Kusura Höyük
Kusura Höyük, Afyon İl merkezinin 55 km. güneybatısında, Sandıklı İlçesi'nin 12 km. güneyinde, Kusura Köyü'nün hemen batısında yer alan bir höyüktür. Tepe 400 metre çapında, 14 metre yüksekliğindedir.[2]
| Arkeolojik Höyük | |
| Adı: | Kusura Höyük |
| il: | Afyon |
| İlçe: | Sandıklı |
| Köy: | Kusura |
| Türü: | Höyük |
| Tahribat: | |
| Tescil durumu: | Tescilli[1] |
| Tescil No ve derece: | 2151/1; 3 |
| Tescil tarihi: | 07.12.1994 |
| Araştırma yöntemi: | Kazı |
Kazılar değiştir
Höyükteki kazılar 1935-37 yıllarında Cambridge Üniversitesi adına Winifred Lamb başkanlığında yapılmıştır.[2]
Tabakalanma değiştir
Yerleşmenin Kalkolitik Çağ'dan Demir Çağı'na kadar yerleşim gördüğü anlaşılmaktadır.[3] Kazılarda eskiden yeniye A, B ve C olarak tanımlanan üç ana tabaka saptanmıştır. Ayrıca höyüğün kuzey-kuzeybatısında yerleşim dışı bir mezarlık vardır.[2] A tabakaları Kalkolitik Çağ yerleşmesidir.[3] Oldukça geniş bir alana yayılmış olan B tabakası 7 yapı katıyla MÖ 3. binyıl ortalarına, Erken Tunç Çağı II. evre sonu - III. evre başına tarihlenmektedir. Bu tabakanın 7. yapı katı ise B'den C'ye geçiş dönemi temsil etmekte olup MÖ 3. binyıl sonu ile MÖ 2. binyıl başına tarihlenmektedir. C katı Asur Ticaret Kolonileri Çağı (Orta Tunç Çağı) ve Hitit Dönemi olarak görülmektedir.[2] Kazı başkanı W. Lamb A tabakasını ilk yayınlarında MÖ IV. binyıldan başlatmıştır. Daha sonraki yayınlarda B tabakasının erken evresi olarak erken Tunç Çağı I. evre olarak değerlendirmiştir.[2]
Buluntular değiştir
En üstteki A tabakası herhangi bir mimari buluntu vermemektedir. Kül tabakaları, çok sayıda çanak çömlek kırıkları ve yanmış ağaç parçaları bulunmuştur. B katında taş temel ya da subasman üzerine çıkılmış kerpiç duvarlı yapılar açığa çıkarılmıştır. Zeminler sıkıştırılmış topraktır. A tabakasında el yapımı çanak çömlek bulunurken B tabakasında artık çoğunlukla çark yapımıdırlar. Çanak çömlek tipleri zengin bir çeşitlilik göstermektedir. Öte yandan kırmızı haç bezemeli kaseler, yerleşmenin Batı Ege Bölgesi'yle ilişkilerine işaret etmektedir.[2]
Küçük buluntular arasında pişmiş topraktan idoller ve hayvan figürinleri sayılabilir. B tabakasında bulunan bir idolün benzerlerinin Alişar ve Ahlatlıbel'de bulunduğu belirtilmektedir. Çok sayıda ağırşak, damga mühür, tezgâh ağırlıkları ve boncuk da küçük buluntular arasındadır. Bir diğer grup küçük buluntu sürtme taştan yassı balta, sap delikli balta, sap delikli çekiç - balta, delikli topuz, öğütme taşları ve havanelleridir. Kusura Höyük'ün en ilginç küçük buluntusu yassı keman biçimli idollerdir.[2]
A tabakasının esas buluntuları, Troya I ile çağdaş olan mezarlık buluntularıdır. Burada ortaya çıkarılan 14 mezardan biri basit toprak mezar, on tanesi küp mezar, diğerleri ise sanduka mezardır. Toprak mezardaki gömüt başı batıya dönük, sağ yanına hocker (ana rahmindeki gibi) yatırılmıştır. Ölülerin yanına gömüt armağanı olarak kaba maldan kulplu testiler konulmuştur. Küp mezarlarda da, sanduka mezarlarda da gömüt hocker biçiminde yatırılmıştır. Ancak sanduka mezarlarda baş doğuya dönüktür.[2] Ayrıca C tabakasına tarihlenen yerleşim içi beş basit toprak mezarda bebek gömütü ortaya çıkarılmıştır.[4]
Değerlendirme değiştir
Kusura Höyük'ün erken Tunç Çağı yerleşmesi kent görünümünde bir yerleşme olarak görülmektedir. B tabakasının yapı düzeni Troya IIg yapı düzenine benzer bulunmaktadır. Çanak çömlek endüstrisi yöreye özgü de olsa Batı Anadolu'yla etkileşim açıktır.[2]
Kuşşara'nın, yeri konusunda net bir kanıt henüz ele geçmemiştir ve farklı görüşler ileri sürülmektedir. Prof. Dr. Ekrem Memiş'e göre Kuşşara'nın Kusura Höyük olması mümkündür.[5]
Tahribat durumu değiştir
Höyüğün kuzey yarısının neredeyse tümü, köylüler tarafından kerpiç yapmak üzere toprak alınmasıyla tahrip olmuştur.[2] Kusura Höyük, Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri Projesi'nin 2000 yılı Türkiye Arkeolojik Tahribat Raporu'nda acil önlem alınması gereken yerleşmeler kategorisinde gösterilmektedir.[6]
Dış bağlantılar değiştir
- Fotoğraflar 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça değiştir
- ^ TAY – Yerleşme Ayrıntıları
- ^ a b c d e f g h i j "TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2012.
- ^ a b Rabia Özcan, Yazılı Kaynaklar ve Arkeolojik Veriler Işığında MÖ 2. Binyıl Batı Anadolu Tarihi Coğrafyası – Ege Üniversitesi Arkeoloji Anabilim Dalı, Yüksek lisans tezi Sh.: 141
- ^ Rabia Özcan, Sh.: 143
- ^ Pınar Bülbül, Neolitik Devirden MÖ 2. Binyıl Sonuna Kadar Afyonkarahisar ve Çevresi 25 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi – Sayı 21, Sh.: 5
- ^ "Türkiye Arkeolojik Tahribat Raporu 2000" (PDF). 3 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Mayıs 2012.