Kütüphane Haftası
Kütüphane Haftası; Türkiye'de 1964 yılından beri Mart ayının son Pazartesi günü ile başlayan hafta kutlanır.
| Kütüphane Haftası | |
|---|---|
| Ülke | Türkiye |
| Türü | Farkındalık günü |
| Önemi | Halkın kütüphanelerden daha iyi şekilde yararlanması, kütüphanecilik mesleğinin tanınması, Türk kütüphaneciliğinin sorunlarını halka mal edilmesi |
| Başlama | 1964 |
| Tarih | Mart ayının son Pazartesi günü ile başlayan hafta |
Amacı, halkın kütüphanelerden daha iyi şekilde yararlanmasını, kütüphanecilik mesleğinin tanınmasını sağlamak, Türk kütüphaneciliğinin sorunlarını halka mal etmektir.[1]
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından başta Türk Kütüphaneciler Derneği olmak üzere sivil toplum ile işbirliği içinde merkezi bir etkinlik programı hazırlanır.[2]
Geçmişi değiştir
Kütüphane Haftası Türkiye'de ilk defa 1964 yılının 23-29 Kasım günlerinde kutlandı. Birinci Kütüphane Haftası kapsamında Kütüphaneler Genel Müdürlüğü tarafından "Fotoğraflarla Halk Kütüphaneleri"; Milli Kütüphane tarafından da koleksiyonunda bulunan el yazmaları, Müteferrika basımlarının tamamı, ilk taş basması eserleri Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi (DTCF) salonlarında sergilendi.[3] Pek çok etkinliğin yanı sıra Türk Hava Kurumu ile anlaşma yapılarak hafta dolayısıyla hazırlanmış, "kitap okuyanın dünyası zenginleşir", "kitap ilme giden yoldur" gibi sözler yazılı dövizlerin başkentin kalabalık noktalarına uçaklardan atılması sağlandı.[4]
6 Mart 1982'de Kütüphane Haftasını Kutlama Yönetmeliği'ne resmî gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi.[5] Bu yöntemeliğe göre kutlamaların genel mesulü ve organizatörü Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü ile Türk Kütüphaneciler Derneği idi. Merkezde "kütüphane ve kütüphanecilik meselelerini ele alan konularda kongre, sempozyum gibi toplantılar düzenlemek" taşradaki kütüphanelerde ise yeni yayınlan okuyuculara tanıtıcı sergiler düzenlemek, bölgedeki okullarda öğrenim gören öğrencilerin sergileri ziyaretlerini sağlamak; yerel imkanlardan yararlanarak hafta ile ilgili duyurular yapmak, kütüphane ve kitap okuma konularını içeren makaleler hazırlayıp yerel basında yer almasını sağlamak gibi etkinlikler yapılması beklenmekteydi.
2012 yılında Kütüphane Haftasını Kutlama Yönetmeliği, halk kütüphanelerinin hizmetlerini düzenleyen diğer yönetmeliklerle birlikte kaldırılmış, 2012 yılında “Halk Kütüphaneleri Yönetmeliği" yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmeliğe göre merkezî olarak gerçekleştirilen Kütüphane Haftası etkinlik programı, başta Türk Kütüphaneciler Derneği olmak üzere, mesleki sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği içinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanır.
Etkinlikler değiştir
Kütüphane haftasında okullarda kitap okuma ve kütüphane kullanma zevki, sevgisi ve alışkanlığının kazandırma amacıyla bilgi kaynakları ve kütüphane hizmetlerine yönelik bilgiler verme, çevredeki kütüphaneler geziler düzenleme gibi etkinlikler gerçekleştirilir.[6] Üniversite kütüphanelerinde sergiler, söyleşiler, paneller düzenlenir. Halk Kütüphanelerinden en çok yararlanan okuyucular ödüllendirilir.
İlgili yönetmelikte Kütüphane Haftası'ndaki merkezi etkinliklerin Türk Kütüphaneciler Derneği başta olmak üzere mesleki örgütler işbirliğinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından düzenlenmesi öngörülür.[7]
Merkezi etkinlikler sırasında Kültür ve Turizm Bakanlığı, okuma kültürünü yaygınlaştırma alanında çalışan kişi ve kurumlara ödüller vermektedir.[8] Türk Kütüphaneciler Derneği ise çeşitli kategorilerde yılın en başarılı halk kütüphanelerini seçerek ödüllendirmektedir[9].
