Hendek, Sakarya
Sakarya'nın ilçesi
Hendek, çok küçük bir bölümü Karadeniz Bölgesi, daha büyük bölümü Marmara Bölgesi sınırları içinde kalan, İdari olarak Sakarya iline bağlı bir ilçedir. 1907 yılında belediye olan Hendek, 1926 yılında Kocaeli iline bağlı bir ilçe olarak yapılanmış, 1954 yılında merkezi Adapazarı olmak üzere oluşturulan Sakarya iline dahil edilmiştir. 3 Temmuz 2020'de meydana gelen havai fişek fabrikası patlamasıyla gündeme gelmiş, patlamada can kayıpları ve yaralanmalar yaşanmıştır.
| Hendek | |
|---|---|
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Sakarya |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Halil İbrahim Acır |
| • Belediye başkanı | Turgut Babaoğlu (MHP)[1] |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 581 km² (224 mil²) |
| Rakım | 175 m (574 ft) |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 84,099 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TRS) |
| Posta kodu | 54300 |
| İl alan kodu | 0264 |
| İl plaka kodu | 54 |
Hendek ilçesi 91 mahalleden oluşmaktadır.
2012 yılı ADNKS verilerine göre ilçe toplam nüfusu 75.113’tür.[2] Bunun 46.273'ü ilçe merkezinde, geri kalan 29.238 kişisi köylerde yaşamaktadır.
2020 yılı verilerine göre Hendek nüfusu 86.612 olarak belirlenmiş. Yeni büyükşehir belediye yasasına göre köylerin hepsi mahalle olduğundan kır nüfusu bulunmamaktadır.
TarihçeDüzenle
Coğrafi konumuDüzenle
İlçe, eski E-5 yeni adı ile D-100 Karayolu üzerinde İstanbul'a 170 km, Ankara'ya 275 km Adapazarı'na 30 km kurulmuştur. TEM Otoyolu da güneyinden geçip deniz seviyesinden yüksekliği 175 metredir. Sakarya merkezin 10 metropol ilçesinden biridir.
NüfusDüzenle
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1965[3] | 42.721 | 10.788 | 31.933 |
| 1970[4] | 45.635 | 12.627 | 33.008 |
| 1975[5] | 48.291 | 15.291 | 33.000 |
| 1980[6] | 51.768 | 17.303 | 34.465 |
| 1985[7] | 54.795 | 19.717 | 35.078 |
| 1990[8] | 60.268 | 23.397 | 36.871 |
| 2000[9] | 63.703 | 28.537 | 35.166 |
| 2007[10] | 74.890 | 45.090 | 29.800 |
| 2008[11] | 74.607 | 45.017 | 29.590 |
| 2009[12] | 74.084 | 44.418 | 29.666 |
| 2010[13] | 73.815 | 44.247 | 29.568 |
| 2011[14] | 73.918 | 44.680 | 29.238 |
| 2012[15] | 75.113 | 46.276 | 28.837 |
| 2013[16] | 76.134 | 76.134 | veri yok |
| 2014[17] | 76.664 | 76.664 | veri yok |
| 2015[18] | 78.179 | 78.179 | veri yok |
| 2016[18] | 80.264 | 80.264 | veri yok |
| 2017[18] | 81.635 | 81.635 | veri yok |
| 2018[18] | 84.099 | 84.099 | veri yok |
| 2019[18] | 85.570 | 85.570 | veri yok |
| 2020[18] | 86.612 | 86.612 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
TurizmDüzenle
Türbeler bakımından çok zengin olan İlçe Din Turizmi için de uygun sayılabilir.
- Selman / Salman Dede Türbesi: Kocaali/Karasu yolu üzerinde Çam Dağı mevkiindedir. Bugün de ziyaret edilen türbenin çevresinde yılın belli bir günü (7 Temmuz), Selman Dede etkinlikleri adı altında hayır pilavı dağıtılmaktadır.
- Erenler / Eren Dede Türbesi: Türbe Köprübaşı'ndadır. Burası Dereboğazı Mahallesi'ne bağlı bir mevki iken bugün ayrı bir mahalle olmuştur.
- Keremali Dede Türbesi: Keremali Dağı'ndadır. Mevki olarak Göksu Köyü yakınındadır. Dağa adını veren eren için yılda bir (15 Ağustos) Keremali Dede etkinlikleri adı altında etkinlik düzenlenir.
- Sarı Dede Türbesi: Türbe Mahmutbey Mahallesi, 62 Evler mevkiinde, Bağdat Caddesi'ndedir.
- Vahap Dede Türbesi: Karadere Köyü yakınlarındadır.
- Şeyh İsmail İzzettin Türbesi: Şeyhler Köyü'ndedir.
- Hendek Bayraktepe projesi: Hendek Belediyesi'nin başlattığı projeye göre, Bayraktepe'sinde Türk boyunun Orta Asya'dan Anadolu topraklarına gelmesinden bu güne kadar kurdukları 16 Türk devletini temsil eden bayraklar, bayrakların altındaki kitabelerde devletlerin simgeleri rölyefler, amfi tiyatro salonu, Zemin çalışmalarında satranç ve çeşitli spor dallarına yönelik çalışmalar, 300 m² 1 katlı betonarme bina, bina üzerine 2 katlı toplamda 600 m² kütük ev, ziyaretçiler için yaklaşık 1000 m²otopark alanı, ziyaretçilerin Bayrak Tepesi'ne ulaşımlarını sağlayacak üst geçitten oluşuyor.
KaynakçaDüzenle
- ^ "BBP'li Hendek Belediyesi MHP'ye geçti". Milliyet. 9 Ocak 2020. 10 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2020.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Hendek Nüfusu - Sakarya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Sakarya Hendek Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılarDüzenle
- YerelNet
- Hendek Kaymakamlığı 29 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Hendek Belediyesi 3 Nisan 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.