Saniye

Saniye, Uluslararası Birimler Sistemine (SI) (Fransızca: Système International d’unités) göre en düşük enerji seviyesindeki (ground state) Sezyum-133 atomunun (133 Cs atom çekirdeği) iki hyperfine seviye arasındaki geçiş radyasyonunun 9.192.631.770 periyoduna karşılık gelen süredir, (13. CGPM, 1967). 1997 deki CIPM toplantısında bu tanımın durağan ve 0 K termodinamik sıcaklıkta Sezyum atomu için geçerli olduğu onaylandı. Değişkendir.

Her saniye çalışan bir saat sarkacı

Bu madde zaman birimi hakkındadır. Diğer anlamları için Saniye (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Saniye, zaman ölçüsü birimidir ve uluslararası birim sistemi (SI) tarafından tanımlanmıştır. Saniye, bir dakikanın 60, bir saatin ise 3600 eşit parçaya bölünmesiyle elde edilir.

Saniyenin tanımı, 1967 yılında kabul edilmiştir ve Cesium-133 atomunun iki hiperfein seviyesi arasındaki geçiş süresi esas alınarak yapılmıştır. Bu süre, "saniye" olarak tanımlanmıştır ve uluslararası standart saniye olarak kullanılmaktadır.

Saniye, zamana ilişkin birçok ölçüm ve hesaplama yapmak için kullanılır. Örneğin, fizikte ve astronomide, zaman dilimleri, hareketlerin süreleri, ışık hızı gibi birçok kavram saniye cinsinden ifade edilir. Saniye ayrıca, atomik saatler ve diğer zaman ölçüm cihazları gibi birçok teknolojik araçta da kullanılır.

Etimoloji

Sözcük, kökenini Arapça "iki" sayısı olan "isnân"dan almaktadır. Bunun nedeni ise Biruni'nin zaman birimlerini adlandırırken sayısal sıralamalar kullanmasıdır (örneğin, "salise" de "üç" anlamındaki "selâse"den gelmektedir).

Katı	Adı	Sembol		Katı	Adı	Sembol
100	saniye	s
101	dekasaniye	das		10–1	desisaniye	ds
102	hektosaniye	hs		10–2	santisaniye	cs
103	kilosaniye	ks		10–3	milisaniye	ms
106	megasaniye	Ms		10–6	mikrosaniye	µs
109	gigasaniye	Gs		10–9	nanosaniye	ns
1012	terasaniye	Ts		10–12	pikosaniye	ps
1015	petasaniye	Ps		10–15	femtosaniye	fs
1018	egzasaniye	Es		10–18	attosaniye	as
1021	zettasaniye	Zs		10–21	zeptosaniye	zs
1024	yottasaniye	Ys		10–24	yoktosaniye	ys

Ayrıca bakınız

• Salise