Vikipedi

Tahran'daki Azerbaycan Büyükelçiliğine saldırı

27 Ocak 2023'te Tahran'da meydana gelen silahlı saldırı

Tahran'daki Azerbaycan Büyükelçiliğine saldırı — 27 Ocak 2023 tarihinde, yerel saat ile sabah 08:00 sularında Azerbaycan Cumhuriyeti’nin İran İslam Cumhuriyeti’nin başkenti Tahran’da bulunan büyükelçiliğine silahlı saldırı düzenlenmiştir. Saldırıyı gerçekleştiren kişi, İran vatandaşı Yasin Hüseynzade, "Kalaşnikov" marka otomatik silahla güvenlik noktasını aşarak büyükelçilik çalışanlarına ateş açmıştır. Bu sırada büyükelçilik çalışanları saldırganı etkisiz hale getirmeye çalışmıştır. Baskın sonucunda diplomatik temsilciliğin güvenlik hizmeti başkanı Orhan Esgerov hayatını kaybetmiştir. Saldırının püskürtülmesi sırasında iki güvenlik görevlisi yaralanmıştır.

Tahran'daki Azerbaycan Büyükelçiliğine saldırı
Tarih27 Ocak 2023
08.00 (UTC+3)
HedefAzerbaycanlı diplomatlar
Saldırı türü
Silahlı saldırı
SilahlarKalaşnikov AK-47 model tüfek
Ölü1
Yaralı2
Saldırganlar1

Yasin Hüseynzade, İran güvenlik güçleri tarafından yakalanmış ve soruşturmaya tabi tutulmuştur. Saldırı ile ilgili olarak Azerbaycan Devlet Güvenlik Hizmeti’nde bir ceza davası açılmıştır. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev saldırıyı kınamış ve Azerbaycan tarafı sorumluluğun İran’da olduğunu vurgulayarak saldırıyı "terör saldırısı" olarak nitelendirmiştir. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, Azerbaycan’ın İran’daki büyükelçilik çalışanlarının tahliye edileceğini açıklamıştır. 30 Ocak’ta büyükelçilik çalışanları Tahran’dan tahliye edilmiş ve büyükelçilik faaliyetleri durdurulmuştur.

İran yetkililerinin açıklamalarında saldırının siyasi bir motivasyona dayandığına dair hiçbir işaret olmadığı belirtilmiştir. İran güvenlik güçleri, saldırının kişisel nedenlerle gerçekleştirildiğini, Hüseynzade’nin bölgeye iki küçük çocukla geldiğini iddia etmiştir. Ancak güvenlik kameralarının kaydettiği görüntülerde saldırganın tek başına olduğu görülmektedir.

BM Genel Sekreteri António Guterres, Avrupa Birliği, NATO, GUAM, 60'tan fazla ülkenin devlet başkanları, dışişleri bakanları ve büyükelçileri olayı terör eylemi olarak kınadı. Saldırının ardından İranlı Azerbaycanlılar Tebriz'deki Azerbaycan Başkonsolosluğu binasına gelerek çiçek bırakmaya başladı.

Arka plan

değiştir
 
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile İran Dini Lideri Ali Hamenei arasında görüşme. 2017 yılı.

Azerbaycan 1991 yılında bağımsızlığını kazandıktan sonra, Azerbaycan'ın büyükelçiliklerine birkaç kez saldırı düzenlenmiştir. 2022 yılının Ağustos ayında, Azerbaycan’ın Birleşik Krallık'ın başkenti Londra'da bulunan büyükelçiliğine "Hoddam el-Mehdi" üyesi olduğunu iddia eden birkaç kişi saldırı düzenleyerek büyükelçiliğin bulunduğu binada Azerbaycan bayrağını indirip yerine dini sloganlar yazılı bir bayrak asmış, duvarlara ve pencerelere Arapça sloganlar yazmış ve seslendirmişlerdi.[1][2] 2022 yılının Eylül ayında, Azerbaycan'ın Fransa'nın başkenti Paris'te bulunan büyükelçiliği, büyükelçilik binasına girmeye çalışan bir grup Ermeni protestocu tarafından saldırıya uğramıştır.[3] Fransa'nın Azerbaycan Büyükelçisi, Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı’na çağrılmış ve kendisine bir protesto notası verilmiştir.[4] Fransız yetkililer, güvenliğin sağlanması ve gelecekte bu tür olayların önlenmesi için her türlü önlemi aldıklarını açıklamışlardır.[5] 11 Ekim 2022 tarihinde Azerbaycan'ın Amerika Birleşik Devletleri’nin Washington şehrinde bulunan büyükelçiliğinin hizmet aracı kurşunlanmıştır. Bunun üzerine Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, ABD'nin geçici maslahatgüzarını çağırarak Azerbaycan'ın diplomatik misyonunun güvenliğinin sağlanmasını talep etmiştir.[6]

İran’da daha önce yabancı ülkelerin büyükelçiliklerine yönelik saldırılar kaydedilmiştir. 4 Kasım 1979'da İranlı öğrenciler çeşitli sloganlarla ABD'nin Tahran'daki büyükelçiliğine baskın yapmıştır. 66 kişiyi rehin almışlar, 13 kişi daha sonra serbest bırakılmış, ancak büyükelçilik çalışanlarının çoğu İran Rehine Krizi sırasında 444 gün boyunca rehin tutulmuştur.[7]

Azerbaycan ve Ermenistan'ın 2020 yılında Karabağ için yaptığı savaştan sonra Azerbaycan ile İran arasında gerginlik yaşanmıştır.[8] Savaş sırasında İran'ın sergilediği tutum, Azerbaycanlı dindarlar arasında soru işaretleri doğurmuş, İran'a karşı şüpheci düşünceler ve kafa karışıklığı yaratmıştır.[9] Savaş esnasında İran üzerinden Ermenistan'a silah taşınması, ülkede hararetli tartışmalara yol açmıştı. Bu durum, İran'ın yıllar içinde Azerbaycan'da oluşturduğu imajın savaş döneminde ve sonrasında ciddi zarar görmesine neden olmuştur. Savaştan sonra Zengezur Koridoru etrafında yaşanan jeopolitik gelişmeler daha da alevlenmiş ve İran tarafının sert tepkisiyle dikkat çekmiştir. Başta hükümete yakınlığıyla bilinen medya kuruluşları olmak üzere, İran basınında Azerbaycan ve Türkiye'yi tehdit eden yazılar yayınlanmış ve bir "şeytanlaştırma" kampanyası yürütülmüştür.[10]

