Sevakin

Sevakin (Arapça: سواكن Sawákin), Sudan'ın kuzeydoğusunda, Kızıldeniz kıyısında yer alan bir liman şehri. Geçmişte Nübye bölgesinin en önemli limanı iken, 30 kilometre kuzeyde Port Sudan'ın kurulmasıyla önemi ikincil dereceye düşmüştür. 1983'teki nüfusu 18.030 olan şehirde 2009 itibarıyla 43.337 kişi yaşamaktadır.^[1] Şehirden her gün Suudi Arabistan'ın Cidde şehrine feribot seferleri düzenlenmektedir.

Tarih

Sevakin eski bir yerleşimdir ve Sudan'ın Araplar tarafından ele geçirilmesinden sonra şehir yeniden imar edilmiştir. Sevakin limanı, 13. yüzyılda Badi isimli bir başka limanın terk edilmesinden sonra önemli hale gelmeye başlamıştır. Adanın en büyük ticari rakipleri yakınında bulunan Aydab ve Dahlak limanları olmuştur. 1256'da Mısır'ı kontrol altına alan Memlûk Devleti, ticareti geliştirmek için ve Nübye'deki Hristiyan tehdidine karşı düzenlenen bir sefer sırasında Sevakin'i tahakküm etmiştir. 1317 yılında Sevakin'in yöneticisi her yıl düzenli bir meblağda mal ödeyerek Memlûk egemenliğini resmi olarak kabul etmiştir. Arap yönetimleri altında, Becalar ile evlenmiş Araplar baskın grup olmuştur. 15. yüzyılda limanın çok varlıklı olduğu çeşitli kaynaklar tarafından rapor edilmiştir.^[2] Sevakin, 15. yüzyılda kısa bir süreliğine Adal Sultanlığı himayesinde de kalmıştır.^[3]

1517'de Yavuz Sultan Selim'in Mısır'ı ele geçirmesi ile Osmanlı topraklarına katılan kent, XIX. yüzyıla dek Osmanlı Devleti'nin bugünkü Eritre, Cibuti ve kuzey Somali'yi kapsayan Habeş Eyaleti valilerinin ikamet ettikleri yer oldu.^{[kaynak belirtilmeli]} Kentin idaresi 1865 yılında Mısır Hidivliği'ne bırakıldı.

1882'de Mısır'ın Birleşik Krallık tarafından ele geçirilmesi sonucunda fiilen Türk denetiminden çıkan kent, 24 Temmuz 1923 tarihli Lozan Antlaşması'nın 17. maddesi uyarınca kesin olarak İngiliz idaresinde Mısır'a bırakıldı. Sudan'ın İngiliz-Mısır idaresinden 1956 yılında bağımsızlığını kazanması ile, Sevakin de Sudan topraklarının bir parçası oldu.

Adanın, 29 Aralık 2017 tarihinde Sudan ile Türkiye arasında yapılan anlaşma sonucunda 99 yıllığına Türkiye'ye kiralanması kararlaştırıldı.^[4] Türk yetkililer, adaya askerî üs inşa etmek yerine yıkıntı halindeki tarihi Osmanlı şehrini restore edileceğini ve sivil ve askeri deniz taşıtları için iskele inşa edileceğini açıkladı.^[5]

Kaynakça

^ "World Gazeteer". 19 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2017.
^ Dahl, Gudrun & al: "Precolonial Beja: A Periphery at the Crossroads." 29 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nordic Journal of African Studies 15(4): 473–498 (2006).
^ Pouwels, Randall. The History of Islam in Africa. Ohio University Press. s. 229. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.
^ Lin, Christina. "Neo-Ottoman Turkey's 'String of Pearls'". Asia Times. 22 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. The same year, Turkey signed trade and investment deals with Sudan, including to lease Suakin Island for 99 years as a possible military base. The island is located in the Red Sea close to Saudi Arabia and was once a key naval base of the Ottoman Empire.
^ "Turkey to Restore Sudanese Red Sea Port and Build Naval Dock". Voice of America. 24 Aralık 2017. 26 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Sevakin ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Atlas Obscura'da Sevakin fotoğrafları 28 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Sudan'daki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "World Gazeteer". 19 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2017.

[njas.helsinki-2] Dahl, Gudrun & al: "Precolonial Beja: A Periphery at the Crossroads." 29 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nordic Journal of African Studies 15(4): 473–498 (2006).

[3] Pouwels, Randall. The History of Islam in Africa. Ohio University Press. s. 229. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.

[4] Lin, Christina. "Neo-Ottoman Turkey's 'String of Pearls'". Asia Times. 22 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. The same year, Turkey signed trade and investment deals with Sudan, including to lease Suakin Island for 99 years as a possible military base. The island is located in the Red Sea close to Saudi Arabia and was once a key naval base of the Ottoman Empire.

[5] "Turkey to Restore Sudanese Red Sea Port and Build Naval Dock". Voice of America. 24 Aralık 2017. 26 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]