Yardımcı tahrik sistemi

Yardımcı tahrik sistemi (İngilizce: Auxiliary propulsion system veya APS), gemilerde kullanılan şaft jeneratörü-motor dönüşümü sistemidir. bu sistem sayesinde, gemilerde, ana makine herhangi bir sebepten dolayı çökerse, gemi pervanesini durdurmak zorunda kalmaz.

Yardımcı tahrik sisteminin (FEAD) görevi, çeşitli ünitelerin tahrikini sağlamaktır. Bu süreçte krank mili tahrik enerjisinden yararlanarak, V kayış veya çok kanallı V kayışı üzerinden, örneğin alternatör, hidrolik direksiyon pompası, su pompası veya klima kompresörünün işletimi sağlanır.

Bu sistem kontrollü gemilerde kullanılır.

Gemilerde ana makine çıkışında krank şaft ile pervane şaftı arasında reduction gearbox bulunur. reduction gearbox (R/G) görevi hem devir sayısını ayarlamak (bu işlevini governor yardımıyla yapar) hem de pervane şaftı ile krank şaft arasında bağlantıyı sağlamaktır. R/G'nin diğer bir görevi ise pervane şaftındaki hareketi şaft jeneratörüne (S/G) aktarmaktır. APS (auxiliary propolsion system, PTO: power taking option) ana makinenin herhangi bir şekilde çökmesi halinde, şaft jeneratörünün motor olarak kullanılması durumudur. bu durumda şaft jeneratörü diğer jeneratörlerden aldığı elektrik enerjisi sayesinde pervane şaftını çevirir. pervane şaftıyla S/G arasındaki bağlantıyı R/G sağlar. Bu sistemin kullanılabilmesi için ana makine (M/E) R/G dan ayrılmak zorundadır. bu sistem son yapılan gemilerin neredeyse hepsinde kullanılmaktadır. sistemin en büyük avantajı pervanenin her koşulda hareketine devam etmesini sağlaması olup, ana makine bu sistemin çalışması evresinde operasyona maruz bırakılabilir.

Ayrıca bu sistemin ana makinesiz sistemlere uyarlanmış hali de vardır. bu sistemle gemide ana makine bulunmaz ve pervaneyi jeneratörler döndürür. bu sistem İstanbul Deniz Otobüsleri gemilerinde kullanılmakta olup çift pervane ve dolasıyla çift motor bu gemilerde tercih edilmektedir. Bu gemilerdeki başmühendisler iyi derecede elektrik ve elektronik bilgisine sahip olmalıdır.

PTO sisteminde gemi en az 7 mil hızla gitmek zorundadır. Ancak bu, geminin belli sertifikaları almak için tabi tutulduğu testte böyledir. Bu sertifikalar alındıktan sonra gemi bu sistem sayesinde istenilen hızla 7 den az veya çok götürülebilir.