Şinzo Abe

Japon politikacı (1954–2022)
(Shinzō Abe sayfasından yönlendirildi)

Şinzo Abe (Japonca安倍 晋三; 21 Eylül 1954, Tokyo - 8 Temmuz 2022, Nara), 2006 ile 2007 yılları arasında ve 2012 ile 2020 yılları arasında Japonya Başbakanı ve Liberal Demokrat Parti Genel Başkanı olarak görev yapmış bir Japon siyasetçidir. Japonya'da en uzun süre başbakanlık yapan kişidir.[1][2]

Ekselânsları
Şinzo Abe
安倍 晋三
Resmî portre, 2020
Japonya Başbakanı
Görev süresi
26 Aralık 2012 - 16 Eylül 2020
Hükümdar Akihito (2012-2019)
Naruhito (2019-2020)
Yerine geldiği Yoshihiko Noda
Yerine gelen Yoshihide Suga
Görev süresi
26 Eylül 2006 - 26 Eylül 2007
Hükümdar Akihito
Yerine geldiği Junichirō Koizumi
Yerine gelen Yasuo Fukuda
Liberal Demokrat Parti Başkanı
Görev süresi
26 Eylül 2012 - 14 Eylül 2020
Genel Sekreter Shigeru Ishiba
Sadakazu Tanigaki
Toshihiro Nikai
Yerine geldiği Sadakazu Tanigaki
Yerine gelen Yoshihide Suga
Görev süresi
20 Eylül 2006 - 26 Eylül 2007
Genel Sekreter Tsutomu Takebe
Hidenao Nakagawa
Tarō Asō
Yerine geldiği Sadakazu Tanigaki
Yerine gelen Yasuo Fukuda
Muhalefet lideri
Görev süresi
26 Eylül 2012 - 26 Aralık 2012
Hükümdar Akihito
Başbakan Yoshihiko Noda
Yerine geldiği Junichirō Koizumi
Yerine gelen Banri Kaieda
Baş Kabine Sekreteri
Görev süresi
31 Ekim 2005 - 26 Eylül 2006
Başbakan Junichiro Koizumi
Yerine geldiği Banri Kaieda
Yerine gelen Yasuhisa Shiozaki
Liberal Demokrat Parti Genel Sekreteri
Görev süresi
Eylül 2003 - Eylül 2004
Başbakan Junichiro Koizumi
Yerine geldiği Taku Yamasaki
Yerine gelen Tsutomu Takebe
Temsilciler Meclisi Üyesi
Görev süresi
19 Temmuz 1993 - 8 Temmuz 2022
Seçim bölgesi Yamaguchi'nin geniş bölgesi (1993-1996)
Yamaguchi 4. Bölge (1996–2022)
Kişisel bilgiler
Doğum 21 Eylül 1954
Shinjuku, Tokyo, Japonya
Ölüm 8 Temmuz 2022 (67 yaşında)
Kashihara, Nara, Japonya
Partisi Liberal Demokrat
Evlilik(ler)
Akie Abe (e. 1987)
Yaşadığı yer Kantei
Bitirdiği okul Seikei Üniversitesi
Mesleği Politikacı
Dini Şintoizm

Tokyo'da doğan Abe, Liberal Demokrat Parti'den siyasetçi Shintaro Abe'nin oğlu ve başbakan Nobusuke Kishi'nin torunu olarak Satō-Kishi-Abe ailesinin bir üyesiydi. Seikei Üniversitesi'nden mezun oldu ve sanayi ve parti görevlerinde çalışmadan önce kısa bir süre Güney Kaliforniya Üniversitesi'ne devam etti ve ilk olarak 1993 yılında Temsilciler Meclisi'ne seçildi. Abe, 2003 ile 2004 yılları arasında Liberal Demokrat Parti Genel Sekreteri ve 2005 ile 2006 yılları arasında Cuniçiro Koyzumi'nin Kabine Baş Sekreteri olarak görev yaptı ve Koyzumi'nin yerine başbakan oldu. Abe, Japonya'nın savaş sonrası en genç ve İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra doğan ilk başbakanı oldu. Sadık bir muhafazakâr ve Japon tarihi hakkında inkârcı görüşlere sahip olan Nippon Kaigi örgütünün üyesi olan Abe, ders kitaplarındaki zulümleri önemsiz göstermek, savaş sırasında rahatlatıcı kadınların askere alınmasında hükûmetin zorlamasını reddetmek ve Anayasa'nın 9. maddesinin revize edilmesini istemek gibi güçlü sağcı duruşlar sergiledi. 2007 yılında ABD, Avustralya ve Hindistan ile Çin'in bir süper güç olarak yükselişine karşı koymayı amaçlayan Dörtlü Güvenlik Diyaloğu'nu başlattı. Hükûmetinin popüler olmaması ve hastalığı nedeniyle o yıl başbakanlıktan istifa etti.

İyileştikten sonra Abe, 2012'de beklenmedik bir siyasi geri dönüş yaparak LDP başkanlığına tekrar seçildi ve o yılki seçimlerde Liberal Demokrat Parti'yi ezici bir zafere taşıdı. Abe, 1948'de Shigeru Yoshida'dan bu yana göreve dönen ilk eski başbakan oldu. Abe, Japonya'nın ekonomik durgunluğunaAbenomik” ile karşı koymaya çalıştı ve karışık sonuçlar elde etti. Ayrıca 2018'de yeni bir anlaşma ile Trans-Pasifik Ortaklığı'nın yeniden yürürlüğe girmesini sağladı. 2015 yılında, Japon Öz Savunma Kuvvetleri'nin denizaşırı ülkelerde konuşlandırılmasına izin veren askeri reformları kabul etti, bu oldukça tartışmalıydı ve protestolarla karşılandı. Abe, Liberal Demokrat Parti'yi 2014 ve 2017 seçimlerinde de zafere taşıyarak Japonya'nın en uzun süre görev yapan başbakanı oldu. 2020 yılında hastalığının nüksetmesini gerekçe göstererek başbakanlık görevinden tekrar istifa etti[3][4][5] ve yerine Yoşihide Suga geçti.

