Enzootik hematüri

Enzootik hematuri (EH), sığır ve mandalarda, eğrelti otunun tüketilmesine bağlı, ciddi bir sendromdur. Sidik kesesinde şekillenmiş tümörlere ilgili sekonder kan işeme gözlenir. Hastalık yavaş gelişir ve kronik karakterlidir.

Enzootik Hematüriye ilişkin neoplastik lezyonların bulunduğu sidik kesesi

Türkiye'de enzootik hematüri ve insidensi değiştir

Dünyada birçok bölgede tanımlanan hastalık Türkiye'de eğrelti otunun doğal flora içerisinde yer aldığı Karadeniz’e kıyısı bulunan illerde şekillenmektedir.

Dünyada yer yer %100’lere çıkabilen insidens, Türkiye'de, %9.8-15.5 oranındadır.

Enzootik hematüri’nin oluşumu değiştir

Hastalığın oluşması için eğrelti otunun az miktarlarda ve uzun süre ile alınması gerekir. Hastalık çoğunlukla 4-6 yaş arasındaki hayvanlarda gözlenir, erkekler ve dişiler hastalığa eşit oranda hassastır.

Hayvanlar tarafından merada ve/veya altlık olarak kullanıldığı zaman ahırda tüketilen eğrelti otunun içerdiği biyolojik aktif maddelerin karsinogeneziste önemli olduğu bilinmektedir. Bu maddelerden tespit edilen etken maddelerden ptaquloside, kaempherol, quarcetin, tannin, shikimic asit, braxin A2, ptelosides, aqualine A ve alpha-ecodysone’nin mutojenik ve karsinogenetik etkileri ortaya konulmuştur.

Rat, fare ve kobayların rasyonlarına %25-34 arasında katılan eğrelti otunun uzun süre (2-25 ay) yedirilmesi suretiyle yapılan deneysel çalışmalarda sidik kesesinin yanı sıra, mide, akciğer, bağırsak, böbrek ve memede değişik tipte tümörler gözlenirken bazı hayvanlarda multiple adenokarsinomların şekillendiği ifade edilmiştir.

Enzootik hematüri’ye ilişkin tümör ve diğer patolojik lezyonlar değiştir

Hastalıkta şekillenen başlıca lezyonlar sidik kesesinde yerleşir. Çoğu olguda sidik kesesinin birden fazla bölümünde tümöral lezyonlar gözlenir.

Bu tümörler histolojik olarak hem epitelyal hem de mezenşimal orijinli olabilir ve benign ve/veya malign karakter sergilerler. Bazen de her iki tipte tümöral oluşumlar aynı kesede şekillenebilir. Sidik keselerinde gözlendiği bildirilen benign tümörler; Papillom, Fibrom, Hemangioma kapillare, Hemangioma kavernozum, Hemangio-endotelyoma benignum ve Mikzom’dur.

Sidik keselerinde gözlendiği bildirilen malign tümörler ise Transisyonel hücreli kanser, Hemangio-endotelyoma malignum, Angiosarkom, Leiomyosarkom, Fibrosarkom, Karsinoma insitu ve Pagetoid hücreli tümördür.

 
Hemoraji, pre-neoplastik ve yangısal lezyonlar içeren enzootik hematüri ilişkili bir sidik kesesi olgusu.

Sidik kesesinde EH’ye ilgili tümörlerin metastazları yaygın değildir. Seyrek olarak, bölgesel lenf yumruları, akciğer ve karaciğere metastazlardan bahsedilir.

Sığırlarda sidik kesesinde, neoplastik oluşumlar dışında; transisyonel epitelde papiller ve nodüler hiperplaziler, yine bu hücrelerde hidropik dejenerasyon ile lamina propriada konjesyon, ödem ve hemorajiler ile lenfosit, makrofaj ve plazma hücrelerinin ağırlıkta olduğu yangısal değişikliklere rastlanır.

Kaynakça değiştir

[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16][17]

  1. ^ Bovine Cystic Haematuria in Philipines: A Report on an Enzootic Area. JAVMA., 149:1686-1690.
  2. ^ Enzootic bovine haematuria- Past, Present and Future. Veterinary Bull., 71(10):1R-27R.
  3. ^ Niksar İlçesi Sığırlarında Görülen Mahiyeti Meçhul Hastalık. Türk Vet. Hek. Der. Derg., 19:54-56.
  4. ^ Carcinogenic Activity of Bracken. Nature, 208:913-914.
  5. ^ The Radiomimetic Nature of Bracken Toxin. Cancer Res., 28:2252-2261.
  6. ^ Induction of Mammary Cancer in CD Rats Fed Bracken Diet. Carcinogensis, 4:885–887.
  7. ^ Sığır Mesane Tümörlerinin Teşekkülünde Eğrelti Otunun (Pteris aquilina) rolü. Doktora tezi, Ankara Üniversitesi.
  8. ^ Enzootic Bovine Haematuria in Cattle: Pathomorphological, İmmunofuorescent and İmmunological Studies. Indian Journal of Veterinary Pathology, 14:24-26.
  9. ^ Tumours of the Urinary Bladder in Cattle and Water Buffalo in the Black Sea Region of Turkey. Br. Vet. J., 152: 473-475
  10. ^ Karadeniz Bölgesi Sığırlarının Sidik Kesesi Tümörlerinde Patomorfolojik ve İmmunhistolojik İncelemeler. Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu. 2004-0810-067.
  11. ^ Investigations on the Pathology of Enzootic Bovine Hematuria in Turkey. Zentrabl Vet. Med., 2(5):409-429.
  12. ^ Tumors of the Urinary Bladder in Cattle and Water Buffalo Affected with enzootic bovine hematuria. Zentrabl Vet. Med., 4:185-197.
  13. ^ Epidemiologic Studies on Urinary Bladder Tumors in Turkish Cattle. Ann. New York Acad. Sci., 108: 938-947.
  14. ^ Pathology of the Bovine Urinary Bladder Tumors. Fırat Üniv. Vet. Fak. Derg., 3(3):27-44.
  15. ^ Bovine Enzootic Haematuria in New Zealand. New Zealand Veterinary Journal, 18:115-120.
  16. ^ Preliminary Observations on the Enzootic Bovine Haematuria in Mandi and Kulu Districts of Himachal Pradesh. Indian Veterinary Journal, 59: 688-692.
  17. ^ Histopathogensis of Bracken Fern Induced Experimental Tumor of Urinary Bladder. Japanese Journal of Veterinary Sciences, 43:875-885.