Vikipedi

Halide Pişkin

Türk oyuncu

Halide Pişkin (16 Temmuz 1902[1] - 1 Kasım 1959), Türk oyuncudur.[1] Cumhuriyet döneminin ilk Türk kadın tiyatro sanatçılarından biriydi.

Halide Pişkin
Doğum16 Temmuz 1902(1902-07-16)
İşkodra, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm1 Kasım 1959 (57 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebiBöbrek yetmezliği
Defin yeriFeriköy Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
MeslekOyuncu, seslendirme sanatçısı
Etkin yıllar1923-1959

Hayatı değiştir

İşkodra Merkez Kumandanı dedesinin kızı Makbule Nefise Hanım ile babası kurmay yüzbaşı İsmail Hakkı Bey'in evliliğinden, 16 Temmuz 1902'de İşkodra'da dünyaya geldi. Bir kardeşi vardır. Babasını 3 yaşında kaybetmesinin ardından ailesiyle birlikte İstanbul'a geldi. 7 yaşında Bezmialem Sultanisi'nde okula başladı. Öğrenimine devam ederken 17 yaşında Türk Kurtuluş Savaşı'nın başlaması nedeniyle eğitimini bıraktı. Üsküdar Feyzi Hürriyet Mektebi'nde bir yıl öğretmenlik yaptı. Bu sırada evlendiği pamuk tüccarı ilk eşi 8 ay sonra öldü.[2] Daha sonra postane'de çalışırken Hüseyin Kemal Gürmen ile tanıştı. Gürmen'in yönlendirmesi ile ilk kez 1923 yılında Şadi Fikret'in kurduğu "Milli Sahne"'nin İzmir turnesinde, Sevda Hanım Zevcem oyunuyla sahneye çıktı. 2 yıl genç kız rolleri oynadıktan sonra topluluğun Söke'de verdiği Odalık piyesinde Sara Mannik'in oynadığı "ihtiyar hala" rolü ile kendi genç kız rolünü değiştirdi. Fikret'in de beğenisi üzerine oyunculuk hayatına yaşlı kadın rolleri ile devam etti. Bu topluluk dağılınca İsmail Galip Arcan ve Bedia Muvahhit'in aracılığı ile 1925'te Dârülbedâyi'ye girdi. Burada ilk olarak Kırçiçeği piyesinde "Emeti kadın" rolü ile sahneye çıktı.[3]

1940'ta Raşit Rıza tiyatrosu, 1944'te Ses Tiyatrosu'na girdi. Yine aynı yıl kendi adını taşıyan, Adile Naşit'in de olduğu grup içerisinde "Her Şeyden Biraz" oyunu ile İstanbul turnesine çıktı. 1951'de tekrar Şehir Tiyatrosu'na döndü[4] ve ölümüne değin burada kaldı. Bir dönem radyoda da çalışan Halide Pişkin, özellikle radyo skeçlerinde canlandırdığı "Pişkin Teyze" gibi sağduyulu, esprili, sözünü esirgemeyen yaşlı kadın tiplemeleriyle dinleyicilerinden büyük ilgi gördü. Yerli tipleri başarıyla canlandıran Halide Pişkin birçok filmde de karakter rolleri oynadı. 1940'larda oyuncu Vedat Karaokçu ile ikinci evliliğini yaptı.[2]

Kısmı felç geçiren Pişkin, bir süre Gureba Hastanesi'nde tedavi gördükten sonra durumu ağırlaşınca nakledildiği Nişantaşı İşçi Sigortaları Hastanesi'nde, 1 Kasım 1959 tarihinde böbrek yetmezliği nedeniyle sabah saat 6'da öldü.[5] Halide Pişkin, ertesi gün Şişli Camii'nde düzenlenen cenaze töreninin ardından Feriköy Mezarlığı'na defnedildi.[6]

Filmografisi değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ "TSA' da Halide Pişkin". 13 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2023. 
  2. ^ a b "Çocukluk hatıralarını anlatıyorlar". Milliyet Haftalık İlave. 28 Kasım 1954. s. 3. 
  3. ^ Mekki Sait (13 Aralık 1932). "Habibe Molla". 7 Gün (dergi). 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. 
  4. ^ "Halide Pişkin, tekrar Şehir Tiyatrosu'na girdi". Cumhuriyet. 2 Ağustos 1951. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. 
  5. ^ "Halide Pişkin vefat etti". Milliyet Haftalık İlave. 2 Kasım 1959. s. 3. 
  6. ^ "Halide Pişkin dün toprağa verildi". Milliyet Haftalık İlave. 3 Kasım 1959. s. 3. 

Not değiştir

  1. ^ Çeşitli kaynaklarda doğum yılı 1906, 1907 ve 1910 olarak da verilirken, Milliyet gazetesi 1954 tarihli röportajında verdiği hicri 1320 yılı (miladi 1902), 1932 tarihli 7 Gün dergisi röportajı göz önüne alındığında daha doğru görünmektedir.

Dış bağlantılar değiştir

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Halide_Pişkin&oldid=31016600" sayfasından alınmıştır