Utika Muharebesi

Utika Muharebesi (MÖ 238) Pön savaşları döneminde Birinci Pön Savaşının ardından Kartaca ile Kartaca saflarında Roma’ya karşı savaşmış paralı askerler arasında çıkan Paralı Askerler Savaşındaki ilk muharebedir. Paralı askerlerin Kartaca’ya karşı ayaklanmasını fırsat bilen Libya halkları da ayaklanmacılar saflarında savaşa dahil olmuştur.

Utika Muharebesi
Paralı Askerler Savaşı
Tarih MÖ 238 Bölge Utika, Tunus Sonuç Kartaca zaferi
Taraflar
Kartaca	Paralı askerler Libya bölgesi yerel halk
Komutanlar ve liderler
Hanno Hamilcar Barca	Bilinmiyor
Güçler
Hanno Bilinmiyor Hamilcar 10.000 Kartacalı ve paralı asker	yaklaşık 20.000

Tunus'taki Utica arkeolojik sit alanı

Öncesi

Ana madde: Paralı Askerler Savaşı

Birinci Pön Savaşının ardından Roma ile yapılan barış antlaşması Kartaca’yı ekonomik ve askeri anlamda oldukça zor bir duruma sokmuştu. Roma’ya olan savaş borçlarını ödedikten sonra Kartaca’nın savaşta kullandığı paralı askerlerin maaşlarını ödeyecek parası kalmıyordu. Uzunca bir süre oyalandıktan sonra durumun farkına varan paralı askerler bekletildikleri Sicca Veneria kentinde Kartacalı komutan Hanno’dan artık kesin bir cevap istediklerini belirtirler. Hanno’nun red cevabı üzerine silahlarıyla ilerleyen paralı askerler Tunis kentini ele geçirip isteklerini artırarak yinelerler. Kartaca uzlaşmak durumunda kalır. Olaylar tam çözümlenmek üzereyken öne çıkan paralı askerlerden Spendius ve Mathos anlaşmaya karşı çıkarak ayaklanmanın devam etmesi çağrısında bulunur. Kartaca’nın uzlaşmış görüneceğini ve sonrasında orduyu bölerek ortadan kaldıracağını öne sürerler. Kartacalı elçileri rehin alan isyancılar Libya bölgesindeki yerel halka da Kartaca egemenliğine karşı ayaklanma çağrısı yapınca isyan artık bir iç savaş halini alır. Libya bölgesinde ayaklanma çağrısına katılmayan iki Kartaca kenti kalır. Bunlar Utika ve Hippacritae olur. Ayaklanmacılar bu iki şehri derhal muhasara altına alır. Kartaca ise Hanno komutasındaki bir orduyu şehri kurtarmak için bölgeye gönderir.

Muharebe

Hanno’nun ordusu Utika kentinin etrafındaki muhasarayı kırsa da şehri savunacak bir mevzi kurmayı başaramadı. Paralı askerler şehre yeniden saldırdığında Kartaca ordusu büyük kayıplar verecektir. Şehrin yardımına bu sefer Kartacalı komutan Hamilcar Barca yetişecek ve paralı askerleri yenerek zafer kazanacaktır.

Sonuçları

Savaşın ilk muharebesinin özellikle Kartaca iç siyasetine etkisi büyük olmuştur. Hanno’nun komutasındaki ordunun başarısız olması ve ardından Hamilcar Barca’nın kurtarıcı olarak gelerek zafer kazanması Barca ailesinin Kartaca arenasındaki yükselişini simgeleyen olaylardandır. Barca ailesinin şüphesiz en önemli üyesi ise ileride İkinci Pön Savaşı sırasında Kartaca ordularına komuta edecek olan ünlü Hannibal Barca olacaktır.

Ayrıca bakınız

• Antik Kartaca
• Roma İmparatorluğu