2022 yılının Ekim ayında İran, Azerbaycan sınırına yakın bölgede askeri tatbikatlar başlatmıştır.[8] Milyonlarca etnik Azerbaycanlının yaşadığı İran, uzun süredir Azerbaycan'ı kendi topraklarında ayrılıkçı duyguları körüklemekle suçlamaktadır. Türk dili konuşan Azerbaycan, İran'ın tarihsel rakibi Türkiye'nin yakın müttefiki olduğundan, Azerbaycan ile İran arasındaki ilişkiler geleneksel olarak gergin olmuştur. İran, Azerbaycan'ın ana silah tedarikçisi olan İsrail ile askeri iş birliğinden de şüphelenmekte ve İsrail'in Azerbaycan topraklarını potansiyel olarak İran'a karşı bir köprü olarak kullanabileceğini belirtmektedir.[11] İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, 2022 yılında İsrail'i Azerbaycan ile askeri varlık ve gizli ittifak kurmakla suçlamıştı. 2023 yılının Ocak ayında Azerbaycan, İsrail'e ilk büyükelçisini atamış ve Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Muhtar Memmedov'un bu göreve atanması hakkında bir kararname imzalamıştır.[12]

Saldırı

değiştir

Saldırı, 27 Ocak 2023 tarihinde yerel saatle sabah 08:00 sularında, Azerbaycan Cumhuriyeti’nin İran İslam Cumhuriyeti'nin başkenti Tahran şehrinde bulunan büyükelçiliğinde gerçekleşmiştir.[13][14][15] Saldırgan, İran vatandaşı Yasin Hüseynzade,[16][17] elçilik çalışanlarının binaya girdiği sırada[18] kendi kullandığı aracı elçilik çalışanlarının bölgede park etmiş olduğu "Hyundai Sonata" marka araca çarpmış,[19] ardından binanın önünde bulunan ve saldırganı durdurmaya çalışmayan İran güvenlik noktasını geçerek[20] elinde "Kalaşnikov" marka otomatik silahla elçilik binasına girmiş,[21] içerideki güvenlik noktasını aşmış ve elçilik çalışanlarına ateş etmiştir.[22] Başka bir odaya kaçan iki kişinin peşine düşen saldırgan, üçüncü bir kişinin ise tüfeği uzaklaştırmak için açık bir şekilde saldırgana doğru koştuğu görülmüştür. "RIA Novosti"ye göre, saldırgan diplomatik misyonun aracını yakmaya da teşebbüs etmiştir.[23]

Sosyal medyada paylaşılan videoda, elçilik yakınlarında boş bir diplomatik güvenlik noktasının olduğu ve dışarıda park edilmiş bir araçta yaralı bir kişinin olduğu görülmektedir.[24] Bölgeden çekilen görüntülerde saldırı sonrasında elçiliğin kapısında mermi delikleri olduğu gözlemlenmiştir.[25] Aynı günün öğle saatlerinde saldırının elçiliğin kamerasından görüntüsü yayınlanmıştır.[26]

Kayıplar

değiştir

Baskın sonucunda diplomatik temsilciliğin güvenlik hizmeti başkanı, üsteğmen Orhan Rizvan oğlu Asgarov hayatını kaybetmiştir.[27][28][29][30] Saldırının püskürtülmesi sırasında iki güvenlik görevlisi yaralanmıştır.[31][32] Onlardan biri, teröristi etkisiz hale getirmeyi başaran Vasif Taghiyev, omzundan ve çenesinden vurularak yaralanmış[33] ve ameliyat edilmiştir. Diğer yaralı kişi de ameliyat edilmiş ve vücudundan kurşun çıkarılmıştır. Saldırının gerçekleştiği gün verilen bilgilere göre, yaralıların durumu tatmin edici idi.[34][35]

29 Ocak'ta Orhan Asgarov’un cenazesi, büyükelçilikte terör saldırısı sırasında yaralanan iki çalışan ve tahliye edilen büyükelçilik çalışanları, aile üyeleri dahil olmak üzere 53 kişi ile birlikte Tahran’daki İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı’ndan uçakla Bakü’deki Haydar Aliyev Uluslararası Havalimanı’na getirilmiştir.[36][37] Daha sonra Asgarov’un cenazesi Teze Pir Camii’ne getirilmiştir.[38] Orhan Asgarov 30 Ocak'ta saat 12:00'de II. Fahri Hiyaban'da defnedilmiştir.[39] Cenaze törenine Azerbaycan Savunma Bakanı Zakir Hasanov, Azerbaycan Savunma Sanayi Bakanı Medet Guliyev, Azerbaycan İçişleri Bakanı Vilayet Eyvazov, Türkiye'nin Azerbaycan Büyükelçisi Cahit Bağcı,[40] Kafkasya Dinî Konseyi Başkanı Şeyhülislam Allahşükür Paşazade, Vatikan’ın Azerbaycan'daki apostolik nuncio'su Başpiskopos Marek Solcinski, Alban-Udi Hristiyan Dini Topluluğu Başkanı Robert Mobili, Azerbaycan'daki Dağ Yahudileri Topluluğu Başkanı Milikh Yevdayev[41] ve diğerleri katılmış, ayrıca büyük bir kalabalık toplanmıştır.[42]

Sonuç ve sebep

değiştir

Saldırıyı gerçekleştiren Yasin Hüseynzade, İran vatandaşıdır ve Urmiye'de yaşamıştır. O, Bakü'den bir kadınla evlenmiş ve çiftin iki çocuğu olmuştur.[43] Hüseynzade'nin ifadelerine göre, büyükelçilik binasına girdiğinde yanında "Colt" ve "Kalaşnikov" marka ateşli silahlar taşıyordu. Bu silahları yaklaşık 5 ay önce satın almış ve Urmiye şehri yakınlarındaki bir köyde saklamıştır. Hüseynzade, kendi ifadesine göre, 26 Ocak'ta çocuklarıyla birlikte kendisine ait olan otomobiline binerek Tahran’a doğru yola çıkmıştır. Hüseynzade sabah saat 4'te Tahran’a ulaşmış ve otomobilini Azadi Meydanı yakınında park etmiştir. Birkaç saat arabada dinlendikten sonra Azerbaycan Büyükelçiliği'ne gitmiştir.[44]

