Kırgız alfabesi

Kırgız alfabesi, Kırgızcanın yazımı için kullanılan alfabedir. Günümüzdeki Kırgızca 2 alfabe ile yazılır, bunlar;

Kiril alfabesi: Kırgızistan'da,

Arap alfabesi: Çin'da yaşayan Kırgızlar tarafından kullanılır.

Kırgız latin alfabesi projesi. Prof. Gülzura Cumakunova, Ankara Üniversitesi. 3 Mart 2021

Alfabe

Kırgızlar tarih boyunca çok alfabe kullanmış bu ise Kırgızcanın telaffuzda çok olmasa da değişmesine sebep olmuştur.

Turan Türk Alfabesi

Kırgızların millî alfabesi bütün Türk Dünyasının en eski ve özüne ait alfabesi olan Turan Türk Alfabesi; Orhun alfabesi, Göktürk alfabesi, Runik, Turan alfabesi diye de adlandırılmış Eski Türk Alfabesidir.

Eski Türkçede olduğu Bilge Kağan Yazıtında KIRKIZ kelimesinin sağdan sola doğru yazılışı : 𐰶𐰃𐰺𐰴𐰕

Arap Alfabesi

Türk Dünyasının Müslüman olmaya başlaması ile Müslüman olan bütün Türk toplulukları Arap alfabesine geçmeye başladılar. Uzun bir vakit Arap Alfabesi kullanılmıştır.

Latin Alfabesi

1920'ler ve 1930'lu yıllarda kısa bir süreliğine Latin alfabesi kullanılmıştır.

Baldar Çomoqtoru. Ajtuucu: Toƣoloq Moldo Abdьraqmanov. 1939

1940'lı yıllar

Kiril Alfabesi

Kısa bir süre Latin alfabesi kullanılsa bile Sovyet baskısı sebebiyle Rusların kullandığı Kiril Alfabesi yerleştirilmiştir. Günümüzde Kırgızistan alfabesi Kiril Rus alfabesidir.

Günümüz Kırgız alfabesi Kırgızcanın yazımı için kullanılan alfabedir. Kırgızca iki alfabe ile yazılır. Bunlar;

Kiril alfabesi: Kırgızistan'da,

Arap alfabesi: Çin'da yaşayan Kırgızlar tarafından kullanılır.

Kiril alfabesi	Kırgız isim	Arap alfabesi	Başka alfabeyle yazma	Latin alfabesi (1928—1940)	IPA
А а	а	ا	A a	A a	/ɑ/
Б б	бе	ب	B b	B в	/b/, [w], [v]
В в	ве	ۋ	V v	V v	/v/
Г г	ге	گ ع*	G g	G g, Ƣ ƣ	/ɡ/ [ʁ]
Д д	де	د	D d	D d	/d/
Е е	e	ه	E e	E e	/je/, /e/
Ё ё	ё	يو	Yo yo	Yo yo	/jo/
Ж ж	же	ج	J j	Ç ç (Ƶ ƶ 1938-1940)	/dʒ/
З з	зе	ز	Z z	Z z	/z/
И и	и	ى	İ i	I i	/i/
Й й	ий	ي	Y y	J j	/j/
К к	кa	ك ق*	K k	K k, Q q	/k/, [q], [χ]
Л л	эл	ل	L l	L l	/l/
М м	эм	م	M m	M m	/m/
Н н	эн	ن	N n	N n	/n/
Ң ң	ың	ڭ	Ñ ñ	Ŋ ŋ	/ŋ/
О о	о	و	O o	O o	/o/
Ө ө	ө	ۅ	Ö ö	Ɵ ɵ	/ø/
П п	пe	پ	P p	P p	/p/
Р р	эр	ر	R r	R r	/r/
С с	эс	س	S s	S s	/s/
Т т	те	ت	T t	T t	/t/
У у	у	ۇ	U u	U u	/u/
Ү ү	ү	ۉ	Ü ü	Y y	/y/
Ф ф	эф	ف	F f	F f	/f/
Х х	ха	ح	H h	X x (H h 1928-1938)	/χ/ (=/k/)
Ц ц	це	تس	C c	Ts ts	/ʦ/
Ч ч	че	چ	Ç ç	C c	/tʃ/
Ш ш	ша	ش	Ş ş	Ş ş	/ʃ/
Щ щ	ща	-	Şç şç	Şc şc	/ʃtʃ/, /ʃː/
Ъ ъ	ажыратуу белгиси	-	-	-	-
Ы ы	ы	ى	İ i	Ь ь	/ɯ/
Ь ь	ичкертүү белгиси	-	-	-	-
Э э	э	ه	É é	E e	/e/
Ю ю	ю	يۋ	Yu yu	Yu yu	/ju/, /jy/
Я я	я	يا	Ya ya	Ya ya	/ja/, /jɑ/

• К + а, о, у, ы Arapça: ك => Arapça: ق
• Г + а, о, у, ы Arapça: گ => Arapça: ع

Sayılar

Sayı	Kırgızca (Kiril)	Okunuşu	Sayı	Kırgızca (Kiril)	Okunuşu
1	бир	bir	7	жети	ceti
2	эки	eki	8	сегиз	segiz
3	үч	üç	9	тогуз	toguz
4	тѳрт	tört	10	он	on
5	беш	beş	20	жыйырма	cıyırma
6	алты	altı	100	жүз	cüz