Türk Hava Kurumu

Türkiye'de havacılık alanında faaliyet gösteren bir dernek
(Türk Tayyare Cemiyeti sayfasından yönlendirildi)

Türk Hava Kurumu veya kısaca THK, Türkiye'de havacılık sanayisini kurmak; askerî, sivil, sportif ve turistik havacılığın gelişmesini sağlamak için 16 Şubat 1925 tarihinde Mustafa Kemal Paşa'nın emriyle kurulmuş bir dernektir. Atatürk'ün işareti ile kurulduğunda Cevat Abbas Gürer kurucu ve başkan idi ve dernek "Türk Tayyare Cemiyeti" adını taşımaktaydı, 1935 yılında "Türk Hava Kurumu" adını aldı.

Türk Hava Kurumu
Kuruluş16 Şubat 1925 (1925-02-16) (99 yıl, 139 gün önce)[1]
KurucuCevat Abbas Gürer
TürHavacılık
MerkezAltındağ, Ankara, Türkiye
Kayyum Heyeti BaşkanıKemal Yurtnaç
Resmî sitethk.org.tr
25 Mayıs 1935 Cumhuriyet gazetesinde Tayyare Cemiyeti'ne dair çizim.
Türk Hava Kurumu

THK, Türkiye'nin "Havacılık Federasyonu" yetkisini taşır. 5 Ağustos 1925 tarihinden itibaren "kamu yararına çalışan dernek" statüsündedir. Merkezi Ankara'dadır. Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu THK'nın manevi koruyucularındandır. Cumhurbaşkanı, Kuvvet Komutanları, Ankara Valisi doğal üyeleri arasında bulunmaktadır.

Kurum; üye aidatları, kurban derisi, fitre, zekat toplama faaliyetleri; pul satışı, kurum işletmelerinin etkinlikleri gibi kaynaklardan gelir elde eder.

Türk Hava Kurumu, 1954'ten bu yana kesintisiz olarak Uçan Türk adlı kurum dergisini iki ayda bir ücretsiz olarak yayımlamaktadır.

Tarihçe

değiştir

Türkkuşu öğretmenlerinden pilot Emrullah Ali Yıldız, 12 Haziran 1938 tarihinde 14 saat, 20 dakika süren bir planör uçuşuyla dünya rekorunu kırdı. Öğrencisi Ziya Aydoğan, THK İnönü Eğitim Merkezi'nden Kayseri'ye kadar 466 km'lik bir mesafeyi planörle uçtu.

THK'nin planör eğitimleri için gerekli olan planörler, kurumun Ankara'daki Akköprü atölyesinden sağlanıyordu. Bu atölyede 1940 yılına kadar yüzlerce planör üretimi, motor ve planör onarımları yapıldı. 1940 yılı sonlarında ise Akköprü'de sınırlı bir kadroyla çalışan atölye fabrika haline getirildi ve burada İngiliz Miles Magister eğitim uçaklarının seri montajına başlandı.

1939-1941 yılları arasında II. Dünya Savaşı öncesinde Genelkurmay Başkanlığının da isteğiyle Etimesgut Uçak Fabrikası kuruldu. 1944 yılında üretime Etimesgut Uçak Fabrikası'nda, Magister uçaklarının yanı sıra THK-1, 3, 4, 7, 9, 13 planörleri ile THK-2, 5 ve 10 tiplerinde eğitim, sağlık ve nakliye uçakları üretildi.

Türkiye'deki ilk motor fabrikası THK tarafından Gazi Orman Çiftliği'nde kuruldu. Bu fabrikanın çalışmaları 1951 yılına kadar sürdü ve dönemin getirdiği koşullar nedeniyle aynı yıl Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumuna devredildi. Bu fabrika 1952'de tamamen kapatıldı, hâlen Türk Traktör Fabrikası olarak işletilmekte ve traktör üretimiyle ülke ekonomisine katkıda bulunmaktadır.

THK'nin yetiştirdiği havacı gençler, 1974 Kıbrıs Harekâtı sırasında gerçekleşen Hava İndirme Harekatına paraşütçü olarak katıldı. Harekât sırasında kurumun uçak ve pilotlarına da önemli görevler verildi.

Özellikle 1980'li yıllardan sonra THK, sportif havacılık konusunda 1990 yılından sonra da uluslararası ilişkilerinde büyük gelişmeler kaydetti. FAI, Genel Kurul ve Komisyon toplantılarında etkili bir politika izlenerek THK ve Türkiye ön plana çıkarıldı. Mevcut olan planör, paraşüt, uçuş okulu ve model uçak okuluna ilave olarak 1996 yılında bünyesinde balon, yelkenkanat ve yamaç paraşütünün bulunduğu Çok Hafif Hava Araçları Okulu kuruldu.

