Rif Cumhuriyeti
Rif Cumhuriyeti; Afrika kıtasının kuzeyinde 18 Eylül 1921'den 27 Mayıs 1926 yılında kadar bağımsız kalan bir devlet.
Tagduda n Arrif ⵜⴰⴳⴷⵓⴷⴰ ⵏ ⴰⵔⵔⵉⴼ جمهورية الريف | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
18 Eylül 1921-27 Mayıs 1926 | |||||||||
Bayrak | |||||||||
Başkent | Ajdir (Axdir) | ||||||||
Yaygın dil(ler) | Berberice | ||||||||
Hükûmet | Cumhuriyet | ||||||||
| |||||||||
Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
Para birimi | Riffan | ||||||||
|
Rif Cumhuriyeti, Fas'ın bağımsızlığı için savaşan Rif Berberiler'inin Rif bölgesinin topraklarını elinde bulunduran İspanyol işgalinden ve Fas Sultanlığı'na bağımlılığından kurtarıp bağımsız bir devlet olarak yer alma isteğiyle 1921 ilan edilmiş, başkent ise Ajdir olarak belirlenmiştir. Emirliğini Abdülkerim Hattabi'nin üstlendiği yeni ülkenin para birimi Riffan olmuş; ülke yönetimi ve kadroları, 1 Şubat 1923'te resmi olarak da ülkenin Rif Cumhuriyeti adını almasıyla göreve başlamıştır.
1925 yılında Fransa ve İspanya ortak askerî güçlerin 250.000 asker ile Rif Cumhuriyeti'nin mevcudiyetine son vermek adına başlattıkları saldırı, bir yıl boyunca sürmüş ve 27 Mayıs 1926 yılında ülkenin varlığına son verilmiştir.[1][2][3]
Bu savaş esnasında Fransa ve İspanya askerî güçleri 1925 yılında Cenevre Protokolü ile yasaklanmış olmasına rağmen Almanya üretimi hardal gazı kullanmıştır.[4]
Emir Abdülkerim Hattabi bu olaylar neticesinde önce Réunion'a buradan da Mısır'a kaçmış, 6 Şubat 1963 tarihinde de Mısır'da ölmüştür.
Dış bağlantılar
değiştir- Fas tarihi içerisinde Rif Cumhuriyeti13 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- 1925 Cenevre Protokolü7 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Rif Cumhuriyeti (İngilizce)
Kaynakça
değiştir- ^ Day, Richard B.; Gaido, Daniel (25 Kasım 2011). Discovering Imperialism: Social Democracy to World War I (İngilizce). BRILL. s. 549. ISBN 978-9004201569. 22 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2016.
- ^ Wyrtzen, Jonathan (19 Şubat 2016). Making Morocco: Colonial Intervention and the Politics of Identity (İngilizce). Cornell University Press. s. 183. ISBN 9781501704246. Erişim tarihi: 14 Eylül 2016.
- ^ Hall, John G.; Publishing, Chelsea House (2002). North Africa (İngilizce). Infobase Publishing. s. 62. ISBN 9780791057469. Erişim tarihi: 14 Eylül 2016.
- ^ Rudibert Kunz (11 Ekim 2004). Wojak, Irmtrud; Meinl, Susanne (Ed.). Völkermord und Kriegsverbrechen in der ersten Hälfte des 20. Jahrhunderts (Almanca). Frankfurt: Campus Verlag GmbH. ss. 153 - 191. ISBN 3593372827.