Patara deniz feneri

Patara deniz feneri, Akdeniz'i Xanthos Nehri'ne bağlayan eski Patara limanının güneybatı ucunda yer alan bir Romalı deniz feneriydi. Ateş deniz seviyesinden yaklaşık 25 metre yükseklikte yanmış ve 4 deniz mili menzile sahip olmuştur.

Patara, klasik antik çağda bir devlet olan Likya'nın önemli bir liman ve ticaret kentiydi. Bu kentin kalıntıları, Türkiye'de bugünkü Kaş, Antalya yakınlarındaki Gelemiş kasabası yakınlarında yer almaktadır.

Deniz feneri MS 64 yılında Roma İmparatoru Neron tarafından yaptırılmış ve 1481 yılında Rodos'ta meydana gelen bir deprem ve ardından oluşan tsunaminin kulenin yıkılmasına neden olmasına kadar Akdeniz'deki denizciler için bir fener görevi görmüştür. Harabe daha sonra liman alanındaki alüvyonlaşma nedeniyle kum tepeleri arasında kaybolmuştur. Kalıntılar 19. yüzyılda William Gell tarafından keşfedilmiş, ancak 20. yüzyılın sonunda Fahri Işık tarafından deniz feneri olduğunu tespit edilmiş. Patara deniz fenerinin restorasyonu 2020 yılında başlamıştır.

Patara deniz feneri, antik çağlardan kalma ve neredeyse tamamen orijinal malzemeleriyle aslına uygun olarak restore edilebilen tek yapı olması bakımından benzersizdir. MÖ 3. yüzyılda inşa edilen İskenderiye Pharos'u bilinen en eski deniz feneri olma özelliğini korurken, Patara deniz feneri İspanyol Herkül deniz fenerini birkaç yıl farkla geçerek dünyanın ayakta kalan en eski deniz feneri olmuştur.

Kaynakça

• Nevcat Çevik (2021), Lykia kitabı, Türk Tarih Kurumu.
• Patara'daki bilgi panoları, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Erişim tarihi: 24 ekim 2022.