1995'te Dünya Paraşüt Şampiyonası, 1996'da 1. Dünya Hava Oyunları Test Yarışmaları, 1997'de 1. Dünya Hava Oyunları, kurumun ev sahipliğinde gerçekleşti.

Haziran 2000'de 6 dalda 1. Türkiye Hava Oyunları, Temmuz 2002'de ise 2. Türkiye Hava Oyunları, Haziran 2004'te 3. Türkiye Hava Oyunları gerçekleştirildi.

19 Mayıs 2002 tarihinde Ankara’da Türk Hava Kurumu Müzesi açıldı.

Türk Hava Kurumu Üniversitesi

değiştir

Türk Hava Kurumu, Türkiye'de nitelikli eleman açığı olan sektörlerden biri olan havacılık sektöründeki eleman ihtiyacını karşılamak amacıyla[2] 3 Mart 2011 tarihinde 27863 sayılı Resmî Gazete'deki 6114 sayılı Kanun ile Ankara ilinde bir üniversite kurmuştur. 2011-2012 döneminde ilk öğrencilerini kabul eden üniversite 4 fakülte, 2 yüksekokul ve 3 enstitü ile eğitim faaliyetlerine başlamıştır.

Başkanlar

değiştir
Başkan Görev Başlangıcı Görev Bitişi
1 Cevat Abbas Gürer 16 Şubat 1925 18 Ekim 1925
2 Ahmet Fuat Bulca 18 Ekim 1925 Ocak 1939
3 Şükrü Koçak Ocak 1939 25 Haziran 1947
4 Seyfi Düzgören 26 Haziran 1947 28 Mayıs 1949
5 Şükrü Sökmensüer 29 Mayıs 1949 23 Ağustos 1950
6 Mustafa Zeren 1 Temmuz 1951 18 Kasım 1961
7 Adnan Özsoy 19 Kasım 1961 31 Ağustos 1962
8 Nuri Aslantaş 2 Eylül 1962 31 Ocak 1967
9 Mehmet Bük 31 Ocak 1967 10 Ekim 1967
10 Cemal Engin 11 Ekim 1967 12 Ağustos 1969
11 Lemi Tüzün 13 Ağustos 1969 20 Aralık 1970
12 Kani Madasoğlu 21 Aralık 1970 12 Mayıs 1975
12 Mehmet Bilir 22 Mayıs 1975 4 Eylül 1975
14 Şefik Aktuğlu 5 Eylül 1975 22 Eylül 1977
15 Hasan Basri Yurdakul 23 Eylül 1977 20 Eylül 1979
16 Abdullah Orakçılar 21 Eylül 1979 29 Eylül 1981
17 Yılmaz Oral 30 Eylül 1981 20 Eylül 1985
18 Baki Aydın 22 Eylül 1985 20 Ekim 1987
19 İnanç Ayas 21 Ekim 1987 3 Ağustos 1990
20 Attila Taçoy 25 Ağustos 1990 1 Kasım 1999
21 İbrahim Büyükyumukoğlu 1 Kasım 1999 25 Mayıs 2000
22 Erdoğan Karakuş 25 Mayıs 2000 22 Eylül 2002
23 Rasim Arslan 22 Eylül 2002 13 Aralık 2004
24 Yusuf Güngör 13 Aralık 2004 17 Ekim 2009
25 Osman Yıldırım 17 Ekim 2009 28 Aralık 2014
26 Vacit Öktem 28 Aralık 2014[3] 11 Ekim 2015
27 Kürşat Atılgan 11 Ekim 2015[4] 12 Ekim 2018
28 Ahmet Bertan Nogaylaroğlu 13 Ekim 2018 16 Ekim 2019
29 Cenap Aşcı (Kayyum) 16 Ekim 2019 15 Aralık 2021
30 Hacı Abdullah Kaya (Kayyum) 15 Aralık 2021 15 Mart 2023
31 Ali Yüksel (Kayyum) 15 Mart 2023 2 Kasım 2023
32 Kemal Yurtnaç (Kayyum) 2 Kasım 2023 Görevde[5]

Ayrıca bakınız

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Türk Hava Kurumu". Sabah. 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2016. 
  2. ^ "Bu okuldan mezun olanın işi hazır, en düşük maaş üç bin lira". hurriyet.com.tr. 28 Mayıs 2012. 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2012. 
  3. ^ "THK'nın yeni başkanı Vacit Öktem". NTV.com.tr. 28 Aralık 2014. 29 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2014. 
  4. ^ "THK'nın yeni başkanı Kürşat Atılgan oldu". 15 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016. 
  5. ^ "Türk Hava Kurumu yeni yönetimi belli oldu". Aydın Denge Gazetesi. 6 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2023.