Stasi

Doğu Almanya'nın devlet güvenlik servisi
(Ministerium für Staatssicherheit sayfasından yönlendirildi)

Devlet Güvenlik Bakanlığı (AlmancaMinisterium für Staatssicherheit (MfS)) veya kısaca Stasi (Staatssicherheit birleşik kelimesinden dolayı), Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin güvenlik ve istihbarat teşkilatıydı. Stasi Doğu Berlin'den yönetilmekteydi. Lichtenberg şehrinde geniş kapsamlı bir komplekse sahipti, bunun dışında şehrin muhtelif yerlerinde değişik komplekslere de sahipti. Stasi dünya çapında etkin istihbarat örgütlerinden biri olarak kabul ediliyordu. Organizasyonun şiarı "Schild und Schwert der Partei" (Parti'nin Kalkanı ve Kılıcı). Daha önceki dönemlerde Stasi için kullanılan bir başka ifade ise Staatssicherheitsdienst, yani Devlet Güvenlik Servisi idi. Bu organizasyon, Doğu Almanya'da aşağı yukarı 250.000 kişinin tutuklanmasına katkı sağlamıştır.[3]

Devlet Güvenlik Bakanlığı
Ministerium für Staatssicherheit (MfS)
Stasi amblemi

Stasi'nin eski karargâhı
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi8 Şubat 1950
Kapanış tarihi13 Ocak 1990[1]
Türüİstihbarat teşkilatı
Gizli polis
AdresDoğu Berlin, Doğu Almanya
Personel sayısı91.015 (düzenli)
174.000 (gayriresmi) (1989) [2]

Tarihçe

değiştir

Stasi 8 Şubat 1950 tarihinde kurulmuştur. Kuruluşunda Sovyet KGB model alınmıştır. KGB tarafından Varşova Paktı içerisinde en etkin ve sadık ortak olarak kabul ediliyordu.

Wilhelm Zaisser Stasi'nin ilk başkanıdır, Wilhelm Zaisser'ın yardımcısı ise Erich Mielke. Wilhelm Zaisser Doğu Almanya lideri Walter Ulbricht tarafından 1957 yılında görevinden alındı. Göreve Ernst Wollweber getirildi. Ernst Wollweber, devlet lideri Walter Ulbricht ve Erich Mielke ile yaşadığı uyuşmazlıklardan dolayı görevinden istifa etti. Göreve yardımcısı Erich Mielke devam etti. Ayrıca 1957 yılında, Markus Wolf HVA'nın (İstihbarat Merkez İdaresi -Hauptverwaltung Aufklärung) yabancı istihbarat bölümünün başına getirildi. Wolf Almanya Federal Cumhuriyeti'nin devlet mekanizmasına, politikasına ve iş dünyasına sızmada büyük başarılar elde etti.

Stasi 1970'li özellikle Latin Amerika'da birçok aktivist ve politikacının hayatını kurtararak farklı bir rol daha üstlenmiştir. Örneğin eylül 1973'te Şili'de Pinochet darbesi sırasında, Stasi ajanları tarafından gerçekleştirilen operasyonda, İnsanların Birliği örgütüne üye yüzlerce insan kurtarılarak Alman Demokratik Cumhuriyeti'ne nakledilmiştir.[kaynak belirtilmeli]

1986 yılında Wolf emekliye ayrıldığında görevini Werner Grossmann'a devretmiştir.

1989 yılında, Doğu Almanya'nın çözülmesinden önce, Stasi adı Ulusal Güvenlik Ofisi olarak değiştirilmiştir. Bu değişiklikten sonra yönetime Rudi Mittig getirilmiştir.

Stasi Arşivlerinin Kurtarılması

değiştir

Rejimin son yılları olan 1989-90'larda, panikleyen Stasi yetkilileri kâğıt öğütücü cihazlarla Stasi dokümanlarını yok etmeye çalıştılar. Kağıt öğütücü cihazlar ağır iş yükünden dolayı çalışamaz hale geldiğinde dokümanları elle parçadılar. Çalakalem saklanan kâğıt parça çantaları başa geçen yeni yönetim tarafından kısa sürede ele geçirildi.

Fotoğraf galerisi

değiştir

Kaynakça

değiştir

Alıntılar

değiştir
  1. ^ Vilasi, Antonella Colonna (9 Mart 2015). The History of the Stasi. AuthorHouse. ISBN 9781504937054. 
  2. ^ Hinsey, Ellen (2010). "Eternal Return: Berlin Journal, 1989–2009". New England Review. 31 (1): 124-134. JSTOR 25699473. 
  3. ^ Germans campaign for memorial to victims of communism 10 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News, 31 January 2018

Bibliyografya

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir

İngilizce

değiştir