Hiç kimse Tahran'daki saldırının motivini hemen açıklamamıştır. İran devlet medyası saldırıyla ilgili hemen bilgi vermemiştir.[8] Azerbaycan tarafı saldırıyı "terör saldırısı" olarak değerlendirmiştir. Sonrasında İranlı yetkililer tarafından yapılan açıklamalarda saldırının siyasi motivli olduğuna dair herhangi bir işaret bulunmamaktadır. İran tarafı saldırıdan kısa süre sonra olayla ilgili soruşturma başlattığını açıklamıştır.[45] Azerbaycan tarafı da soruşturmaya başladığını belirtmiştir. Hüseynzade, saldırıdan sonra silahını bırakarak olay yerine gelen polise teslim olmuştur. İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Nasır Kenani, saldırıdan sonra polis ve güvenlik güçlerinin hemen müdahale ettiğini[46] ve saldırganın yakalandığını bildirmiştir. Saldırıyı gerçekleştiren kişi soruşturmaya dahil edilmiştir.[47][48] Saldırı eylemiyle ilgili Azerbaycan Devlet Güvenlik Hizmeti’nde Azerbaycan Ceza Kanunu'nun 12.2, 120.2.1, 12.2, 120.2.4, 12.2, 120.2.11, 12.2, 29, 120.2.7, 12.3, 214.2.1, 12.3, 214.2.3 ve 12.2, 228.2.1 maddeleriyle ilgili bir dava açılmıştır.[49] Azerbaycan Dışişleri Bakan Yardımcısı Halef Halefov, terör saldırısıyla ilgili Azerbaycan tarafında "yeterince güçlü kanıtlar" bulunduğunu ifade etmiştir.[50] 1 Şubat'ta, Azerbaycan tarafından Bağlantısızlar Hareketi Koordinasyon Bürosu'na ve Asya’da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı'na bir bildiri ve taslak beyanat sunulmuştur, ancak İran tarafı buna itiraz ederek bu belgelerin kabulünü engellemiştir.[51]

Tehran Emniyet Müdürü General Hüseyin Rahimi, ilk soruşturmada saldırganın motivinin kişisel ve ailevi sorunlar olduğuna inanıldığını belirtmiştir.[52] Ayrıca saldırganın ilk olarak 14 yaşındaki bir kız ve 7 yaşındaki bir oğlanla birlikte "Pride" marka bir arabayla idari binaya gittiğini eklemiştir.[53][54] Tahran Ceza Savcılığı Başkanı Muhammed Şehriyari'ye göre, ilk soruşturmada zanlı, 2022 yılının Nisan ayında eşinin büyükelçiliğe gittiğini ve eve dönmediğini iddia etmiştir. Zanlı, büyükelçiliğe defalarca ziyaretler yaptığını ancak hiçbir yanıt alamadığını ve eşinin büyükelçilikte olduğunu, onun kendisiyle görüşmek istemediğini düşündüğünü ifade etmiştir. Yasin Hüseynzade, “Bu sabah önceden hazırladığım ‘Kalaşnikov’ tüfeğiyle büyükelçiliğe gitmeye karar verdim,” demiştir.[55]

İran Devrim Muhafızları ile bağlantılı olan "Tasnim" haber ajansı, "yılın başında saldırganın eşinin ailesinin diğer iki üyesinin yardımıyla Azerbaycan’a gittiğini ve geri dönmediğini" yazmıştır. "Tasnim", saldırganın eşinin "geçen yılın Nisan ayında Azerbaycan’ın Tahran’daki büyükelçiliğine ziyarette bulunduğunu ve ardından eve dönmediğini" belirtmiş, zanlının Azerbaycan’ın Tahran’daki büyükelçiliğine çok sayıda başvuru yapmasına ve büyükelçilik yetkililerinden gerekli yanıtı alamamasına istinaden büyükelçiliğe saldırı düzenlemeye karar verdiğini eklemiştir. "BBC" Farsça servisi, saldırganın eşinin büyükelçilikte olduğunu düşündüğü ve bu nedenle büyükelçiliğe saldırdığına dair diğer bilgilerle bu açıklamanın çeliştiğini kaydetmiştir.[56]

"Azeri Press Ajansı" saldırının görüntülerine ve diplomatik kanallara atıfta bulunarak bu bilginin tamamen asılsız olduğunu belirtmiş[57] ve büyükelçiliğe yapılan saldırının bir terör eylemi olduğunu eklemiştir.[58] Sonradan yayılan güvenlik kamerası görüntülerinde de Hüseynzade'nin tek başına olduğu gözlemlenmiştir.[59][60] Görüntüler, videonun ayrıntılarına uygundu ve Azerbaycan Dışişleri Bakanlığının açıklamasındaki zaman damgasıyla uyumluydu. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı Basın Servisi Başkanı Ayhan Hacızade, büyükelçiliğe yapılan saldırının "kişisel nedenlerden kaynaklandığını düşünmediğini" belirtmiştir.[61] Olayla aynı gün İran polisi başkomutanı Ahmedreza Radan, Hüseyin Rahimi'yi görevden alarak yerine Abbas Ali Muhammediyan'ı atamıştır. Büyükelçiliğe yapılan saldırının bu atamaya sebep olup olmadığı belli değildir. Büyükelçiliğe yapılan saldırıdan bağımsız olarak Rahimi'yi değiştirmiş olabilir.[62][63]

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, saldırının gerçekleştiği gün, Azerbaycan'ın İran'daki büyükelçilik çalışanlarının tahliye edileceğini duyurmuştur.[64] 30 Ocak'ta Azerbaycan büyükelçilik çalışanları Tahran'dan tahliye edilmiş ve büyükelçiliğin faaliyetleri durdurulmuştur.[65] Ayrıca, İran'ın Azerbaycan Büyükelçisi Seyid Abbas Musevi terör saldırısıyla ilgili olarak Dışişleri Bakanlığı'na çağrılmıştır. Azerbaycan Dışişleri Bakan Yardımcısı Halef Halefov, "Tebriz'deki Başkonsolosluğa başvurulabileceğini" bildirmiştir.[66] Görüşmede İran'da anti-Azerbaycan kampanyasının yürütüldüğü ele alınmıştır.[67] Dışişleri Bakanlığı'nın yayımladığı açıklamada, "Azerbaycan Cumhuriyeti vatandaşlarına zaruri olmadığı sürece İran İslam Cumhuriyeti'ne seyahat etmemeleri, seyahat edenlerin ise yüksek derecede dikkatli olmaları" tavsiye edilmektedir.[68]

İran Adalet Bakanlığı'nın sitesinde verilen bilgiye göre, suçlu hakkında idam kararı verilmiştir.[69]

