Zugdidi

Gürcistan şehri

Zugdidi (Gürcüceზუგდიდი, Megrelce: ზუგიდ), Gürcistan’ın batısında, tarihsel Megrelya bölgesinde bulunan bir kenttir. Odişi ovasında, Çhouşi ırmağının kıyısında yer alır. Nüfusu 42.998 'dir (2014). Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesinin yönetsel merkezidir.

Zugdidi
ზუგდიდი
Kent
Zugdidi
Zugdidi bayrağı
Bayrak
Zugdidi arması
Arma
Gürcistan üzerinde Zugdidi
Zugdidi
Zugdidi
Zugdidi'nin Gürcistan'daki konumu
ÜlkeGürcistan Gürcistan
BölgeSamegrelo-Zemo Svaneti Bölgesi
Nüfus
 (2014)
 • Yoğunlukoto/km²
 • Kent
42.998
Zaman dilimiUTC+04.00 (Standart Zaman)

Kaynaklarda adından ilk kez 17. yüzyılda söz edilmiştir. Odişi Prensliği'nin yönetsel ve kültürel merkeziydi. 1855-1857 arasında Osmanlıların egemenliği altında kaldı. Daha sonra Çarlık Rusya’sının yönetimi altına girdi. Demiryolu ve devlet yolu kentten geçmektedir.

Görülecek yerler arasında Zugdidi tarih ve etnografya müzesi, tiyatro, Samegrelo prensleri Dadianilerin sarayı ve nadir bitkilerin bulunduğu botanik bahçesi sayılabilir.

Dadiani Sarayı Müzesi, Zugdidi.

Etimoloji

değiştir

Zugdidi adının ilk kullanımına 17. yüzyıl kaynaklarında rastlanmaktadır. Zugdidi Megrelcede "büyük tepe" anlamına gelmektedir ("Zugu/ზუგუ" - tepe, "didi/დიდი" - büyük). Eski kaynaklarda aynı anlama gelen "Zubdidi" (ზუბდიდი) kullanımına da rastlanmaktadır. Megrelya ve Abhazya'daki Megrel köylerinde ise bu ismin kısa formu olan "Zugidi" (ზუგიდი) de görülmektedir. Şehrin doğusundaki tepe şehre bu adı vermiştir. Bu tepede antik dönemden kaleler yer almaktadır.

Köppen iklim sınıflandırmasına göre Zugdidi'de Ilıman dönencealtı iklimi (Cfa) görülmektedir.

  {{{Yerleşim adı}}} iklimi  
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 10,3 11,5 14,7 19,8 24,3 27,1 28,6 29,2 26,3 21,9 16,4 12,1 20,2
Ortalama sıcaklık (°C) 5,2 6,1 9,2 13,6 17,9 21,5 23,8 24,3 20,2 15,1 10,4 6,7 14,5
En düşük sıcaklık (°C) 2,1 2,7 5,5 9,2 13,1 17,0 19,8 20,4 16,2 11,3 6,3 2,9 10,5
Ortalama yağış (mm) 145 126 124 130 93 184 153 171 162 156 165 173 1.782


Zugdidi, tarih boyunca tek etnikli bir şehir olarak bilinmekteydi. 2002 eyalet sayımına göre, toplam nüfusunu %98.97'sini (166.039) Gürcüler oluşturmaktadır.[1] 1850'lerin ikinci yarısındaki kısa Osmanlı işgali nedeniyle şehrin nüfusu 2000'den 800'e düşmüştür. 1950'ler ve 1970'lerde Zugdidi gelişmiş ve nüfus artış hızı artmıştır. Son 20 yıldaki nüfus artışı ise diğer şehirlerden gelenlerden Zugdidi'ye olan göçün sonucudur. Abhazya'daki Rus-Gürcü Savaşı sırasında birçok etnik Megrel Zugdidi'ye göç etmek zorunda bırakılmıştır. Bu göçle beraber 2002 nüfus sayımlarında Zugdidi Gürcistan'ın en kalabalık 5. şehri olmuştur. 2014 nüfus sayımlarına göre ise ülkenin en kalabalık 6. şehridir.

 
Çakvinci Kalesi Zugdidi'de bulunan bir kaledir.

Zugdidi'nin yıllara göre nüfusu:[2][3][4]

 
Zugdidi şehir haritası
Yıl Toplam Erkek Kadın
1851 2,000 --- ---
1863 800 --- ---
1886 1,078 --- ---
1897 3,407 2,129 1,278
1917 4,000 --- ---
1922 4,525 --- ---
1926 5,577 2,843 2,734
1939 15,062 7,394 7,668
1959 31,081 14,119 16,962
1970 39,896 18,610 21,286
1979 45,170 20,988 24,182
1989 50,022 23,551 26,471
2002 68,535 31,312 37,223
2014 42,998 19,746 23,252
 
Zugdidi'de 1990'lardan beri kutlanan Vlakernoba festivali, 2012

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Georgian Census for 2002" (PDF). 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2021. 
  2. ^ Russian Empire and Soviet Census for 1897, 1926, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
  3. ^ "2002 General Population Census Major Findings" (PDF). National Statistics Office of Georgia. 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2016. [ölü/kırık bağlantı]
  4. ^ "2014 General Population Census Main Results General Information" (PDF). National Statistics Office of Georgia. 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016.