Zencan (şehir)
Zencan, (Farsça ve Azerice: زنجان), İran'ın aynı isimli Zencan eyaletinin yönetim merkezi olan şehirdir.
| Zencan زنجان | |
|---|---|
 | |
  Zencan Şehrin İran'daki konumu | |
| Ülke |  İran |
| Eyalet | Zencan Eyaleti |
| Şehristan | Zencan şehristanı |
| Bahş | Zencan merkezî bahşı |
| Rakım | 1638 m |
| Nüfus (2016) | |
| • Toplam | 521.000 |
| Zaman dilimi | UTC+03.30 (IRST) |
| • Yaz (YSU) | UTC+04.30 (IRST) |
Resmî site www.zanjan.ir | |
Başkent Tahran'a 298 km. uzaklıkta, Tahran-Tebriz ve dolayısıyla Türkiye'ye uzanan transit yol üzerindedir. Hazar Gölü'ne 125 km. uzaklıktaki kent, denizden 1638 m yüksekte kurulmuştur. Zencan'ın 2016 verilerine göre 430000 nüfusu vardır.
Kent eskiden beri paslanmaz bıçakları, el yapımı sandalet ve çarıkları ile malile adı verilen gümüş işlemeciliğiyle tanınmıştır. Malile gümüş tellerle çeşitli takılar ve dekoratif eşya yapım sanatıdır. Bıçakçılık ise, piyasaya ucuz Çin mallarının girmesinden sonra terk edilmeye başlanmıştır. Köylerinde ise hâlâ el yapımı halı ve kilimleri halkın geçimini sağlar.
İranlı seyyah ve tarihçi Hamdullah Mustavfi, kentin Sasani İmparatorluğu döneminde, ilk imparator 1. Ardeşir tarafından kurulduğunu yazmıştır. Kent, 1851 yılında Neyriz ve diğer kentlerle birlikte Babilik inancının önemli merkezlerinden biri olmuştur. Zencan'da Babilik inancının önemli isimlerinden Vizir Amir Kabir ve yandaşları dönemin hükûmet güçlerince kentteki kalelerinde kuşatılmış, kale ele geçirilince pek çoğu öldürülmüş geri kalan Babiler ise sürgün edilmiştir.[1]
İklim
değiştir Zencan iklimi 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 17,0 | 22,0 | 25,0 | 27,0 | 32,0 | 38,0 | 40,0 | 39,4 | 35,0 | 30,0 | 23,0 | 18,0 | 40,0 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 2,1 | 4,3 | 10,3 | 17,0 | 22,8 | 28,8 | 32,2 | 31,6 | 28,1 | 20,4 | 12,7 | 5,5 | 18,0 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | −3 | −0,8 | 4,9 | 11,0 | 16,4 | 21,7 | 25,2 | 24,4 | 20,3 | 13,5 | 6,8 | 0,4 | 11,73 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −8,1 | −6,4 | −1,2 | 3,7 | 7,6 | 11,2 | 14,9 | 14,2 | 9,9 | 5,5 | 0,7 | −4,4 | 4,0 |
| Ortalama yağış (mm) | 33,5 | 30,0 | 45,7 | 56,5 | 46,2 | 7,3 | 4,6 | 3,4 | 4,2 | 26,0 | 28,8 | 29,2 | 315,4 |
| Kaynak: Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi[2] | |||||||||||||
Eğitim kurumları
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2010.
- ^ "Zencan İklim Verileri 1961–1990". Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2012.
Zencanlı Ünlüler
değiştir- Şahabeddin Sühreverdî ünlü İslam filozofu
- Said Metinpur - Azerbaycanlı milli-kültürel aktivist, gazeteci, blog yazarı ve düşünce mahkûmu.
- Ahmedi Zencani (turbesi Bayburt'ta)
- Reza Mirkarimi yönetmen
- Pr. Yousef Sobouti fizikçi
- Ali Reza Khamseh actor
- Hossein Monzavi şair
Kardeş kentler
değiştir
Resimler
değiştir-
Kaçar Devleti zamanında çamaşırhane olarak kullanılan Zencan Antropoloji Müzesi -
Zencan yakınlarındaki Sultaniye Camii'nin iç süslemeleri -
Kentte bir çarşı -
Eski bir hamam -
Zencan yakınlarında küçük bir göl
Kaynakça
değiştir- ^ Trabzon'un kardeş şehirleri 3 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Trabzon Belediyesi. 29 Haziran 2012 tarihinde erişildi.