Tepkiler

değiştir

Azerbaycan'da

değiştir

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev saldırıyı "terör eylemi" olarak nitelendirerek kınamış,[70][71] Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı Basın Hizmeti Dairesi Başkanı Ayhan Hacızade ise elçiliğe yapılan saldırının sorumluluğunu İran'ın taşıdığını eklemiştir.[72] Azerbaycan'ın İran'daki Büyükelçisi Ali Alizade, Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclis Başkanı Sahibe Gafarova ve Azerbaycan Adalet Bakanı Fikret Memmedov[73] gibi birçok Azerbaycanlı siyasi yetkili, Azerbaycan'ın İran'daki büyükelçiliğine yapılan silahlı saldırının sorumlularının cezalandırılması çağrısında bulunmuştur.[74] Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi milletvekili Elman Nesirov[75] ve Milli Meclis Kamu Birlikleri ve Dini Kurumlar Komitesi üyesi Ceyhun Memmedov[76] gibi politikacılar, aynı zamanda Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, saldırıya etkili olan faktörler arasında İran'da yürütülen Azerbaycan karşıtı kampanyayı örnek göstermişlerdir. Ayrıca, Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı ve Milli Meclis Savunma, Güvenlik ve Yolsuzlukla Mücadele Komitesi Başkanı Ziyafet Askerov[77] gibi politikacılar, saldırının "ailevi ve kişisel" sebeplerle gerçekleştiğine inanmadıklarını ifade etmişlerdir. Kafkasya Müslümanları İdaresi yayımladığı açıklamada saldırıyı "kesin bir dille" kınamış, onu "siyasi amaçlı bir terör eylemi" olarak nitelendirdiğini eklemiştir.[78]

İran'da

değiştir

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ilgili kurumlara saldırının soruşturulması talimatını vermiştir.[79] Reisi, merhumun yakınlarına başsağlığı dilemiş ve yaralılara da acil şifalar dilemiştir. İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan,[80] Cumhurbaşkanlığı Siyasi Yardımcısı Muhammed Cemşidi,[81] İslami Şura Meclisi Başkan Yardımcısı Ali Nikzad,[82] İslami Şura Meclisi Milli Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Başkanı Vahid Celalzade,[83] İran İçişleri Bakanı Ahmed Vahidi gibi siyasi liderler, saldırının "kişisel bir sebebe dayandığı" iddiasına atıfta bulunarak Azerbaycan ile İran arasındaki ilişkilerin gerilmemesi çağrısında bulunmuşlardır. Buna rağmen, İran'da devam eden protestolarda iç muhalifler, olayla ilgili olarak İslam Devrimi Muhafızları Ordusu'nu (IRGC) suçlamaktadır. Protestocular uluslararası toplumu "SEPAH"ı terör örgütü olarak tanımaya çağırmışlardır.[63]

Saldırıdan sonra İran Azerbaycanlıları, Azerbaycan'ın Tebriz'deki Başkonsolosluk binasının önüne giderek çiçek bırakmaya başlamışlardı.[84] İran milli futbol şampiyonasında mücadele eden Tebriz'in "Traktör" futbol takımı, yayımladığı açıklamada "kardeş acısını kardeş çeker" ifadesini kullanarak saldırıyı kınamıştır.[85]

Uluslararası

değiştir

Birleşik Krallık,[86] ABD,[87] Rusya,[88] Türkiye,[89] İsrail,[90] Ukrayna,[91] Pakistan, İtalya, Fransa,[92] Mısır ve Bulgaristan[93] gibi 120’den fazla ülkenin devlet başkanı,[94][95] dışişleri bakanları ve büyükelçileri, BM Genel Sekreteri António Guterres, NATO Genel Sekreteri'nin Kafkasya ve Orta Asya Özel Temsilcisi Javier Colomina, Avrupa Birliği Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Marija Pejčinović Burić, Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreteri Kubanıbek Ömüraliyev[96] gibi birçok uluslararası örgüt temsilcisi, saldırıyla ilgili hayatını kaybedenlere başsağlığı dilemiş, yaralılara acil şifa dileyerek saldırıyı kınamıştır. Dış liderler, diplomatlar, siyasetçiler ve kurumlar, şok ve üzüntü içinde olduklarını ifade etmiştir. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price[97] gibi birçok ülke temsilcisi, İran'ı Viyana Sözleşmesi'ne saygı göstermeye çağırmıştır.

Analizler

değiştir

Azerbaycanlı politikolog Fuad Şahbazov'un görüşüne göre, İran'daki Azerbaycan büyükelçiliğine yapılan saldırı "iki ülke arasında son aylarda meydana gelen diplomatik çatışmanın mantıksal sonucudur". O, yaşananların "planlı bir şekilde gerçekleşen bir eylem" olduğunu düşünmüştür. Şahbazov, saldırının arkasında yatan sebeplerden birinin 2023 yılının ocak ayında Azerbaycan'ın İsrail'de diplomatik büyükelçilik açması ve oraya büyükelçi ataması olduğunu belirtmiştir. Ona göre, Azerbaycan büyükelçilik çalışanlarının Tahran'dan tahliyesi, diplomatik ilişkilerin bir süre daha soğuk kalacağına işaret etmektedir.[98] Politikolog Elçin Mirzabeyli, "İran'ın Azerbaycan Cumhuriyeti'nin toprak bütünlüğüne, egemenliğine, güvenliğine gerçek bir tehdit oluşturması ve Tahran'daki büyükelçiliğe yapılan saldırının BM'nin tartışmasına sunulması gerekir" demiştir. O, saldırıyı "molla rejiminin uzun yıllardır sürdürdüğü ideolojik, manevi, bilişim ve silahlı terör politikalarının en iğrenç örneği" olarak tanımlamıştır.[99]

Amerikalı uzman ve Hudson Enstitüsü'nün baş bilim uzmanı Michael Scott Doran, saldırının arkasında İran'daki yönetimin olduğunu belirtmiştir. O, eklemiştir: "empirizme dayanan kural şudur ki, İran'daki büyükelçiliğe saldırı, rejim istemeseydi gerçekleşmezdi."[100] "Atlantic Council" Bilim Araştırma Merkezi'nin baş bilim uzmanı, Uluslararası Vergi ve Yatırım Konuları Merkezi'nin enerji, büyüme ve güvenlik direktörü Ariel Cohen, saldırıyı İran'ın "resmi Bakü'ye karşı düşmanca tavrı" olarak nitelendirmiştir ve eklemiştir ki, büyükelçiliğe yapılan saldırı "İran yönetiminin bilgisi olmadan gerçekleşemezdi."[101] Rus politikolog, Siyasi Araştırmalar Merkezi'nin direktörü Sergey Markov, silahlı saldırının "İran yönetiminin parmağı olduğu"nu bildirmiştir. Onun sözlerine göre, İran basınında sürekli olarak "Azerbaycan'a karşı kampanya yürütülmesi, Tahran yönetiminin suçunun bir parçasıdır".[102]

