China and Montenegro ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Dipnot değiştir
- ^ Basitleştirilmiş Çince: 中国–黑山关系; Geleneksel Çince: 中國–黑山關係; pinyin: Zhōngguó Hēishān guānxì, ya da kısaca 中黑关系 / 中黑關係 Zhōng Hēi guānxì; Karadağca: Odnosi Crne Gore i Kine
Kaynakça değiştir
- ^ a b "Bilateralni odnosi. Kina" [İkili ilişkiler. Çin.] (Karadağca). Dışişleri Bakanlığı (Karadağ). 24 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2021.
- ^ a b Hopkins, Valerie (11 Nisan 2021). "Montenegro calls for EU help over $1bn Chinese highway loan". ft.com. 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021.
- ^ "China and Montenegro" [Çin ve Karadağ] (İngilizce). Çin Dışişleri Bakanlığı. 28 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2021.
- ^ a b Vasovic, Noah Barkin, Aleksandar (16 Temmuz 2018). "Chinese 'highway to nowhere' haunts Montenegro". Reuters (İngilizce). 12 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021.
- ^ "Institut Konfucije na Univerzitetu Crne Gore" [Karadağ Üniversitesi Konfüçyüs Enstitüsü] (Karadağca). Karadağ Üniversitesi. 1 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2021.
Dış bağlantılar değiştir
- Çin'in Karadağ Büyükelçiliği (Çince ve Karadağca)
- Karadağ Dışişleri Bakanlığı resmî web sitesinde Karadağ'ın Çin Büyükelçiliği hakkında bilgiler (İngilizce ve Karadağca)