Pozantı

İlçe, Adana, Türkiye

Pozantı, Adana iline bağlı bir ilçedir.

Pozantı
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlAdana
Coğrafi bölgeAkdeniz Bölgesi
İdare
 • KaymakamFatih Karamahmut[1]
 • Belediye başkanıAli Avan (MHP)
Yüzölçümü
 • Toplam793 km²
Rakım780 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam20.683
 • Kır
-
 • Şehir
19.930
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu322
İl plaka kodu01

Tarihi boyunca Pozantı'ya çeşitli milletler tarafından değişik isimler verilmiştir. Pozantı'nın ilk çağlarda adı Pendonsis veya Pendosis idi. Araplar El Bedendum demişler, Türkler de Bozantı ismini vermişlerdir.

Tarihçe

değiştir

Gülek Boğazı yolu birçok milletin konup göçtüğü Pendonsis şehri kalıntıları üzerine kurulmuş, tarihi boyunca coğrafi konumundan dolayı önemli bir konak yeri olmuştur.

Pozantı ve çevresi Hititlerin, Perslerin, İskender'in, Roma ve Bizans İmparatorluğunun idaresinde kaldıktan sonra, Abbasiler devrinde bilhassa Halife Harun Reşit zamanında bu bölgeye çok sayıda Türk aşiret ve boyu yerleştirildi. 1015 tarihinden itibaren Anadolu'ya başlayan Türk akınları buralara kadar uzandı. 1071 Malazgirt zaferinden sonra Türkler'in hakimiyetine alındı. Haçlı seferleri sırasında yeniden Bizansların eline geçen Pozantı daha sonra Kilikya Ermeni Krallığı ve Memlüklere bağlı Ramazanoğullarının eline geçtikten sonra Yavuz Sultan Selim’in 1517 seferi ile Osmanlı topraklarına katıldı.

Mondros Ateşkes Antlaşmasının imzalanmasından sonra Anadolu, işgal güçlerinin istilasına uğramakla Pozantı’da Fransızların işgaline maruz kalmıştır. 25 Mayıs 1920'de Pozantı düşman işgalinden kurtarılmıştır.

Bu esnada Adana da Fransızların işgali altındaydı. İl merkezi 5 Ağustos 1920 Pozantı kongresinden sonra, Pozantı’ya taşındı. 1954 yılına kadar bucak olan Pozantı bu tarihte ilçe olmuştur.

Pozantı, Çukurova Bölgesini ve Akdeniz kıyılarını İç Anadolu’ya bağlayan en kolay ulaşım yolu üzerinde bulunmaktadır. Sözü edilen ulaşım kolaylığı aynı zamanda turizmin Pozantı’dan geçerek bir taraftan İç Anadolu’ya (Kapadokya, Ihlara Vadisi, Konya, Ankara, Kayseri) diğer taraftan Akdeniz Bölgesi (Adana, Mersin, Osmaniye, Gaziantep, Kahramanmaraş, Hatay) ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinin (Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin) ulaşımını sağlamaktadır. Bölgede Aladağ Milli Parkı ve Demirkazık zirvesi, Çiftehan kaplıcaları, Ulukışla Karagöl ile Bolkar dağları özellikle yazın turizmin yoğunlaştığı alanlardır. Bu alanlara giden insanlar Pozantı’da konaklayarak günübirlik gidip gelebilmektedir. Günübirlik konaklama giderek yaygınlaşmaktadır. Halihazırda bu kişilere ilçede konaklama dışında diğer turizm imkanları (organizasyon, turlar, turistik eşya satışı, alışveriş mekanları vb.) sunulamamaktadır.

Yıl Toplam Şehir Kır
1955[2] 9.985 1.909 8.076
1960[3] 12.310 2.470 9.840
1965[4] 12.855 2.976 9.879
1970[5] 13.554 3.779 9.775
1975[6] 15.541 5.408 10.133
1980[7] 17.716 6.453 11.263
1985[8] 17.383 7.263 10.120
1990[9] 23.040 7.892 15.148
2000[10] 21.756 9.627 12.129
2007[11] 19.896 9.835 10.061
2008[12] 21.963 9.859 12.104
2009[13] 20.425 9.880 10.545
2010[14] 20.279 9.864 10.415
2011[15] 20.147 9.866 10.281
2012[16] 19.812 9.955 9.857
2013[17] 20.954 20.954 veri yok
2014[18] 20.004 20.004 veri yok
2015[19] 19.440 19.440 veri yok
2016[19] 19.362 19.362 veri yok
2017[19] 19.215 19.215 veri yok
2018[19] 20.683 20.683 veri yok
2019[19] 19.974 19.974 veri yok
2020[19] 19.930 19.930 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Mahalleler

değiştir

Pozantı'nın 21 mahallesinin 5'i merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 11.305 kişi (%58,8) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 42,4 km uzaklıktaki Çamlıbel'dir. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan mahalle, 1.542 kişi ile Kamışlı'dır. Pozantı'nın nüfusu 2017 yılında %0,76 azalmıştır.