ABD'nin "IHS Markit" danışmanlık şirketinin BDT ve Kafkasya ülkeleri üzerindeki baş analisti Aleksandr Melikişvili'ye göre, İran hükümetinin Azerbaycan'ın Tahran'daki büyükelçiliğine saldırıya "sessiz onay vermesi" ihtimali de bulunmaktadır.[103] O, "saldırganın kabinette oturan İranlı polise el sallamasını" gerekçe göstererek İran tarafının büyükelçiliği nasıl koruduğunu sorgulamıştır. Ayrıca, Fransız tarihçi ve siyaset bilimci Maksim Quen de İran polisinin silahlı kişinin büyükelçiliğe girdiğini gördüğünde çok sakin davranmasına dikkat çekmiş ve bunu "şimdiye kadar en güçlü kanıt" olarak nitelendirmiştir.[104] Diplomasi ve Diyalog Uluslararası Konseyi'nin direktörü, Fransız siyasetçi Erik Gozlan saldırıyla ilgili olarak, bunun "bazı güçlerin Kafkasya'da barış istemediğini" gösterdiğini ifade etmiştir.[105]

Terörizm ve güvenlik konusunda Türk uzman Abdulla Ağar, güvenlik görevlilerini "kahraman" olarak nitelendirmiştir. Ona göre, eğer görevliler müdahale etmeseydi, saldırının sonuçları çok daha ağır olacaktı.[106]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə hücum: "mühafizə rəisi öldürülüb"". BBC Azərbaycanca (Azerice). 27 Ocak 2023. 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  2. ^ "Londonda Azərbaycan səfirliyinə hücum olub". Azadlıq Radiosu (Azerice). 5 Ağustos 2022. 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  3. ^ "New information surfaces about attack on Azerbaijan's Embassy in Paris" [Azərbaycanın Parisdəki səfirliyinə hücumla bağlı yeni məlumatlar yayılıb]. Anadolu Agency (İngilizce). 20 Eylül 2022. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  4. ^ "Azerbaijan lodges protest with France after attack on its embassy in Paris" [Azərbaycan Fransanın Parisdəki səfirliyinə hücumdan sonra ona etiraz edib]. Anadolu Agency (İngilizce). 19 Eylül 2022. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  5. ^ "Azerbaijan – Q&A (09.16.22)" [Azərbaycan – Sual-cavab (16.09.22)]. France Diplomacy – Ministry for Europe and Foreign Affairs (İngilizce). 16 Eylül 2022. 23 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  6. ^ "No:478/22, Information of the Press Service Department of the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Azerbaijan concerning the shooting of the vehicle that belongs to the Embassy of Azerbaijan in Washington, D.C." [№ 478/22, Azərbaycanın Vaşinqtondakı səfirliyinə məxsus avtomobilin atəşə tutulması ilə bağlı Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Mətbuat Xidməti Departamentinin məlumatı]. www.mfa.gov.az. Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi. 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  7. ^ Əliyeva, Ceyla (27 Ocak 2023). "Azərbaycan səfirliyinə hücum İranda diplomatik missiyalara ilk hücum deyil – ŞƏRH". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  8. ^ a b c "Gunman kills security chief at Azerbaijan Embassy in Iran" [Silahlı şəxs Azərbaycanın İrandakı səfirliyinin təhlükəsizlik xidmətinin rəisini öldürüb]. Associated Press (İngilizce). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023 – The Washington Post vasıtasıyla. 
  9. ^ Bağırov, Rəşad (22 Ekim 2021). "İranın Azərbaycanda məzhəbçilik siyasəti və qazanılmış imici itirmək qorxusu". Politicon.co (Azerice). Topçubaşov Mərkəzi. 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  10. ^ Mirzəli, Fərid (2 Kasım 2022). "İran mətbuatında Azərbaycan və Türkiyənin şeytanlaşdırılması kampaniyası". Topçubaşov Mərkəzi (Azerice). 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  11. ^ "One person killed in armed attack on Azerbaijan embassy in Iran" [Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə silahlı basqın nəticəsində bir nəfər ölüb]. Al Jazeera (İngilizce). 27 Ocak 2023. 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  12. ^ Bagirova, Nailia (11 Ocak 2023). "Azerbaijan appoints first ever ambassador to Israel amid Iran row". Reuters (Azerice). 2 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  13. ^ Engelbrecht, Cora (27 Ocak 2023). "Gunman Attacks Azerbaijan Embassy in Tehran, Killing the Head of Security" [Silahlı şəxs Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə hücum edib, təhlükəsizlik rəisini öldürüb]. The New York Times (İngilizce). 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  14. ^ "İran'daki Azerbaycan Büyükelçiliğine silahlı saldırı" [İrandakı Azərbaycan səfirliyinə silahlı hücum]. TRT Haber. 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  15. ^ "Azerbaycan'ın İran elçiliğine saldırı" [Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə hücum]. CNN Türk. 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  16. ^ "هویت فردی که به سفارت آذربایجان حمله کرد + تصویر" [Azərbaycan səfirliyinə hücum edən şəxsin kimliyi + şəkil]. etemadonline.com (Farsça). 27 Ocak 2023. 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023. 
  17. ^ "Azərbaycan səfirliyinə hücum edən şəxsin kimliyi məlum olub". Trend İnformasiya Agentliyi (Azerice). 27 Ocak 2023. 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  18. ^ "One killed, two injured in attack on Azeri embassy (+VIDEO)" [Azərbaycan səfirliyinə hücum nəticəsində bir nəfər ölüb, iki nəfər yaralanıb (+VİDEO)]. Mehr News Agency (İngilizce). 27 Ocak 2023. 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  19. ^ Rəcayi, Zeynəb (27 Ocak 2023). "جزئیات حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان/ انگیزه مهاجم شخصی است" [Azərbaycan səfirliyinə silahlı hücumun təfərrüatları/hücum edənin motivi şəxsidir]. Mehr News Agency (Farsça). 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  20. ^ "Gunman kills security chief at Azerbaijan Embassy in Iran" [Silahlı şəxs Azərbaycanın İrandakı səfirliyinin təhlükəsizlik xidmətinin rəisini öldürüb]. Associated Press (İngilizce). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023 – The Washington Post vasıtasıyla. 
