Wartenburg Muharebesi


Wartenburg Muharebesi, 3 Ekim 1813'te, 1813 Alman Harekatı sırasında, Sakson köyü olan Wartenburg'un yakınlarında gerçekleşen bir çatışmaydı. General Ludwig Yorck von Wartenburg komutasındaki Silezya Ordusunun bir birliği, Napolyon'u kuzey kanadını güvence altına almak için Dresden'den batıya, Leipzig'e doğru hareket etmeye zorlayan Elbe'yi geçmeyi başardı. Bu, Leipzig Muharebesi'nden önce Fransız İmparatorunun kuşatılmasını başlattı.[1]

Wartenburg Muharebesi
1813 Alman Harekatı
Tarih3 Ekim 1813
Bölge
Sonuç Silezya Ordusu'nun (Prusya) zaferi
Taraflar
Fransa Birinci Fransız İmparatorluğu Prusya Krallığı
Komutanlar ve liderler
Fransa Henri-Gatien Bertrand
Fransa Charles Antoine Morand
Gebhard von Blücher
Ludwig Yorck von Wartenburg
Güçler
14.000 16.000
Kayıplar
1.000–1.200 ölü ve yaralı
1.000 esir
1.548 ölü ve yaralı asker

Muharebe öncesi değiştir

17 Ağustos'ta ateşkesin sona ermesinin ardından 1813'teki sonbahar seferinin başlangıcında, Napolyon; Brandenburg, Silezya ve kuzey Bohemya'da 500.000'den fazla askerle müttefiklerin karşı çıktığı Doğu Almanya'da 400.000'den fazla askere komuta etti. Napolyon'un planı, müttefik Avusturyalılar, Prusyalılar ve Ruslardan oluşan iki orduyu Saksonya bölgesinde ayrı ayrı yenip Bohemya ve Silezya'ya doğru itmeyi öngörürken, Nicolas Oudinot üçüncü orduyu Brandenburg'dan atacaktı.[2] Müttefikler, Trachenberg Planı kapsamında Napolyon'un komuta ettiği birlik üç ordudan herhangi birine saldırması durumunda Napolyon'dan kaçınacaklardı. Sadece tüm güçler birleştirilirse doğrudan Fransız İmparatoruna karşı bir savaşı riske almak istiyorlardı. Dolayısıyla Napolyon tarafından yönetilmeyen Oudinot veya diğer küçük birimler bundan muaf tutuldu.[3]

Ateşkes sona erdiğinde Dresden bölgesinde bulunan Napolyon, müttefiklerin saldırmasını bekledi. İlk yürüyen Gebhard Leberecht von Blücher komutasındaki Silezya Ordusu, Fransız birliklerinin büyük bir bölümünü doğuya çekmeyi başardı, ancak Napolyon, Blücher ile bağlantısını kaybettiğinde 60.000 askeriyle geri çekildi. Jacques MacDonald komutasındaki Bober ordusu daha sonra Blücher'in mevzilerine girdi ancak Katzbach Muharebesi'nde yenilgiye uğradı. Aynı zamanda, Schwarzenberg komutasındaki Bohemya ordusu Dresden'e saldırdı, ancak Napolyon şehre zamanında ulaştı ve Dresden Muharebesi'nde bir zaferle müttefikleri Bohemya'ya geri püskürtmeyi başardı.[4] Kulm Muharebesi'nde Dominique Joseph Vandamme'nin birliklerinin kaybı bu başarıyı tersine çevirdi. Oudinot, bir hafta önce Großbeeren Muharebesi'nde Berlin ordusuyla yenilmişti. Mareşal Michel Ney komutayı aldıktan sonra, Eylül başında Dennewitz Muharebesi'nde o da yenilgiye uğradı.[5]

Bundan sonra Napolyon birliklerini Elbe'nin batı yakasına çekti ve Saksonya'da kaldı. Silezya Ordusu, Napolyon'a arkadan saldırmak ya da onu daha da batıya çekilmeye zorlamak için Elbe hattını aşmak için bir plan yaptı. Plan aynı zamanda üç müttefik ordunun birleşmesini içeriyordu. Bernadotte komutasındaki Kuzey Ordusu Wittenberg bölgesinden yaklaştı ve Schwarzenberg, Zwickau-Chemnitz hattına ilerledi.[6]

