Yamaçlı, Şavşat
Yamaçlı, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
| Yamaçlı | |
|---|---|
 | |
.jpg) Köyden bir görünüm | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Yamaçlı Yamaçlı'nın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Şavşat |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1290 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 79 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08755 |
Tarihçe değiştir
Yamaçlı köyünün eski adı Morohoz'dur. Nitekim 1835 tarihli nüfus defterinde ve Artvin vilayeti hakkında 1927 tarihli Osmanlıca bir yayında da Morohoz (موروخوز) olarak geçer.[3][4] Bu yer adı Gürcüce kaynaklarda Morohozi (მოროხოზი) biçiminde yazılmıştır.[5]
Morohozi, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu yerleşimi 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirmiştir.
Morohoz, 1835 tarihli Satlel sancağı nüfus defterinde İmerhevi sancağının bir köyü olarak anılmıştır.[6] İmerhevi sancağının 1835 tarihli nüfus defterinde ise, Morohoz, Zendaba köyünün bir mahallesi olarak geçer. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği bu tarihte Zendaba (Zenduba) köyünde 34 hanede 108 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Morohoz mahallesini de kapsayan Zendaba köyünün nüfusunun yaklaşık 216 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Bu nüfusun tamamı Müslüman olarak kaydedilmiştir.[3]
Morohoz köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin de Morohoz (Морохозъ) adıyla kaydettiği köy, Artvin Okrugu'nun Şavşet-İmerhevi kazası içinde yer alıyordu. Bu kazaya bağlı Anklia nahiyesinin 11 köyünden biriydi. 1886 yılındaki nüfus tespitine göre Morohoz köyünde, 56'sı erkek ve 49'u kadın olmak üzere 19 hanede 105 kişi yaşıyordu. Bir hane dışında, nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmiştir. Bir hanede ise, 1'i erkek ve 1'i kadın olmak üzere 2 Gürcü yaşıyordu.[7]
Birinci Dünya Savaşı sonlarında Rusların bölgeden çekilmesinin ardından Morohozi Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti sınırları içinde kaldı. Nitekim Sovyet Rusya, 7 Mayıs 1920'de Moskova Antlaşması'yla eski Artvin ve Ardahan bağımsız Gürcistan'ın bir parçası olarak tanımıştır. Morohozi, Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Ankara Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması'ya Türkiye'ye bırakıldı.[8]
Morohoz, 1922 yılında Artvin livasının Şavşat kazasına bağlıydı ve köyün nüfusu 207 kişiden oluşuyordu.[9] Morohoz veya Morohozi Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Yamaçlı olarak değiştirildi.[4] Yamaçlı köyü, 1935 yılında Çoruh vilayetinin Şavşat kazasına bağlıydı ve köyün nüfusu 237 kişiye yükselmişti.[10] 1965 yılında Yamaçlı köyünde 403 kişi yaşıyor ve 169 kişi okuma yazma biliyordu.[11]
Yamaçlı köyünün Satip bölgesinde (Mağlisa yeri) eski bir yerleşim yeri bulunuyordu ve bu yerleşimin kalıntıları günümüze ulaşmıştır.
Coğrafya değiştir
Artvin iline 78 km uzaklıktadır.[12] Rakımı ortalama 1300 metredir. Köyün en yüksek noktası olan Sığamlat'ın rakımı 1780 m'dir. Bu tepenin batısında bulunan Çavdarlı ve Otluca köyüne sınır bölge olan Satip denen yer, piknik alanı olarak kullanılmaktadır. 1997 verilerine göre köyün toplam tarım alanı 117 hektar olup, bunun 355 dekar bölümü ekili alan olarak kullanılmaktadır.
Köyün doğusunda Arpalı, güneyinde Ziyaret, batısında ise; Çavdarlı, Dalkırmaz, Otluca ve karşısında Tepeköy yer alır.
Eğimli bir arazi yapısına sahiptir. Bitki örtüsü olarak zengindir; iğne yapraklı orman ve çeşitli meyve ağaçları bol miktarda bulunur.
İçme suyu kaynakları bakımından fakir bir bölgededir.[13]
Nüfus değiştir
8 mahallesi bulunan köyde 85 hane bulunmaktadır.
| Yıl | Kadın | Erkek | Toplam |
|---|---|---|---|
| 2021 | 36[2] | 43[2] | 79[2] |
| 2020 | 36[2] | 43[2] | 79[2] |
| 2019 | 39[2] | 44[2] | 83[2] |
| 2018 | 36[2] | 34[2] | 70[2] |
| 2017 | 29[2] | 31[2] | 60[2] |
| 2016 | 32[2] | 34[2] | 66[2] |
| 2015 | 30[2] | 29[2] | 59[2] |
| 2014 | 27[2] | 24[2] | 51[2] |
| 2013 | 33[2] | 32[2] | 65[2] |
| 2012 | 32[2] | 32[2] | 64[2] |
| 2011 | 35[2] | 30[2] | 65[2] |
| 2010 | 38[2] | 36[2] | 74[2] |
| 2009 | 37[2] | 41[2] | 78[2] |
| 2008 | 39[2] | 38[2] | 77[2] |
| 2007 | 39[2] | 43[2] | 82[2] |
| 2000 | 75[12] | 89[12] | 164[12] |
| 1990 | 155[12] | 134[12] | 289[12] |
| 1985 | 192[12] | 156[12] | 348[12] |
Kaynakça değiştir
- ^ "Yamacli, Turkey Page". Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at "Artvin Şavşat Yamaçlı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b "Hasan Hüseyin Alemdar - Çıldır Eyaleti İmerhev Sancağı 2771 Numaralı Nüfus Defteri'nin Çevirisi ve Değerlendirmesi, Rize, 2020, s. 35". 15 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2021.
- ^ a b "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 1927, s. 160". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ Nikolay Marr, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri, Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 29 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ISBN 9789941434112.
- ^ "Ecem Kutlu, Şavşat Nüfus Defteri (1835) - Transkripsiyon ve Değerlendirme, Artvin, 2020, s. 21". 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1425". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104. Erişim tarihi: 23 Nisan 2020" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ 1960 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ a b c d e f g h i j "Yamaçlı Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ "Yamaçlı köyünün uydudan görünümü". 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2009.
Dış bağlantılar değiştir
27 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Yerelnet5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Yamaçlı Köyü Fotoğraf Albümü