Temalar değiştir
Türk Kütüphaneciler Derneği her yıl kütüphane haftası için bir tema belirler. 2000 yılından itibaren Kütüphane Haftası'nın kutlandığı tarihler ve Türk Kütüphaneciler Derneği tarafından belirlenmiş temalar, aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
| Sayı | Yıl | Tarih | Tema' |
|---|---|---|---|
| 36 | 2000 | 27 Mart - 2 Nisan | Küreselleşme - Avrupa Birliği ve Bilgi Hizmetleri |
| 37 | 2001 | 26 Mart - 31 Mart | Kütüphanecilikte Yeni Gelişmeler, Kavramlar, Olgular |
| 38 | 2002 | 31 Mart - 6 Nisan | E- Türkiye Sürecinde Kütüphaneler |
| 39 | 2003 | 25 Mart - 31 Mart | Demokratikleşme Sürecinde Kütüphaneler |
| 40 | 2004 | 30 Mart - 4 Nisan | Yeniden Yapılanma ve Toplumsal Bütünleşme |
| 41 | 2005 | 28 Mart - 3 Nisan | Dijital Kültür ve Yeni Nesil Kütüphaneler |
| 42 | 2006 | 27 Mart - 2 Nisan | Türkiye’de Bilgi Hizmetleri ve Yeni Yaklaşımlar |
| 43 | 2007 | 26 Mart - 1 Nisan | Tarih Boyunca Kütüphane ve Kütüphaneci |
| 44 | 2008 | 31 Mart - 6 Nisan | Hayatımdaki Kütüphaneler |
| 45 | 2009 | 31 Mart - 5 Nisan | Bilginin Yazgısı: Sanal Dünyaya Yolculuk |
| 46 | 2010 | 29 Mart - 4 Nisan | Bilgi Mabedi Kütüphaneler |
| 47 | 2011 | 28 Mart - 3 Nisan | Antik Çağdan Günümüze Kütüphaneler |
| 48 | 2012 | 26 Mart - 1 Nisan | Bilgi Toplumu Çoğullaştırır |
| 49 | 2013 | 25 Mart - 31 Mart | Yenileşim ve Kütüphaneciler |
| 50 | 2014 | 31 Mart - 6 Nisan | Hayat Boyu Kütüphaneler |
| 51 | 2015 | 31 Mart - 6 Nisan | Kültürlerarası Diyalog ve Kütüphaneler |
| 52 | 2016 | 31 Mart - 6 Nisan | Kütüphane ve İnsan |
| 53 | 2017 | 27 Mart - 2 Nisan | Üçüncü Mekan Kütüphaneler: Yeni Roller, Yeni Yaklaşımlar |
| 54 | 2018 | 26 Mart - 1 Nisan | Kültürel Değişim ve Kütüphaneler |
| 55 | 2019 | 25 Mart - 31 Mart | Değişen Toplum, Dönüşen Kütüphaneler |
| 56 | 2020 | 30 Mart - 5 Nisan | Şehir Kültürü ve Kütüphaneler |
| 57 | 2021 | 29 Mart - 4 Nisan | Pandemi Sürecinde Kütüphanecilik |
| 58 | 2022 | 28 Mart - 3 Nisan | Hakikat ve Kütüphaneler |
| 59 | 2022 | 27 Mart - 2 Nisan | Cumhuriyet Kazanımları ve Kütüphanecilik |
Dış kaynaklar değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ "Yücel YÜCEL kaleme aldı : 58.KÜTÜPHANE HAFTASI KUTLU OLSUN". Gazetekars. 25 Mart 2022. 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2023.
- ^ "Halk Kütüphaneleri Yönetmeli,". Mevzuat.gov.tr. 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2023.
- ^ Gülle, Tayfun. "50. Kütüphane Haftası". Türk Kütüphaneciliği 28, 1 (2014),. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2021.
- ^ Gülle, Tayfun (1 Ocak 2014). "50. Kütüphane Haftası". Türk Kütüphaneciliği Dergisi. 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2023.
- ^ "Kütüphane Haftasını Kutlama Yönetmeliği". Kültür Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı web sitesi (Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat). 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2021.
- ^ "Milli Eğitim Bakanlığı Kütüphane Haftası Kutlama Yönetmeliği" (PDF). Mevzuat.meb.gov.tr sitesi. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Ocak 2021.
- ^ Karadeniz, Şenol. "Halk Kütüphanesi Yönetmeliği ile Yürürlükten Kaldırılan Yönetmeliklerin Karşılaştırılması" (PDF). alk Kütüphaneciliği Sempozyumu, Mayıs 2012. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Ocak 2021.
- ^ "58. Kütüphane Haftası Programı". kygm.ktb.gov.tr. 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2023.
- ^ "52.Kütüphane Haftası'nda en iyi kütüphane ödülünü hangi kütüphane/ler alacak". Bilgi ve Belge Yönetimi (BBY) Haber Portalı. 2 Şubat 2016. 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2023.