Savaş değiştir

 
Blücher'in Wartenburg savaşından önce Batı'ya hareketini gösteren harita
 
Bir savaş haritası

3 Ekim'in erken saatlerinde, Yorck'un birlikleri Wartenburg yakınlarından Elbe'yi geçecekti. Bertrand'ın kolordusu, iyi savunulan pozisyonlarda Yorck'un askerleriyle karşılaştı. Bertrand kuvvetlerini şu şekilde konuşlandırdı: Morand'ın Fransız tümeni Wartenburg'da set boyunca sıralanmıştı. Franquemont'un Dennewitz Muharebesi'nde şiddetli bir şekilde yaralanan ve mevcudiyeti sadece dört tabur ve altı topa inden Württemberg tümeni, Bleddin'nin de bulunduğu sağ kanatta tuttu. Fontanelli'nin İtalyan tümeni ve Beaumont komutasındaki küçük bir süvari kuvveti yedekte tutuldu.[7]

Savaş, Prusyalı Steinmetz'in tugayının Wartenburg'a doğrudan saldırısıyla başladı. Bu ilerleme, Fransızların ölümcül bir ateşiyle karşılandı ve tugaydan arta kalan askerler kendi hatlarına geri çekilmek zorunda kaldı. Burada Blücher onları topladı ve bir kez daha ileri gönderdi, ancak Fransız setini aşamadılar. Blücher ayrıca Mecklenburg'un tugayını Elbe nehrinin yukarı kıyısını takip etmesi ve Bertrand'ın sağ kanadında ilerlemesi için gönderdi.[8]

Sağ kanada yollanan Prusya birlikleri öğleden sonra 2'ye kadar Fransızları Bleddin'den çıkarılmıştı ve Beaumont'un süvarileri Prusya Süvarileri tarafından bir kenara süpürülmüştü. Wartenburg artık doğudan Steinmetz ve güneyden Mecklenburg tarafından tehdit ediliyordu. Belirleyici darbe Heinrich Wilhelm von Horn'un tugayından geldi. Bir meyve bahçesinden geçerek ve bir dereyi ve iki bendi geçerek, Fontanelli'yi takviye etmek için çağrılan askerlere saldırdı.

Bertrand, sağ kanadında yaşanan mağlubiyetten dolayı geri çekilmek zorunda kaldı. Kolordu önce Kemberg'e, ardından Reynier'in VII. Kolordu ile temas kurdukları Düben'e çekildi. Fransız kayıpları 900 kişi ölü ve yaralı, 1000 asker, 13 silah ve 80 cephane vagonu ise Müttefikler tarafından ele geçirildi. Prusyalıların kaybı ise 200'ü kayıp olmak üzere 1900 ölü ve yaralıydı.

F. N. Maude'ye göre, Prusya birliklerinin bu savaşta gösterdiği "olağanüstü kararlılık", "insanların savaşma ruhunun, eğitildikleri biçimlerden veya cephelerinin stratejik ilişkilerinden ne kadar çok daha önemli olduğunu" göstermişti.[1]

Kayıplar değiştir

Prusya kayıpları 1.500 kişiydi, Bertrand birliği yaklaşık 1.000 asker, 11 silah ve 70 vagon ve ayrıca 1.000 mahkûm kaybetti. Fransızların geri kalanı geri çekildi.

Sonuçları değiştir

Schwarzenberg komutasındaki ana orduya karşı Joachim Murat komutasındaki sağ kanadı bırakarak, kendisi kuzey Saksonya'ya hareket etti, orada Silezya Ordusunu ve Kuzey Ordusunu birer birer mağlup etti ve Schwarzenberg'e karşı harekete geçti. Ancak Silezya Ordusu yenildikten sonra hızlıca geri çekildi ve Müttefiklere bağlı düzensiz süvari birlikler tarafından desteklenen sayısız çatışmada Murat, giderek daha fazla kayıp verdi.[9]

Blücher ve Karl Johann'ın daha kuzeyde olduğuna inanan Napolyon, daha sonra Leipzig'in güneyinde konuşlanmış ana Müttefik ordusuna saldırmak için güneye hareket etti. Napolyon'un bu hareketini öğrenen Kuzey Ordusu ve Silezya Ordusu, Napolyon'un peşinden Leipzig'e yürüdü. Bu hareket, Leipzig Muharebesi sırasında Napolyon'un kuşatılmasına yol açtı.[10]

Yorck, 1814'te adına "von Wartenburg" ekiyle kont rütbesine yükseltildi.

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 19 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  2. ^ Bodart, Gaston (1908). Militär-historisches Kriegs-Lexikon (1618-1905). Harvard University. Wien und Leipzig, C. W. Stern. 
  3. ^ Maude, F. N. (Frederic Natusch) (1908). The Leipzig campaign, 1813. Cornell University Library. London, S. Sonnenschein & co., lim; New York, The Macmillan company. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  5. ^ "Wayback Machine". web.archive.org. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  9. ^ Mirus, R. (1863). Das Treffen bei Wartenburg am 3. Oktober 1813 (Almanca). Mittler. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023.