Lüleburgaz
Lüleburgaz (Yunanca: Αρκαδιούπολις Arkadiopolis, Bulgarca: Люлебургас Lyuleburgas), Türkiye'nin Kırklareli iline bağlı bir ilçedir. İlçenin sınırları dahilinde altı belde ve otuz köy bulunmaktadır. Çorlu, Çerkezköy, Edirne ve Tekirdağ'dan sonra Doğu Trakya'nın beşinci en büyük yerleşim yeridir. Kırklareli'nin güneyinde, sanayisi ve tarımı ile öne çıkan Lüleburgaz, söz konusu ilin en büyük ve en gelişmiş ilçesidir.
| Lüleburgaz | |
|---|---|
.jpg) Lüleburgaz Tren İstasyonu (2018) | |
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Kırklareli |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Salih Yüce |
| • Belediye başkanı | Murat Gerenli (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1016 km² |
| Rakım | 60 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 148.037 |
| • Kır | 29,557 |
| • Şehir | 122.635 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 39750 |
| İl alan kodu | 288 |
| İl plaka kodu | 39 |
Tarihçe
değiştirLüleburgaz ve civarı milattan önceki dönemde Trak, Büyük İskender ve Roma İmparatorluğu hakimiyetine girdi. Roma İmparatorluğu'nun bölünme döneminde Bizans egemenliğine girdi. Lüleburgaz, Osmanlı'nın kuruluş döneminde Osmanlı'nın eline geçti.
Edirne Vilayet Matbaası Müdürü Şevket Dağdeviren'in yazdığı 1892 tarihli salnameye göre;
Kırkkilise sancağının ikinci sınıf bir kazası olan Lüleburgaz kazası içinde 2 nahiye ve 30 köyde 3492 evde 14950 nüfus bulunur. Kaza içinde 22 cami ve bir mescit vardır. Büyük caminin harem avlusunda 17 odalı bir medrese vardır. Kazada 20 okul, telgrafhane, belediye dairesi, jandarma dairesi, aşar ambarı, büyük saat kulesi, 2 hamam, 20 çeşme, su kemeri ve çömlekhane vardır.[2]
14. yüzyıldan 1919'a kadar Osmanlı egemenliğinde kalan Lüleburgaz, Türk Kurtuluş Savaşı'nın önemli kongrelerinden Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin düzenlediği Lüleburgaz Kongresi'ne sahne oldu. Sevr Antlaşması'ndan sonra yöre Yunanlarca işgal edildi. Yöre, işgalden ancak Mudanya Mütarekesi'nden sonra kurtulabildi.
Coğrafya
değiştirLüleburgaz, Kırklareli ilinin güneyinde yer almakta olup, doğusunda Tekirdağ ilinin Saray ve Çorlu ilçeleri, batısında Kırklareli ilinin Babaeski ilçesi, kuzeyinde Kırklareli ilinin Pınarhisar ilçesi ve güneyinde ise Tekirdağ ilinin Hayrabolu ve Muratlı ilçeleriyle çevrilmiştir. Kırklareli ilinin en büyük yerleşim yeri olan ilçenin toplam alanı 1372 hektar olup, ilçe merkezinin denizden yüksekliği 30 metredir. İklim genel olarak yazları sıcak ve kurak, kışları ise yağışlı ve soğuktur. Genellikle kışın Balkanlardan gelen soğuk hava akımlarından etkilenmektedir.
Nüfus
değiştir| Lüleburgaz Kazası Nüfus Cetveli 1892[2] | |||
| Kadın | Erkek | Toplam | |
| İslam | 3.589 | 3.751 | 7.340 |
| Rum | 3.359 | 3.372 | 6.731 |
| Ermeni | 105 | 113 | 218 |
| Yahudi | 302 | 328 | 630 |
| Bulgar | 12 | 19 | 31 |
| Toplam | 7.367 | 7.583 | 14.950 |
Lüleburgaz ilçesinin toplam nüfusu 2020 yılı verilerine göre 152.192 kişidir. Bunun 122.635'i ilçe merkezinde 29.557'si ise belde ve köylerdedir. 2000 yılına göre ilçe nüfusunda %29'luk bir artış görünmektedir. Bu artış ilçe merkezinde %55 olarak görülürken kırsal nüfus da ise %24'lük bir azalma görülmüştür. Nüfus artış oranı ülke genelinin çok üzerinde olup, artış genellikle diğer bölgelerden ve köylerden şehre yoğun göçten kaynaklanmaktadır. Özellikle Tekstil ve Kimya sanayisinin burada toplanması nedeniyle farklı bölge ve şehirlerden göç almaktadır.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927[3] | 21.773 | 5.323 | 16.450 |
| 1935[4] | 36.655 | 11.493 | 25.162 |
| 1940[5] | 43.542 | 14.113 | 29.429 |
| 1945[6] | 41.607 | 12.339 | 29.268 |
| 1950[7] | 45.360 | 12.527 | 32.833 |
| 1955[8] | 54.850 | 18.252 | 36.598 |
| 1960[9] | 60.095 | 22.362 | 37.733 |
| 1965[10] | 63.598 | 25.667 | 37.931 |
| 1970[11] | 64.378 | 27.808 | 36.570 |
| 1975[12] | 68.370 | 32.401 | 35.969 |
| 1980[13] | 74.129 | 35.689 | 38.440 |
| 1985[14] | 82.053 | 43.420 | 38.633 |
| 1990[15] | 93.060 | 52.384 | 40.676 |
| 2000[16] | 117.606 | 79.002 | 38.604 |
| 2007[17] | 130.375 | 95.466 | 34.909 |
| 2008[18] | 132.912 | 98.128 | 34.784 |
| 2009[19] | 131.438 | 97.230 | 34.208 |
| 2010[20] | 134.073 | 100.412 | 33.661 |
| 2011[21] | 136.783 | 103.723 | 33.060 |
| 2012[22] | 137.872 | 105.279 | 32.593 |
| 2013[23] | 138.827 | 106.545 | 32.282 |
| 2014[24] | 140.236 | 108.576 | 31.660 |
| 2015[25] | 142.840 | 111.898 | 30.942 |
| 2016[25] | 145.263 | 114.698 | 30.565 |
| 2017[25] | 147.325 | 117.075 | 30.250 |
| 2018[25] | 148.037 | 117.739 | 30.298 |
| 2019[25] | 149.184 | 119.460 | 29.724 |
| 2020[25] | 152.192 | 122.635 | 29.557 |
Folklor
değiştirDere Geliyor Dere, Ah Tren Kara Tren şarkısı Lüleburgaz yöresine aittir.
Kaynakça
değiştir- ^ "Harita Genel Komutanlığı - İl ve İlçe Yüzölçümleri" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2012.
- ^ a b Kazancıgil, Dr. Ratip - Gökçe, Nilüfer Dağdevirenzade M. Şevket Bey'in Edirne Tarihi ve Balkan Savaşı Anıları Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları No: 41 Edirne
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Lüleburgaz Nüfusu - Kırklareli". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Kırklareli Lüleburgaz Nüfusu". nufusune.com.