2022 yılında Abe, üst meclis seçimleri için bir kampanya konuşması yaparken Nara'da suikasta uğradı. Şüpheli Tetsuya Yamagami, suikastın Abe'nin Birleşme Kilisesi ile olan bağlarından kaynaklandığını itiraf etti. Bu, 1936'dan bu yana eski bir Japon başbakanına düzenlenen ilk suikast oldu. Japon siyasetinde kutuplaştırıcı bir figür olan Abe, destekçileri tarafından Japonya'nın güvenliğini ve uluslararası itibarını güçlendirdiği için övülürken, muhalifleri onu Japon barışçıllığını tehdit ettiğini ve Çin ve Güney Kore ile ilişkilere zarar verdiğini düşündükleri milliyetçi politikaları ve tarihsel revizyonizmi nedeniyle eleştirdi.

8 Temmuz 2022'de Nara şehrinde düzenlenen mitingde silahlı saldırıya uğradı. Suikast sonrasında kardiyopulmoner arrest yaşadığı ve bilincini kaybettiği bildirildi.[6][7] Kaldırıldığı hastanede vurulduktan yaklaşık yarım saat sonra kan kaybından dolayı öldü.[8][9][10]

Silahlı saldırının ardından 41 yaşındaki Tetsuya Yamagami adlı eski deniz subayı tutuklandı.[11]

Silahlı saldırıya ve ardından vefatına tepki olarak, çok sayıda mevcut ve eski dünya lideri Abe'ye sempatilerini ve desteklerini ifade etti.[12][13]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Aytekin, Emre (8 Temmuz 2022). "Öldürülen Abe Şinzo, Japonya'nın en uzun süre görev yapan başbakanı olmuştu". aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022. 
  2. ^ "Japonya Başbakanı Abe 100 yıllık rekoru kırdı!". haberglobal.com. Haber Global. 20 Kasım 2019. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022. 
  3. ^ "Japan PM Abe announces his resignation at press conference". Kyodo News. 28 Ağustos 2020. 28 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2020. 
  4. ^ "Shinzo Abe: Japan's PM resigns for health reasons". BBC. 28 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2020. 
  5. ^ "Japonya Başbakanı Şinzo Abe sağlık sorunları nedeniyle istifa etti". BBC News Türkçe. 6 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2020. 
  6. ^ "Japonya'da eski başbakan Abe'ye suikast girişimi". NTV. 8 Temmuz 2022. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022. 
  7. ^ "Former Prime Minister Shinzo Abe collapsed, bleeding, during a speech in Nara City. A sound like a gunshot was heard". The Japan News. 8 Temmuz 2022. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022. 
  8. ^ "安倍晋三元首相死亡 奈良県で演説中に銃で撃たれる" [Eski Başbakan Shinzo Abe, Nara Eyaleti'nde bir konuşma yaparken silahla vuruldu ve öldü]. NHK (Japonca). Tokyo, Japan. 8 Temmuz 2022. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022. 
  9. ^ "Former Japanese PM Shinzo Abe 'showing no vital signs' after attack". scmp.com (İngilizce). South China Morning Post. 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2022. 
  10. ^ "Shinzo Abe, Japan's Longest-Serving Prime Minister, Dies at 67". The New York Times (İngilizce). 8 Temmuz 2022. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022. 
  11. ^ "Eski Japonya Başbakanı Shinzo Abe Nara'da vuruldu, 40 yaşlarındaki adam tutuklandı". NHK World News -- Japan. NHK Broadcasting. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022. 
  12. ^ Watsom, Kathryn (8 Temmuz 2022). "World leaders mourn assassination of "friend" Shinzo Abe". CBS News. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022. 
  13. ^ De Guzman, Chad (8 Temmuz 2022). "How the World Is Reacting to Shinzo Abe's Death". Time (İngilizce). 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022. 
Parti siyasi görevi
Önce gelen
Taku Yamasaki
Liberal Demokrat Parti Genel Sekreteri
2003–2004
Sonra gelen
Tsutomu Takebe
Önce gelen
Junichiro Koizumi
Liberal Demokrat Parti Başkanı
2006–2007
Sonra gelen
Yasuo Fukuda
Önce gelen
Sadakazu Tanigaki
Liberal Demokrat Parti Başkanı
2012–2022
Görevde
Siyasi görevi
Önce gelen
Hiroyuki Hosoda
Japonya Bakanlar Kurulu Sekreteri
2005–2006
Sonra gelen
Yasuhisa Shiozaki
Önce gelen
Junichiro Koizumi
Japonya Başbakanı
2006–2007
Sonra gelen
Yasuo Fukuda
Önce gelen
Yoshihiko Noda
Japonya Başbakanı
2012–2020
Sonra gelen
Yoshihide Suga
Diplomatik görevi
Önce gelen
Angela Merkel
G7 Başkanı
2016
Sonra gelen
Paolo Gentiloni