Katif (Arapçaالقطيف El-Katif), Suudi Arabistan'ın Doğu Bölgesi'nde bulunan bir şehirdir. Şehir, Basra Körfezi'nin kıyısında yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2010 itibarı ile 524,182'dir.[1]

Katif
القطيف
Şehir
Suudi Arabistan üzerinde Katif
Katif
Katif
Katif'in Suudi Arabistan'daki konumu
Ülke Suudi Arabistan
İlDoğu Bölgesi
Nüfus
 (2010)[1]
 • Toplam524,182
Zaman dilimiUTC+03.00 (AST)

Katif, Doğu Arabistan'ın en eski yerleşim birimlerinden biri olup tarihi M.Ö. 3500 yılına kadar gitmektedir. Bölgede petrolün bulunmasından önce ekonomiye tarım, balıkçılık ve ticaret hakimdi. Şehrin yakınlarında Katif petrol sahası bulunmaktadır. Ayrıca Katif'te nüfusun çoğu Şii olup Suudi Arabistan'daki Şii nüfusunun merkezidir.

Tarihi değiştir

Kanuni Sultan Süleyman'ın 1534 yılında Bağdat’ı ele geçirmesiyle Katif de fiilen Osmanlı İmparatorluğu'na bağlandı, 1551 yılında ise tamamen Osmanlı topraklarına katıldı. Osmanlılar ilk önce sahile egemen bir noktaya kuvvetli bir kale yaptırdılar. Katif 1555’te yeni kurulan Lahsa eyaletine bağlandı.

1792 yılında Suudî ailesinden Suûd b. Abdülazîz Katif’e hücum ederek 400 kişiyi öldürdü ve bölgeye hâkim oldu. Bâbıâli tarafından Vehhâbî meselesini halletmekle görevlendirilen Mısır Valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın gönderdiği oğlu İbrahim Paşa, 1818’de Hicaz’da emniyeti sağladıktan sonra Lahsa bölgesine de hâkim oldu ve idaresini Benî Hâlid emîrlerine bıraktı. İbrâhim Paşa’nın bölgeye getirdiği idarî taksimata göre Katif Medine’ye bağlandı.

Fakat Suudiler, 1830’ da Hufuf ve Katif’i ele geçirerek halktan yine vergi toplamaya başladılar. 1838 yılında Mehmed Ali Paşa ikinci defa bölgede asayişin sağlanmasıyla görevlendirildi ve Mısır kuvvetleri Lahsa ve Katif’i yeniden Osmanlı Devleti topraklarına kattılar(1840). Ancak Suudiler iki yıl geçmeden bölgeye tekrar egemen oldular. Osmanlılar 1871 yılındaki Lahsa Seferi'yle tüm bölgeyi ve Suûdî Emîri Suûd b. Faysal’ı itaat altına aldı.[2] Katif de bu sefer sırasında 3 Haziran 1871'de Midhat Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunca ele geçirildi. Önceleri Basra’ya bağlanan Katîf 1875’te kaza merkezi haline getirildi ve Necid sancağına bağlandı. Fakat 1913’ten sonra Katîf dahil bütün bölge Suud idaresine geçti.[3]

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 25 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2015. 
  2. ^ "Basra Körfesi'nde Osmanlı Denizcilik Faaliyetleri", Mehmet Korkmaz, Türk Tarih Kurumu, Ankara (2021), s.60
  3. ^ "İslam Ansiklopedisi, "Katif" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, ANKARA (2022), C.25, S.44-45". 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2023.