Umman İmparatorluğu

Basra Körfezi ve Hint Okyanusu'nda nüfuz sahibi olmak için Portekiz ve İngiltere ile yarışan güçlü bir denizcilik imparatorluğuydu

Umman İmparatorluğu (Arapçaالإمبراطورية العمانية, romanizeEl İmbiraturriye El Ummaniye) Basra Körfezi ve Hint Okyanusu'nda nüfuz sahibi olmak için Portekiz ve İngiltere ile yarışan güçlü bir denizcilik imparatorluğuydu. 19. yüzyılın zirvesinde, Umman etkisi veya kontrolü Hürmüz Boğazı boyunca günümüz İran ve Pakistan'a ve Cape Delgado'ya kadar güneye kadar uzanıyordu.

Umman İmparatorluğu
الْإِمْبَرَاطُورِيَّة الْعُمَانِيَّة
1696-1856
Umman İmparatorluğu bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Umman İmparatorluğu'nun kronolojik haritası
Umman İmparatorluğu'nun kronolojik haritası
BaşkentRustak
(1692-1792)
Maskat
(1792-1824)
Stone Town
(1824-1856)
Resmî dil(ler)Arapça

Yaygın dil(ler)Farsça
Svahili
Beluçça
İngilizce
Fransızca
Somalice
Malgaşça
Resmî din
İbadilik
HükûmetMonarşi
Ya'rubids 
• 1692-1711
Seyf bin Sultan (ilk)
• 1711-1718
II. Sultan bin Seyf
• 1718-1719
II. Seyf bin Sultan
• 1719-1720
Muhanna bin Sultan
• 1722-1723
Ya Arap bin Bel Arap
• 1724-1728
Muhammet bin Nasır
• 1742-1743
Sultan bin Mürşit
• 1743-1749
Bel Arab bin Himyar
Bu Said Hanedanı 
• 1744-1778
Ahmet bin Sait
• 1778-1783
Sait bin Ahmet
• 1783-1793
Hamit bin Sait
• 1792-1804
Sultan bin Ahmet
• 1806-1856
Sait bin Sultan (son)
Tarihçe 
• Seyf bin Sultan başa geldi
1696
• İç savaş
1718
• İran İşgali
1742
• Bu Said Hanedanı başa geldi
1749
• İkiye bölündü
1856
Nüfus
• 1870
367.400
Para birimiDirhem
Hindistan rupisi
Öncüller
Ardıllar
Kathiri Sultanlığı
Zanzibar Sultanlığı

Ticaret yolları üzerinde stratejik bir konuma sahip olan Maskat, 1507 ve 1650 yılları arasında Portekiz İmparatorluğu'nun kontrolü altında girdi. Ancak Portekizliler Umman'ı bütünüyle kontrol etmeyi başaramadılar. Ummanlı yerel kabileler başkent Maskat'ı alarak bölgedeki Portekiz varlığına son vermeyi başardılar.[1]

Umman İmparatorluğu, 1696 yılında Sait bin Sultan hükümdarlığında Doğu Afrika kıyısının neredeyse tamamını ele geçirdi.[1] 1783 yılına gelindiğinde doğuda Pakistan'a kadar genişledi. Umman, Hindistan'daki Portekiz kolonilerine bu dönemde saldırmaya devam etti. Bu yıllarda İranlılar Umman'a saldırmış ve ülkeyi ele geçirmeyi başarmışlardır. Bu sıralarda Umman'dan Zanzibar'a büyük göçler yaşanmıştır.[2]

Bölgesel Güç Oluşu

değiştir

Ticaret yolları üzerinde stratejik bir konumda bulunan Maskat, 1507-1650 yılları arasında Portekiz İmparatorluğu'nun kontrolüne girdi. Ancak Portekiz, Umman'ı bütünüyle kontrol etmeyi başaramadı. 17. yüzyılın ortalarında Umman kabileleri Maskat'taki Portekiz varlığını sona erdirmeyi başardılar.

1696 yılında, Saif bin Sultan komutasındaki bir Umman filosu Mombasa'ya saldırarak 2.500 sivilin sığındığı İsa Kalesi'ni kuşattı. Kalenin kuşatması, 33 ay sonra açlıktan ölen garnizonun Umman'a teslim olmasıyla sona erdi. 1783'te Umman İmparatorluğu doğuya, bugün Pakistan'daki Gvadr'a doğru genişledi. Ummanlılar ayrıca batı Hindistan'daki Portekiz üslerine saldırmaya devam ettiler ancak hiçbirini fethedemediler. Kuzey taraflarında Umman, Basra Körfezi'ne doğru ilerleyerek Bahreyn'i Perslerden aldı ve birkaç yıl elinde tuttu. Umman'ın gücünün ve etkisinin güneye doğru genişlemesi, Ummanlı göçmenlerin Zanzibar'a yerleşimini sağladı.

Yaruba Hanedanlığı

değiştir

Umman'daki tarım, Saif bin Sultan döneminde büyük bir gelişme gösterdi. Umman'ın iç bölgelerine su sağlamasıyla birlikte kıyıdaki Al Batinah Bölgesi'ne hurma ağaçları dikilerek Umman Arapları iç bölgelerden taşınmaya ve kıyı boyunca yerleşmeye teşvik edildi. Umman'ın iç kesimlerindeki Al Hamra kasabasının sulama sistemi inşa edilen büyük falaj sayesinde iyileştirildi. Yaruba hanedanı, Wadi Bani Awf boyunca teraslama gibi yerleşim ve tarım işlerindeki büyük yatırımları destekledi. Saif bin Sultan yeni okullar yaptırdı, Al Rustaq kalesini ikametgâhı yaptı ve Burj al Riah rüzgar kulesini inşa ettirdi.[3]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b "A History of Oman". www.rafmuseum.org.uk (İngilizce). 9 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2018. 
  2. ^ Limbert 2010, s. 153.
  3. ^ Siebert 2005, s. 175.


Şablon:İmprove categories