  21. ^ "XİN Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə hücumla bağlı məlumat yayıb". Azerbaycan Devlet Haber Ajansı (Azerice). 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  22. ^ "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə hücum anının GÖRÜNTÜLƏRİ". Azəri Press Agentliyi (Azerice). 27 Ocak 2023. 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  23. ^ "Баку обвинил Тегеран в невыполнении обязательств по охране посольства" [Bakı Tehranı səfirliyi qorumaq üzrə öhdəliklərini yerinə yetirməməkdə ittiham edir]. RİA Novosti (Rusça). 27 Ocak 2023. 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  24. ^ Gambrell, Jon (27 Ocak 2023). "Gunman kills security chief at Azerbaijan Embassy in Iran" [Silahlı şəxs Azərbaycanın İrandakı səfirliyinin təhlükəsizlik xidmətinin rəisini öldürüb]. Times of Israel (İngilizce). 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  25. ^ Davis, Caleb (11 Ocak 2023). "Guard killed in shooting at Azerbaijan's embassy in Iran". Reuters (Azerice). 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  26. ^ Qərib, Səid (27 Ocak 2023). "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə silahlı hücumun anbaan görüntüləri yayılıb – VİDEO". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  27. ^ @anadoluajansi (27 Ocak 2023). "Azerbaycan'ın Tahran Büyükelçiliğinde 1 kişinin hayatını kaybetmesine, 2 kişinin yaralanmasına neden olan silahlı saldırının güvenlik kamerası görüntüleri yayınlandı" (X gönderisi) – X vasıtasıyla. 
  28. ^ "Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə hücumla bağlı paylaşım edib". Azerbaycan Devlet Haber Ajansı (Azerice). 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  29. ^ Novruzov, Kənan (27 Ocak 2023). "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə silahlı hücum olub, 1 nəfər ölüb, 1 nəfər yaralanıb". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  30. ^ "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə silahlı HÜCUM: ölən var YENİLƏNİB – VİDEO". Müsavat (Azerice). 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  31. ^ "Səfirliyimizə xain hücum: 1 şəhid, 2 yaralı – Təfərrüat". Axar.az (Azerice). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  32. ^ "Azərbaycan səfirliyinə hücum zamanı 1 nəfər ölüb, iki nəfər yaralanıb". Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi (Azerice). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  33. ^ Mustafayeva, Fidan (28 Ocak 2023). "Васиф Тагиев, обезвредивший иранского террориста, успешно прооперирован" [İranlı terrorçunu zərərsizləşdirən Vasif Tağıyev uğurla əməliyyat olunub]. Trend İnformasiya Agentliyi (Rusça). Trend News Agency. 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  34. ^ "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə silahlı hücum olub, bir nəfər həlak olub, hücum edən şəxs saxlanılıb (FOTO/VİDEO) (ƏLAVƏ OLUNUB)". Trend İnformasiya Agentliyi (Azerice). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  35. ^ "Посольство Азербайджана в Тегеране подверглось вооруженному нападению" [Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyi silahlı hücuma məruz qalıb]. TASS (Rusça). 27 Ocak 2023. 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  36. ^ Cəmil, Gülçin (29 Ocak 2023). "Orxan Əsgərovun cənazəsi, səfirlik əməkdaşlarının olduğu təyyarə Azərbaycana gəlib – YENİLƏNİB". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  37. ^ Ağasəlim, Sail (29 Ocak 2023). "Azərbaycanın İrandakı səfirliyindən 53 nəfər təxliyə olunub – FOTO". Azəri Press Agentliyi (Azerice). 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  38. ^ Cəmil, Gülçin (29 Ocak 2023). "Orxan Əsgərovun cənazəsi Təzə Pir məscidinə gətirilib". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  39. ^ Vahid, Firuzə (29 Ocak 2023). "XİN: Şəhid Orxan Əsgərov bu gün saat 12:00-da II Şəhidlər xiyabanında dəfn olunacaq". Azəri Press Agentliyi (Azerice). 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  40. ^ Hüseynli, Banuçiçək (30 Ocak 2023). "Şəhid Orxan Əsgərov İkinci Fəxri xiyabanda dəfn edilir". Səs (qəzet) (Azerice). 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  41. ^ Cəfərli, Könül (30 Ocak 2023). "Azərbaycandakı dini konfessiyaların rəhbərləri Orxan Əsgərovun yas mərasimində iştirak ediblər – FOTO". Oxu.az (Azerice). 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  42. ^ Cəbi, Ehtiram (30 Ocak 2023). "Azərbaycan şəhidi ilə vidalaşır – FOTOREPORTAJ". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  43. ^ "More proof to personal motive behind Azerbaijan embassy attack" [Azərbaycan səfirliyinə hücumun arxasında şəxsi motivin daha çox sübutu]. IRNA English (Farsça). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  44. ^ "جزئیات جدید از تیراندازی در سفارت آذربایجان - اعترافات متهم ؛ روایت یک شاهد" [Azərbaycan səfirliyində baş verən atışmanın yeni təfərrüatları – təqsirləndirilən şəxslərin etirafları; Şahidin rəvayəti.]. همشهری آنلاین (Farsça). 28 Ocak 2023. 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023. 
  45. ^ "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə silahlı hücum olub, ölən və xəsarət alan var – VİDEO". Azəri Press Agentliyi (Azerice). 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  46. ^ "حمله مسلحانه به سفارت جمهوری آذربایجان؛ وزارت خارجه ایران: موضوع با اولویت و حساسیت بالا در حال بررسی است" [Azərbaycan Respublikasının səfirliyinə silahlı basqın; İran Xarici İşlər Nazirliyi: Yüksək prioritet və həssaslıqla bağlı məsələ araşdırılır]. BBC Farsi (Farsça). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  47. ^ "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə silahlı HÜCUM: ölən var – VİDEO -YENİLƏNİB". Lent.az (Azerice). 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  48. ^ "One Killed, 2 Injured in Shooting at Azerbaijan's Tehran Embassy" [Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyində atışma nəticəsində 1 nəfər ölüb, 2 nəfər yaralanıb]. Tasnim (İngilizce). 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  49. ^ Nəsibli, İsmayıl (27 Ocak 2023). "DTX: "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə qarşı törədilən terror aktı ilə bağlı cinayət işi başlanılıb"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  50. ^ Cəmil, Gülçin (29 Ocak 2023). "Xələf Xələfov: "Müvafiq orqanlarımızda səfirlikdəki cinayətlə bağlı lazımi qədər tutarlı sübutlar var"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  51. ^ "İran Azərbaycan səfirliyinə terror hücumu ilə bağlı sənədlərin qəbuluna mane olub". Azəri Press Agentliyi (Azerice). 1 Şubat 2023. 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2023. 
