Kalın kıskaçlı akrep

Kalın kıskaçlı akrep
	Scorpio maurus fuscus (üstte); Scorpio maurus palmatus (altta)
Biyolojik sınıflandırma
Üst âlem:	Eukaryota;
Âlem:	Animalia;
Alt âlem:	Eumetazoa;
Şube:	Arthropoda;
Alt şube:	Chelicerata;
Sınıf:	Arachnida;
Takım:	Scorpiones;
Alt takım:	Neoscorpionina;
İnfra takım:	Orthosterni;
Üst familya:	Scorpionoidea;
Familya:	Scorpionidae;
Cins:	Scorpio;
Tür:	S. maurus;
İkili adlandırma
	Scorpio maurus; Linnaeus, 1758

Kalın kıskaçlı akrep (Scorpio maurus), Scorpionidae familyasından insan sağlığı açısından fazla tehlikeli olmayan bir akrep türü.

Familyanın Türkiye'deki tek türü budur. Aynı zamanda, dünyada taksonomik olarak tanımlanan ilk akreptir.

Morfoloji

Çoğunlukla sarı ve koyu kırmızı kahverengi olup 60–80 mm büyüklüğündedir. Sternum genellikle beş köşeli, yan kenarları birbirine paralel ve boyu en az eninin yarısı kadardır. Pedipalplerin patella kısmının ventral yüzeyinde bir ya da birden fazla duyu tüyü (trichobotrium) bulunur. Pedipalp femuru 1’i dorsalde olmak üzere 3-4 trichobothrium vardır. Tibianın ventralindeki trichobothriumlar ventro-eksternal karina boyunca yerleşmiştir. Pedipalplerin kıskaç (chela) bölümündeki el (manus) kısmı çok güçlü ve geniş olup oldukça yuvarlak, parmaklar çok kısa ve küttür. Yan gözleri üç çifttir. Kuyruklarının en son halkasındaki iğne (telson) subterminaldedir. İğne altı tüberkülü yoktur.

Biyolojisi

Kazıcı (fossorial) olup; yuvası, fasulye şeklinde çamurla düzgünce sıvanmış bir ağız kısmından sonra 20–30 cm kadar (bazen 70 cm kadar) meyilli bir galerinin ucundadır. Bir defada 40-45 kadar yavru dünyaya gelir.

Habitat

Daha çok açık alanlarda, özellikle çöllerde, steplerde, yerleşim bölgelerinde, kuru orman içlerinde yaşar. Mecburi kazıcı olması yüzünden binalara sokulmaz.

Tehlikesi

Tıbbi önemi olmayan bir türdür. Az zehirli akrepler grubundan olup halk sağlığını tehdit etmez.

Yayılımı

Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Türkiye'de yayılım gösterir.

Türkiye'de Adana, Elazığ, Diyarbakır, Hatay, Iğdır yörelerinde bulunurlar.

Alt türleri

Scorpio maurus arabicus (Pocock, 1900) (Sin: Heterometrus arabicus Pocock, 1900; Scorpio maurus yemenensis Werner, 1936) : Arabistan Yarımadası
Scorpio maurus fuliginosus (Pallary, 1928) : kızılca kahverengi; Fas
Scorpio maurus fuscus (Ehrenberg, 1828) : siyah; Türkiye, Suriye, Lübnan, Ürdün, İsrail, Suudi Arabistan, Yemen, Katar, Kuveyt, Irak, İran
Scorpio maurus maurus Linné, 1758 (Sin: Scorpio maurus typique Vachon, 1951; Scorpio maurus trarasensis Bouisset & Larrouy, 1962) : Fas, Tunus, Cezayir
Scorpio maurus palmatus (Ehrenberg, 1828) : sarımsı zeytuni kahverengi; Cezayir, Libya, Mısır, Sudan, Ürdün, İsrail
Scorpio maurus tunetanus (Birula, 1910) (Sin. : Scorpio maurus punicus) : Libya, Tunus, Cezayir, Fas, Moritanya, Senegal

Kaynakça

Özcan Özkan ve K. Zafer Karaer (2003)^{[ölü/kırık bağlantı]}, Türkiye Akrepleri
František Kovařík, Illustrated catalog of scorpions, Part I 26 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Scorpion Venoms