Pozantı ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu

Sıra Mahalle Km* Rakım Nüfus
2016[20] 2017[21] 2018 2019
1 Cumhuriyet Mah. 0,0 995 951
2 Gökbez Mah. 2,0 943 926
3 İstiklal Mah. 1,0 1.951 1.916
4 Kurtuluş Mah. 1,0 1.657 1.682
5 Zafer Mah. 1,0 5.650 5.830
Pozantı (merkez) 784 11.196 11.305
6 Akçatekir Mah. 14,0 1.042 1.585 1.431
7 Alpu Mah. 7,0 1.000 192 189
8 Aşçıbekirli Mah. 29,6 1.212 843 817
9 Belemedik Mah. 11,0 710 53 46
10 Çamlıbel Mah. 42,4 849 113 114
11 Dağdibi Mah. 32,0 1.328 534 543
12 Eskikonacık Mah. 6,2 982 279 290
13 Fındıklı Mah. 12,9 1.232 407 372
14 Hamidiye Mah. 23,0 1.307 789 800
15 Kamışlı Mah. 19,9 1.177 1.574 1.542
16 Karakışlakçı Mah. 40,7 1.450 475 475
17 Ömerli Mah. 17,6 1.108 221 208
18 Yağlıtaş Mah. 36,0 1.288 278 272
19 Yazıcak Mah. 24,0 1.259 228 222
20 Yenikonacık Mah. 4,3 1.060 227 234
21 Yukarıbelemedik Mah. 37,6 1.273 368 355
Pozantı (kırsal) 8.166 7.910
Pozantı (ilçe) 19.362 19.215

* Km, Cumhuriyet Mahallesi'nde bulunan kaymakamlığa olan uzaklıktır.

Tarihi eserler

değiştir

İlçe merkezinde bulunan tek tarihî eser, 1919 yılında kolordu komutanı Ahmet Cemal Paşa tarafından yaptırılan Cemal Paşa camii ve çeşmesidir. Bu camii sonradan onarılmıştır. Bugün ise bazı dini günlerde artan cemaata cevap verebilmesi için bir kat daha yükseltilmiş ve üzeri kubbeler ile örtülmüştür.

İlçe sınırları içerisindeki eski ve yeni Anahşa kaleleri Tekir tabyaları vardır. 1671 tarihinde Gülek'in girişindeki tarihi Anahşa kalesini gören Evliya Çelebi, orasının mamur bir kale olduğunu yazmaktadır. Araplar, Hüsnüs-Sekabile derdi.

Eski Konacık 4 km doğusundaki yalçın bir dönemecin gediği üzerine kurulu Anahşa kalesi de birkaç kez onarılmıştır. Tekir tepesini iki yönden kontrol altında tutan bugünkü E-90 karayolu kenarında üst kısmı yıkılmış, toprak altındaki bölümleri sağlam olan bir ara bölümünde bulunduğu Tekir tabyaları ise Mısırlı İbrahim Paşa zamanından kalmadır (19. yy başları). Aşçıbekirli köyü yakınlarındaki Fenese harabelerinin ise Bizans devrine ait bir şehir kalıntısı olduğu sanılmaktadır. Şeker pınarındaki tarihi taş köprü (Ak köprü) Ekim 1981'de meydana gelen sel taşkını sırasında yıkılmıştır. Bu köprünün tarihi hakkında kitabesinin kaybolması nedeniyle kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak köprü eski yapısal özellikleri bozulmadan tekrar onarılmıştır. Kamışlı köyü sınırlarında bulunan Ören ve Asar yaylarının da eski birer şehir kalıntısı olduğu söylenmektedir. Bu da topraktan çıkan eskiye ait kalıntılar ve künkle (taş boru) su yolu bozuntusu ile eski su yolu deposu bozuntularından anlaşılmaktadır.[kaynak belirtilmeli]

Yerel yönetim

değiştir

Eylül 2016'da, FETÖ'ye yardım ve destek verdiği gerekçesiyle 5 Ağustos'ta tutuklanan belediye başkanı Mustafa Çay'ın yerine 1 Eylül 2016 tarihinde yürürlüğe giren 674 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca belediye meclis üyesi Mahmut Sami Baysal atandı.[22]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012. 
  2. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  3. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  4. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  5. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  17. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  18. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  19. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Pozantı Nüfusu - Adana". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Adana Pozantı Nüfusu". nufusune.com. 
  20. ^ TÜİK 31 Ocak 2017 verileri
  21. ^ TÜİK 1 Şubat 2018 verileri
  22. ^ "28 belediyeye kayyum atandı" 12 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Birgün. 11 Eylül 2016. En son 11 Eylül 2016 tarihinde erişildi.