  52. ^ "Gunman storms Azerbaijan embassy in Tehran, killing one" [Silahlı şəxs Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə basqın edib, bir nəfər ölüb]. Tehran Times (İngilizce). 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  53. ^ "جزئیات حمله به سفارت آذربایجان/ یک نفر کشته و دو نفر زخمی شدند" [Azərbaycan səfirliyinə hücumun təfərrüatları. Bir nəfər həlak olub, iki nəfər yaralanıb]. Tasnim (Farsça). 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  54. ^ "Azərbaycan səfirliyinə hücum edən şəxsin kimliyi açıqlandı". Milli.az (Azerice). 27 Ocak 2023. 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  55. ^ "سرپرست دادسرای جنایی تهران: فرد مهاجم تصور می‌کرده همسرش در سفارت جمهوری آذربایجان بوده" [Tehran Cinayət Prokurorluğunun rəhbəri: Hücum edən şəxs həyat yoldaşının Azərbaycan Respublikasının səfirliyində olduğunu zənn edib]. BBC Farsi (Farsça). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  56. ^ "خبرگزاری تسنیم: همسر فرد مهاجم ابتدای سال به جمهوری آذربایجان رفته بود" [Təsnim xəbər agentliyi: Hücum edənin həyat yoldaşı ilin əvvəlində Azərbaycana gedib]. BBC Farsi (Farsça). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  57. ^ "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə silahlı hücum olub". Azadlıq Radiosu (Azerice). 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  58. ^ "İran məsuliyyətdən boyun qaçırmaq istəyir, Azərbaycan səfirliyinə hücum terror aktıdır". Azəri Press Agentliyi (Azerice). 27 Ocak 2023. 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  59. ^ Isayev, Heydar (27 Ocak 2023). "Azerbaijani embassy in Iran comes under deadly attack" [Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə hücum olub]. Eurasianet (İngilizce). 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  60. ^ "Tehranın polis rəisinin Azərbaycan səfirliyində törədilən terrorla bağlı yalan açıqlaması ifşa olunub – VİDEO". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  61. ^ Novruzov, Kənan (27 Ocak 2023). "Azərbaycan XİN: "Səfirliyə hücumla bağlı bütün məsuliyyəti İran daşıyır"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  62. ^ "با حکم رادان، فرمانده انتظامی تهران تغییر کرد" [Radanın fərmanı ilə Tehranın polis rəisi dəyişdi]. BBC Farsi (Farsça). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  63. ^ a b Kitaneh Fitzpatrick, Nicholas Carl, Annika Ganzeveld, Amin Soltani, and Frederick W. Kagan (27 Ocak 2023). "IRAN CRISIS UPDATE, JANUARY 27, 2023" [İRAN BÖHRANI YENİLƏNMƏSİ, 27 YANVAR 2023-cü il]. THE INSTITUTE FOR THE STUDY OF WAR (İngilizce). 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023. 
  64. ^ "حمله به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران؛ «باکو تمام کارکنانش را از تهران خارج می‌کند»" [Azərbaycan Respublikasının Tehrandakı səfirliyinə hücum; "Bakı bütün işçilərini Tehrandan çıxaracaq"]. BBC Farsi (Farsça). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  65. ^ "Azerbaijan completely suspends Tehran embassy operations, evacuates staff" [Azərbaycan Tehran səfirliyinin fəaliyyətini tamamilə dayandırır, əməkdaşlarını təxliyə edir]. Azernews. 30 Ocak 2023. 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  66. ^ "وزارت خارجه جمهوری آذربایجان سفیر جمهوری اسلامی ایران را احضار کرد" [Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyi İran İslam Respublikasının səfirini çağırıb]. BBC Farsi (Farsça). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  67. ^ Cəmil, Gülçin (29 Ocak 2023). "XİN: "İrandakı vətəndaşlarımızın yardıma ehtiyacı olsa, Təbrizdəki konsulluğumuza müraciət edə bilərlər"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  68. ^ Novruz, Kənan (31 Ocak 2023). "Azərbaycan XİN İrana səyahət etmək istəyənlərə xəbərdarlıq edib". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  69. ^ "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə hücum etmiş şəxs barəsində edam hökmü çıxarılıb". Oxu.Az (Azerice). 5 Şubat 2024. 5 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2024. 
  70. ^ @azpresident (27 Ocak 2023). "İlham Aliyev kınama mesajı" (X gönderisi) (Azerice) – X vasıtasıyla. 
  71. ^ Nazimqızı, Şəfiqə (27 Ocak 2023). "Prezident İlham Əliyev: "Bu terror aktının tezliklə araşdırılacağını və terrorçuların cəzalandırılacağını tələb edirik"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  72. ^ Oqtay, Nərgiz (27 Ocak 2023). "Azərbaycanın İrandakı səfiri: "Biz terror aktını törədənlərin cəzalandırılmasını tələb edirik"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  73. ^ Qərib, Səid (28 Ocak 2023). "Azərbaycanın ədliyyə naziri iranlı həmkarına müraciət ünvanlayıb". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023. 
  74. ^ "Spiker İrandan tələb etdi – Terror aktı obyektiv araşdırılsın". modern.az (Azerice). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  75. ^ Abdullayeva, Samirə (27 Ocak 2023). "Deputat: "Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə hücuma görə tam məsuliyyəti İran tərəfi daşıyır"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  76. ^ Nazimqızı, Şəfiqə (27 Ocak 2023). ""Kimsə bu cür addımlarla Azərbaycana təzyiq edəcəyini düşünürsə, bu, mümkün deyil" – RƏY". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  77. ^ Abdullayeva (27 Ocak 2023). "MM-in komitə sədri: "Azərbaycan səfirliyinə hücuma görə birbaşa İran məsuliyyət daşıyır və cavab verməlidir"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  78. ^ "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə terror Azərbaycan dindarları tərəfindən hiddətlə qarşılanır – QMİ-dən bəyanat". Day.az (Azerice). 27 Ocak 2023. 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  79. ^ Səftərov, Tural (27 Ocak 2023). "İran Prezidenti Azərbaycanın səfirliyinə hücumun araşdırılmasını tapşırıb". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  80. ^ Rəcayi (27 Ocak 2023). "حمله به سفارت؛ گفتگوی تلفنی امیرعبداللهیان با وزیر خارجه جمهوری آذربایجان" [səfirliyə hücum; Əmir Abdullahianın Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər Naziri ilə telefon danışığı]. BBC Farsi (Farsça). 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  81. ^ "جمشیدی: اقدام مجرمانه یک فرد نمی‌تواند مخل روابط ایران و آذربایجان باشد" [Cəmşidi: Bir nəfərin cinayət əməli İranla Azərbaycan arasında münasibətləri poza bilməz]. Fars News Agency (Farsça). 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  82. ^ "تاکید نایب رئیس مجلس بر برادری و دوستی دولت و ملت ایران و آذربایجان/ نیکزاد: ایران مهاجم مسلح را محاکمه و مجازات خواهد کرد" [Parlament sədrinin müavini İran və Azərbaycan hökuməti və xalqı arasında qardaşlıq və dostluğa toxunub/Nikzad: İran silahlı hücumçunu mühakimə edib cəzalandıracaq.]. Fars News Agency (Farsça). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  83. ^ "حمله به سفارت؛ رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس: موضع گیری رئیس جمهور آذربایجان عالمانه بوده" [səfirliyə hücum; Milli Məclisin Milli Təhlükəsizlik Komitəsinin sədri: Azərbaycan Prezidentinin mövqeyi "müdrikcəsinə"dir]. BBC Farsi (Farsça). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  84. ^ İsmayılov, Sədrəddin (30 Ocak 2023). "Güneyli ailələr Azərbaycanın Təbrizdəki Baş Konsulluğunun qarşısına gül dəstələri düzür". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  85. ^ İsmayılov, Sədrəddin (27 Ocak 2023). ""Traktor" FK Tehrandakı terroru pisləyib: "Qardaş ağrısını qardaş çəkər"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  86. ^ Novruzov (27 Ocak 2023). "Britaniya səfiri: "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə silahlı hücum xəbəri məni sarsıtdı"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  87. ^ Price, Ned (27 Ocak 2023). "Condemning the Attack on the Azerbaijani Embassy in Tehran" [Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə hücumun pislənməsi]. ABŞ Dövlət Departamenti (İngilizce). 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  88. ^ "РФ надеется, что виновные в нападении на посольство Азербайджана в Тегеране будут наказаны" [Rusiya Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə hücuma görə məsuliyyət daşıyanların cəzalandırılacağına ümid edir]. İTAR-TASS (Rusça). 27 Ocak 2023. 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  89. ^ "İran'daki Azerbaycan elçiliğine saldırı sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan taziye mesajı" [Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə hücumdan sonra prezident Ərdoğandan başsağlığı mesajı]. Milliyet (qəzet). 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  90. ^ Novruzov, Kənan (27 Ocak 2023). "İsrail XİN: "Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə hücumu pisləyirik"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  91. ^ "اوکراین حمله به سفارت جمهوری آذربایجان در ایران را محکوم کرد" [Ukrayna Azərbaycan Respublikasının İrandakı səfirliyinə hücumu pisləyib]. BBC Farsi (Farsça). 27 Ocak 2023. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  92. ^ Novruzov, Kənan (28 Ocak 2023). "Fransa XİN: "İran hakimiyyətini Azərbaycan səfirliyinə edilən hücumu araşdırmağa çağırırıq"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023. 
  93. ^ Novruzov, Kənan (28 Ocak 2023). "Bolqarıstan Prezidenti Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə hücumu pisləyib: "Qəbuledilməzdir"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023. 
  94. ^ Cəmil, Gülçin (29 Ocak 2023). "Xələf Xələfov: "İrandan tələb edilib ki, cinayət şəffaf araşdırılsın"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 
  95. ^ "XİN: QH-da 120 ölkə arasında İranın mövqeyinə dəstək verən yalnız Suriya və Hindistan olub". Azəri Press Agentliyi (Azerice). 1 Şubat 2023. 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2023. 
  96. ^ Ünal, Sevil Hilalqızı (27 Ocak 2023). "TDT-nin Baş katibi Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə hücumu pisləyib – BƏYANAT". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  97. ^ Tağıyev, Anar (28 Ocak 2023). "Ned Prays: "İrana xatırladırıq ki, xarici diplomatların təhlükəsizliyini təmin etməyə borcludur"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023. 
  98. ^ "Azərbaycan təhlilçilərindən səfirliyə hücuma baxış". BBC Azərbaycanca (Azerice). 27 Ocak 2023. 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  99. ^ Abdullayeva (27 Ocak 2023). "Politoloq: "Tehrandakı səfirliyimizə hücum BMT-nin müzakirəsinə çıxarılmalıdır"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  100. ^ Oqtay, Nərgiz (27 Ocak 2023). "Ekspert: "Rejim istəməsəydi, İrandakı səfirliyə hücum baş verməzdi"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  101. ^ Əliyeva, Ceyla (31 Ocak 2023). "Ariel Koen: "Azərbaycan səfirliyinə hücum İran hakimiyyətinin xəbəri olmadan baş verə bilməzdi"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2023. 
  102. ^ Rüstəmov, İqbal (27 Ocak 2023). "Markov: "Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə hücumda İran hakimiyyətinin əli var"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  103. ^ Əliyeva, Ceyla (27 Ocak 2023). "Analitik: "Elə bir ehtimal var ki, hücum İran hökumətinin səssiz razılığı ilə həyata keçirilib"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  104. ^ Oqtay, Nərgiz (28 Ocak 2023). "Fransız politoloq: "Beynəlxalq ictimaiyyət İranı terror aktına izahat verməyə məcbur etməlidir"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023. 
  105. ^ Əyyubova, Şəbnəm (27 Ocak 2023). "Fransalı politoloq: "Terror qorxaqların silahıdır"". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 
  106. ^ "Azerbaycan'ın Tahran Büyükelçiliğine gerçekleştirilen silahlı saldırının görüntüleri ortaya çıktı" [Azərbaycanın Tehran səfirliyinə silahlı hücumun görüntüləri ortaya çıxıb.]. Milliyət. 27 Ocak 2023. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023. 

Dış bağlantılar

değiştir
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Tahran%27daki_Azerbaycan_Büyükelçiliğine_saldırı&oldid=33956971" sayfasından alınmıştır