Roma Krallığı'nın yasama meclisleri
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Roma Krallığı'nın yasama meclisleri, Antik Roma Krallığı'ndaki siyasi kurumlardı. Bir meclis, Curiate Meclisi, bazı yasama yetkilerine sahipken,[1] bu yetkiler, kralın çıkardığı kararnameleri sembolik olarak onaylama hakkından başka bir şey içermiyordu. Diğer meclisin, Calate Meclisinin, ise işlevleri tamamen dinseldi . Krallık yıllarında, Roma Halkı, curia adı verilen birimler temelinde örgütlenmişti. Tüm Roma halkı toplam otuz curia arasında bölünmüştü ve bireysel bir curia üyeliği kalıtsaldı. Belirli bir ailenin her üyesi aynı curiaya aitti. Her curia'nın, belirli dini törenler ve ortak festivaller dahil olmak üzere, erken Roma ailesininkine benzer bir organizasyonu vardı. Bu curialar, iki halk meclisindeki temel bölünme birimleriydi.[2] Her curiadaki üyeler oy kullanacak ve her curiadaki çoğunluk, o curia'nın meclis öncesi nasıl oy kullandığını belirleyecekti. Bu nedenle, Curiate Meclisi veya Calate Meclisi'ndeki herhangi bir oylama sırasında curianın çoğunluğuna (toplam otuz curianın on altısı) ihtiyaç duyulurdu.
Comitia Curiate değiştir
Curiate Meclisi (Comitia Curiata), Roma Krallığı döneminde herhangi bir siyasi öneme sahip tek popüler meclisti[1] ve otuz curiae şeklinde örgütlenmişti.[3] Kral meclise başkanlık ederdi ve onay için kararnameleri meclise sunardı. Bir interrex iki kral arasındaki ara süreler boyunca (Başkanlık yaptığı döneme interregnum denirdi). Bir kral öldükten sonra, interrex kralın yerine bir aday gösterirdi.[4] Aday Roma Senatosu'nun onayını aldıktan sonra, interrex resmi seçimi Curiate Meclisi önünde yapardı. Curiate Meclisi yeni kralı seçtikten ve Senato bu seçimi onayladıktan sonra, interrex krala yasal yetkilerini veren yasayı (lex curiata de imperio) oylarken meclise başkanlık ederdi.
Kalends zamanında (ayın ilk günü) ve nones zamanında (ayın beşinci veya yedinci gün), bu meclis duyurular için bir araya gelirdi.[3] Duyurular genellikle gelecekteki bir olayın kesin tarihi veya yaklaşan herhangi bir enterkalasyon gibi konularla ilgili olurdu. Bu meclis tarafından dinlenen temyiz başvuruları genellikle Roma aile hukukuyla ilgili sorularla ilgiliydi.[5] İlkbahardaki iki belirlenen gün boyunca, meclisin vasiyet ve evlat edinme davaları için toplanması planlanmıştı. Diğer tüm toplantılar ihtiyaca göre yapılmıştır. Meclisin ayrıca yeni ailelerin bir curia'ya kabulü, ailelerin iki curiae arasında aktarılması, bireylerin pleb statüsünden patrisyen statüsüne aktarılması (veya tam tersi) veya bir bireye vatandaşlığın geri verilmesi konularında da yargı yetkisi vardı. Meclis genellikle bu konulara Pontifex Maximus'un başkanlığında karar verirdi.[2] Bu meclis başlıca yasama meclisi olduğundan[1] (teorik olarak) yasaları onaylamaktan sorumluydu. Ancak bu tür yasaların meclis tarafından reddedilmesi, yasalaşmalarına engel olmadı. Bazen, Curiate Meclisi bir kralın yasal yetkisini (imperium olarak adlandırılır) tekrar onaylardı ve bazen de savaşa gitme konusunda onama görevi yapmıştı.
Comitia Calata değiştir
Calate Meclisi ("Comitia Calata"), Roma meclislerinin en eskisiydi. Bu meclis hakkında çok az şey biliniyor. Calate Meclisi, Capitoline Tepesi'nde[6] toplanırdı ve ayrıca otuz curiae şeklinde örgütlenmişti. Bu meclisin amacı yasama veya hukuk değil, daha çok diniydi . Pontifex Maximus, bu meclise başkanlık ederdi ve rahiplerin göreve başlamalarını sağlamak, Vesta bakirelerini seçmek gibi görevleri yerine getirdi.
Alıntılar değiştir
Kaynakça değiştir
- Abbott, Frank Frost (1901). A History and Description of Roman Political Institutions. Elibron Classics (0-543-92749-0).
- Byrd, Robert (1995). The Senate of the Roman Republic. U.S. Government Printing Office, Senate Document 103-23.
- Lintott, Andrew (1999). The Constitution of the Roman Republic. Oxford University Press (0-19-926108-3).
Konuyla ilgili yayınlar değiştir
- Ihne, Wilhelm. Researches Into the History of the Roman Constitution. William Pickering. 1853.
- Johnston, Harold Whetstone. Orations and Letters of Cicero: With Historical Introduction, An Outline of the Roman Constitution, Notes, Vocabulary and Index. Scott, Foresman and Company. 1891.
- Cicero, Marcus Tullius (1841). The Political Works of Marcus Tullius Cicero: Comprising his Treatise on the Commonwealth; and his Treatise on the Laws. Translated from the original, with Dissertations and Notes in Two Volumes. By Francis Barham, Esq. London: Edmund Spettigue. Vol. 1.
- Polybius (1823). The General History of Polybius: Translated from the Greek. By James Hampton. Oxford: Printed by W. Baxter. Fifth Edition, Vol 2.
- Taylor, Lily Ross (1966). Roman Voting Assemblies: From the Hannibalic War to the Dictatorship of Caesar. The University of Michigan Press (0-472-08125-X).
- Mommsen, Theodor. Roman Constitutional Law. 1871-1888
- Tighe, Ambrose. The Development of the Roman Constitution. D. Apple & Co. 1886.
- Von Fritz, Kurt. The Theory of the Mixed Constitution in Antiquity. Columbia University Press, New York. 1975.
- The Histories by Polybius
- Cambridge Ancient History, Volumes 9–13.
- A. Cameron, The Later Roman Empire, (Fontana Press, 1993).
- M. Crawford, The Roman Republic, (Fontana Press, 1978).
- E. S. Gruen, "The Last Generation of the Roman Republic" (U California Press, 1974)
- F. Millar, The Emperor in the Roman World, (Duckworth, 1977, 1992).
- A. Lintott, "The Constitution of the Roman Republic" (Oxford University Press, 1999)
Birincil kaynaklar değiştir
- Cicero'nun De Re Publica, İkinci Kitap 4 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Pön Savaşlarının Sonunda Roma: Roma Hükümetinin Bir Analizi; Polybius tarafından 5 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.