Muhammed b. Hasan Tusi (Arapça: الشيخ الطوسي, Farsça: شیخ طوسی); meşhur adıyla "Şeyh Tusi" hicri 385 / 460 yılında Tus şehrinde dünyaya gelmiştir. Hicri kameri dördüncü ve beşinci asırlarda yaşayan Şeyh Tusi, İranlı şii alim ve büyük fakihlerinden sayılmaktadır. 51 kadar eserinin olduğu belirtilmiştir. Şeyh Tusi, şiilerin büyüğü olarak da bilinmektedir.[1]

Muhammed b. Hasan Tusi
Kişisel bilgiler
Doğum Hicri 385
Tus, İran
Ölüm 7 Aralık 460
Necef, Irak
Milliyeti İran İran
Dini İslam- Şiî

Hayatı değiştir

Şeyh Tusi hicri 385 yılında Ramazan ayında Tus kentinde dünyaya gelmiştir. Doğum günü hakkında kesin bilgi yoktu. Küçük yaştan İslami ilimleri öğrenmeye başladı. Hicri 408 yılında, 23 yaşındayken Bağdat’ta Şeyh mufid gibi büyük hocalardan ders almak amacıyla Hurasan’ı terk etmiş Irak’a gitti. Şeyh Tusi genç yaşlarda içtihat derecesine ulaştı.[2]

Üstatları değiştir

  1. İbn Haşir ve İbn Abdun olarak bilinen, Şeyh Ebu Abdullah Ahmed bin Abdulvahid bin Ahmed Bezzaz
  2. İbn Salt Ahvazi olarak tanınan, Şeyh Ahmed bin Muhammed bin Musa
  3. Şeyh Ebu Abdullah Hüseyin bin Ubeydullah bin Gazairi
  4. Şeyh Ebu’l-Hüseyin Ali bin Ahmed bin Muhammed bin Ebi Ceyd
  5. Şeyh Mufid olarak bilinen, Ebu Abdullah Muhammed bin Muhammed bin Numan[3]

Öğrencileri değiştir

Şeyh Tusi çok sayıda öğrenciler yetiştirdi.[4]

Eserleri değiştir

Şeyh Tusi’nin fıkıh, kelam, tefsir ve rical ilmi olmak üzere İslami ilimler alanında çok sayıda eseri bulunmaktadır. Eserlerinden bazıları günümüze ulaşmamıştır. Eserlerinden bazıları şunlardır:

Akaid Kitapları değiştir

  1. Mukaddimetun fi’l-Medheli ila İlmi’l-Kelami
  2. Usulu’l-Akaid
  3. El-İktisadu’l-Hadi ila Tariki’r-Reşad
  4. Et-Tibyan fi Tefsiri’l-Kur’an
  5. Talhisu’ş-Şafi
  6. Temhidu’l-Usul
  7. Riyazetu’l-Ukul
  8. El-Gaybet
  9. Ma la Yeseu’l-Mukellefe el-İhlalu bihi
  10. Ma Yuallel ve Ma la Yuallel
  11. El-Mufassah
  12. El-Fark beyne’n-Nebi ve’l-İmam

Tefsir Kitabı değiştir

  1. El-Mesailu’l-Demeşkiyye
  2. El-Mesailu’r-Recebiyye

Fıkıh Kitabı değiştir

  1. En-Nihayetu fi Mucerredi’l-Fıkhi ve’l-Fetava
  2. El-Hılaf fi’l-Ahkam
  3. El-Mebsut fi Fıkhı’l-İmamiyye
  4. Mes’eletun fi Tahrimi’l-Fukkai
  5. Mes’eletun fi Vucubi’l-Cizye ale’l-Yahud ve’l-Muntemin ile’l-Cebabire
  6. Mesailu ibni’l-Berrac
  7. El-Mesailu’l-Kummiyye
  8. El-İcaz
  9. El-Mesailu’l-Cenbalaiyye
  10. El-Mesailu’l-Hairiyye
  11. El-Mesailu’l-Halebiyye

Usul-u Fıkıh değiştir

  1. Şerhu’ş-Şerh
  2. El-Uddetu fi Usul
  3. Mes’letun fi’l-Ameli bi Haberi’l-Vahid ve Beyani Hucciyetihi

Hadis Kitapları değiştir

  1. El-İstibsar fi Ma’htelefe mine’l-Ahbar[5]
  2. Tehzibu’l-Ahkâm[6]
  3. Rical Kitapları: Rical-u Tusi
  4. İhtiyaru Marifeti’r-Rical

İbadet Konulu Kitaplar değiştir

  1. El-Cumel ve’l-Ukud
  2. Muhtasaru’l-Misbah
  3. Muhtasarun fi Ameli Yevmin ve Leyletin
  4. Hidayetu’l-Musterşid ve Basiretu’l-Muteabbid
  5. Misbahu’l-Müteheccid

Çeşitli Konular değiştir

  1. El-Emali
  2. Unsu’l-Vahid
  3. El-Fihrist
  4. Muhtasaru Ahbari’l-Muhtar bin Ebi Ubeyd Sakafi
  5. Mes’eletun fi’l-Ahvali
  6. El-Mesailu’l-İlyasiyye
  7. El-Mesailu’r-Raziyye
  8. Maktelu’l-Hüseyin aleyhi selam
  9. Menasiku’l-Hac fi Mücerredi’l-Amel
  10. En-Nakzu ala İbn Şazan fi Mes’eleti’l-Gar

Ölümü değiştir

Şeyh Tusi 7 Aralık 460 yılında öldü, Necef’te defn edildi. Onun vasiyetine göre türbesi mescid oldu.[7]

Kaynakça değiştir

  1. ^ ŞEYH TUSİ (ra)
  2. ^ "Ebu Cafer Et-Tûsî ve Tefsirut-Tıbyani hakkında bilgi". 8 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018. 
  3. ^ "زندگی نامه شیخ طوسی". 4 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018. 
  4. ^ «شیخ طوسی»، مرجع مجتهدان و مؤسس حوزه علمیه نجف[ölü/kırık bağlantı]
  5. ^ "Şia'nın En Önemli Dördüncü Kitabı "el-İstibsâr"". 21 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018. 
  6. ^ "Şia'nın En Önemli Üçüncü Kitabı "Tehzibu'l Ahkâm"". 22 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018. 
  7. ^ "ŞEYH TUSİ (R.A)/ŞEYH TUSİ'NİN (R.A) ÖLÜMÜ". 28 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018.