Nardaran

Nardaran, Azerbaycan Bakü'de Abşeron Yarımadası'nda bir yerleşim ve belediyedir. 8.300 nüfusa sahiptir. Bakü merkezinin 25 kilometre kuzeydoğusunda bulunan, politik olarak Bakü şehir alt bölümünün bir parçasıdır ve bir banliyö olarak değerlendirilmektedir. Dini açıdan liberal olan ülkenin geri kalanından farklı olarak Nardaran, Azerbaycan'daki muhafazakar Şii İslam'ın tek merkezidir.

Nardaran ismi geliyor Farsça: nar (nar) نار + daran (ağaçlar) داران, yani "nar ağaçları ile yer".

Kasaba, yaklaşık 12,5 metre yüksekliğinde yuvarlak bir kuleye sahip, 14. yüzyıldan kalma bir kalenin yeridir. Sovyet yönetimi sırasında, kasaba çiçek yetiştirme merkezi olarak biliniyordu. Azerbaycan'ın bağımsızlığından bu yana, ekonomi küçüldü ve kasaba, havyar avcılarıyla ünlü.^[1]

Şii İslam'ın Merkezi değiştir

Nardaran "uzun zamandır dindar Şii Müslümanların kalesi"^[2] ve Azerbaycan'ın tamamında, sakinlerinin dindar bir şekilde dindar ve muhafazakar olduğu, sokaklarının dini pankartlar sergilediği ve çoğu kadının halka açık yerlerde çarşaf giydiği en çok yer olan yerdir . Kasaba, bir medresenin yanı sıra, İmam Rıza'nın kız kardeşi Rahima Khanim'in mezarı üzerine 1990'ların sonunda inşa edilen büyük bir Şii camisi olan Rahima Khanim Camii'ne ev sahipliği yapıyor. Artık yasaklanmış olan Azerbaycan İslam Partisi bu kasabada kuruldu ve üssü burada merkezlenmişti. Nardaran, güçlü protestoların ve huzursuzlukların, protestocuların yetersiz yaşam standartlarını gördükleri gerekçesiyle 2002 yılının Haziran ayında göze çarpan isyanların ve Ocak 2006'da üç kişinin ölümüyle sonuçlanan diğer ayaklanmaların yeri oldu. 26 Kasım 2015'te iki polis memuru ve dört şüpheli Şii Müslüman militan silahlı bir çatışmada öldürüldü.^[3] Müslüman Birlik Hareketi'nin dini lideri Taleh Bagirov, diğer 14 Nardaran sakini ile birlikte tutuklandı.^[4]

Bu olayın bir sonucu olarak Azerbaycan parlamentosu, yurtdışında din eğitimi almış kişilerin Azerbaycan'da İslami ayin ve törenleri uygulamasının yanı sıra camilerde vaaz vermesini ve ülkenin önde gelen pozisyonlarını işgal etmesini yasaklayan yasaları çıkardı; ibadet yerleri, dini merkezler ve bürolar dışında dini gereçlerin, bayrakların ve sloganların sergilenmesinin yasaklanması.^[5] Halka açık aşure şenlikleri de yasaklandı.^[6] Azerbaycan hükûmeti ayrıca yurtdışında savaşan Azerbaycan vatandaşlarının vatandaşlıklarının kaldırılması için bir yasa çıkardı.^[7]