Xavier de Maistre

Xavier de Maistre (Türkçe okunuşu: Zavye dö Mestr, 10 Ekim 1763[1] - 12 Haziran 1852), Savoylu yazar, ressam ve asker. Daha çok asker kimliğiyle tanınır.

Xavier de Maistre
Doğum10 Ekim 1763(1763-10-10)
Chambéry, Savoy Dükalığı, Sardinya Krallığı
Ölüm12 Haziran 1852 (88 yaşında)
Sankt-Peterburg, Rusya İmparatorluğu
MeslekYazar, ressam, asker
Önemli eser(ler)Odamda Yolculuk
İmza

Ünlü filozof ve karşı devrimci Joseph de Maistre'in küçük kardeşi Xavier, Ekim 1763'te Chambéry'de aristokrat bir ailede dünyaya geldi. Sardinya ordusunda görev yaptı ve 1790'da genç bir subayken karıştığı bir düello sonucu Torino'da tutuklandı.[2] Burada, ünlü eseri Odamda Yolculuk'u (Voyage autour de ma chambre) ev hapsinde iken yazmıştır.

Hayatı değiştir

Ağabeyi Joseph ile benzer siyasi görüşlere sahip olan Xavier, 1792'de Fransız Devrim Ordusu Savoy'u Fransa topraklarına katınca Sardinya ordusundan ayrıldı ve bir süre sonra Rus ordusunda görev aldı. Aleksandr Suvorov'un Avusturya üzerinde düzenlediği ve zaferle sonuçlanan sefere bizzat katıldı, 1796'da seferden Rusya'ya dönüşte Mareşal'in maiyetinde bulundu. Bu sırada, Suvorov'un hamisi Çariçe II. Katerina ölmüştü ve yerine geçen Hükümdar I. Pavel, Varşova'nın alınmasının ardından katledilen 20 bin Polonyalıyı gerekçe göstererek Suvorov'u azletti. Generalinin gözden düşüşünden, Xavier de Maistre de payını aldı; bir süre St. Petersburg'da minyatür resimler yaparak geçimini sağladı.[2]

Ağabeyi Joseph de Maistre, 1802'de Çar I. Aleksandr tahttayken Sardinya sefiri olarak Sankt-Peterburg'a atandı. Xavier de Maistre, ağabeyi Petersburg'a geldikten sonra, Deniz Kuvvetleri Bakanı ile tanıştı ve bu tanışmanın akabinde, deniz müzesi ve kütüphane müdürlüğü görevlerine getirildi. Ayrıca ordu da aktif olarak görev almaya devam etti. Öyle ki Kafkasya'da bir muharebede yaralandı ve tümgenerallik rütbesine yükseltildi. 1812'de çarın akrabası Bayan Zagriyatski ile evlendi. Napolyon'un devrilmesinden ve Savoy Hanedanı'nın tekrar yönetime gelmesinden sonra dahi Sardinya'ya dönmeyip Rusya'daki yaşamına devam etmiştir.[2]

Maistre, La Jeune Sibérienne'in Fransızca çevirisinin yayımlanmasının ardından 1839'da Paris ve Savoy'a uzun bir seyahate çıktı. Edebiyat çevrelerindeki şöhreti, onu oldukça şaşırttı. Öyle ki ünlü Fransız Şair Alphonse de Lamartine, Maistre'in dehasını övdüğü Retour (1826) adlı şiirini ona ithaf etmişti. Edebiyat Eleştirmeni Charles Augustin Sainte-Beuve ile yine bu sehayat sırasında tanıştı ve kendisiyle sıkı dost oldu.

Bir süre Napoli'de yaşadıktan sonra Petersburg'a döndü ve 1852'de burada öldü.[2]

Eserleri değiştir

 
Xavier de Maistre'in ağabeyi Joseph de Maistre ile birlikte tasvir edildiği Chambéry'deki heykeli

Büyük bir seyahat tahkiye geleneğinin parodisi olan Odamda Yolculuk,[1] altı hafta boyunca odasında hapsedilen genç bir subayın etrafındaki her şeye sanki yabancı bir ülkeye yaptığı seyahat sırasında gözüne çarpan sahnelermiş gibi bakışının otobiyografik bir anlatısıdır. Xavier, hiçbir maliyet gerektirmemesi sebebiyle bu yolculuğu övmekte; yoksullara, engellilere ve tembellere şiddetle tavsiye etmektedir. Eser, Xavier'nin hayranı olduğu Laurence Sterne'ün tarzında, okuyucunun hayal gücüyle oynaması yönüyle dikkati çeker.

  • Voyage autour de ma chambre (1794), Türkçe yayım adı: Odamda Yolculuk
  • Le Lépreux de la Cité d'Aoste (1811)
  • Les Prisonniers du Caucase (1825)
  • La Jeune Sibérienne (1825)
  • Expédition Nocturne Autour de ma Chambre (1825), Türkçe yayım adı: Odamda Gece Seferi

Tiyatro değiştir

Odamda Yolculuk romanı ilk kez 2013 yılında Zürih'te sahnelenmiştir.[3]

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b Williams, Neville; Waller, Philip J. (1994). Chronology of the Modern World, 1763-1992 (İngilizce). Helicon. ISBN 978-0-09-178274-0. 21 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022. 
  2. ^ a b c d "Maistre, Xavier de". Encyclopædia Britannica. Cambridge University Press. 1911. s. 446. 21 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022. 
  3. ^ "keller62 - theater ins leben - spielplan". 22 Nisan 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2014.