Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi

2. IŞİD lideri (1976-2022)

Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi,[2] (Arapçaأبو إبراهيم الهاشمي القرشي)[3] (5 Ekim 1976 - 3 Şubat 2022), eski Irak ve Şam İslam Devleti lideri ve Irak ve Şam İslam Devleti'ne göre Ebu Bekir el-Bağdadi'nin ardından gelen ikinci İslam halifesi.[4] 2020 yılının Ocak ayında gerçek adı Emir Muhammed Abdurrahman el-Mevli es-Selbi (Arapçaأمير محمد عبد الرحمن المولي الصلبي) olarak açıklanmıştır.

Ebu İbrahim el Haşimi el-Kureyşi
2. Irak ve Şam İslam Devleti lideri
Görev süresi
31 Ekim 2019 - 3 Şubat 2022
Yerine geldiği Ebu Bekir el-Bağdadi
Yerine gelen Ebu el-Hasan el-Haşimi el-Kureyşi
Kişisel bilgiler
Doğum Emir Muhammed Abdurrahman el-Mevli es-Selbi
5 Ekim 1976
Telafer, Irak[1]
Ölüm 3 Şubat 2022 (45 yaşında)
Atme, İdlib, Suriye
Ölüm nedeni İntihar saldırısı
Bitirdiği okul Musul Üniversitesi
Dini İslam (Selefilik)
Askerî hizmeti
Takma adı Haji Abdullah
Bağlılığı Baas Partisi (2003'e kadar)
El-Kaide (2003-2014)
 Irak ve Şam İslam Devleti (2014-2022)
Rütbesi Subay (2003'e kadar)
Komutan (2003-2019)
Irak ve Şam İslam Devleti lideri - (2019-2022)
Çatışma/savaşları Irak Savaşı
Irak İç Savaşı

Ebu Bekir el-Bağdadi'nin ölümü sonrası IŞİD meclisi tarafından lider olarak seçildi ve göreve getirildiği 31 Ekim 2019'da IŞİD'e yakın medyalarda açıklandı. Amerika Birleşik Devletleri, Kureyşi'nin öldürülmesi veya yakalanması için 5 milyon dolar ödül koydu.[5]

ABD Başkanı Joe Biden tarafından açıklanan bilgi ile 3 Şubat 2022'de ABD Özel Kuvvetleri tarafından düzenlenen harekâtta öldürüldüğü açıklandı.[6]

Yaşamı değiştir

Kureyşi, Emir Muhammed Abdurrahman el-Mevli es-Selbi adıyla Telafer, Irak'ta Irak Türkmeni[1] bir ailede doğdu. Musul Üniversitesinde şeriat hukuku üstüne eğitim aldı.[7] Üniversiteden mezun olduktan sonra Irak ordusunda subay olarak görev yapmaya başladı. Irak Savaşı sırasında Saddam'ın devrilmesiyle birlikte El-Kaide'ye katıldı. El-Kaide'de dini bir vekil ve genel şeriat hukukçusu olarak görev aldı. 2004 yılında Amerika Birleşik Devletleri kuvvetleri tarafından yakalandı ve Bucca Kampı'na götürüldü. Burada Ebu Bekir el-Bağdadi ile tanıştı.[8] Tahminlere göre, Bucca Kampı'ndan çıktıktan sonra El-Kaide'ye yeniden katıldı.

2014 yılında Irak ve Şam İslam Devleti ile El-Kaide ayrışınca El-Kaide'ye biatı reddetti IŞİD'e bağlılığını bildirdi. Yine 2014 yılında IŞİD'in Musul'u ele geçirmesinde önemli rol oynadı. Aynı yıl Ağustos ayında yapılan Yezidi katliamlarına katılan IŞİD komutanlarından birisiydi. Bu gelişmelerin ardından Ebu Bekir el-Bağdadi'nin vekili konumuna yükseldi.[9]

IŞİD'e göre Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi Batı dünyasına karşı yürütülen savaşta tecrübeli ve bunun yanında dini eğitim almış bir komutandır.[10] IŞİD militanları onu "bilgin, emekçi, ibadetci, Cihat'ın önde gelen figürü, "savaş emiri" olarak tanımlamıştır.[11][12]

IŞİD lideri oluşu değiştir

Ebu Bekir el-Bağdadi'nin ölümü ile birlikte Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi IŞİD meclisinde Suriye ve Irak'ta tüm toprakların kaybedilmesine rağmen "halife" unvanıyla seçildi.[11][12] Bağdadi'nin ölümü sonrası meclisin bu kadar hızlı lider seçmesi nedeniyle Ebu Bekir el-Bağdadi'nin Haşimi'yi kendisinden sonraki halife olarak atadığı, halefi olarak seçtiği düşünülmektedir.[13][14] Haşimi'nin lider oluşu IŞİD destekçilerinin Bağdadi'nin ölümünü reddettiği ve bu konuda spekülasyon oluşturduğu birkaç günün ardından gerçekleşti.[15]

IŞİD'in son zamanlarda yaşadığı toprak kayıpları sonrası IŞİD lideri olan Haşimi'nin yıpranmış ve uyuyan hücrelere sahip bir örgütün lideri olacağı bekleniyordu.[16] Bu yüzden "kül halifeliğinin hükümdarı" olarak anıldı. Bunun ötesinde bazı analistler Bağdadi'nin ölümüyle birlikte IŞİD'in dağılacağını düşünüyordu.[11] Buna karşın bazı analistlerse operasyonel açıdan Bağdadi'nin ölümünün IŞİD üstünde çok ciddi etkileri olmayacağını düşünüyorlardı.[17]

Biatlar değiştir

Haşimi IŞİD'in lideri olduktan sonra 2 Kasım'da Sina ve Bangladeş vilayetleri; 3 Kasım'da Somali vilayeti; 4 Kasım'da Pakistan ve Yemen vilayetleri; 5 Kasım'da Havran ve Horasan vilayetleri; 6 Kasım'da Tunus vilayeti; 7 Kasım'da Kuzey Afrika, Humus, Rakka, el-Hayr, Doğu Asya ve Orta Afrika vilayetleri; 8 Kasım'da Batı Asya vilayeti; 9 Kasım'da Batı Afrika, Mali, Burkina Faso ve El-Baraka vilayetleri; 12 Kasım'da Halep vilayeti; 14 Kasım'da Bağdat vilayeti; 15 Kasım'da Libya vilayeti; 16 Kasım'da Dicle vilayeti; 17 Kasım'da Diyala vilayeti; 18 Kasım'da Salah al-Din vilayeti; 19 Kasım'da Kerkük vilayeti; 22 Kasım'da Endonezya vilayeti, 29 Kasım'da Azerbaycan vilayeti Haşimi'ye biat ettiğini bildirdi. Bu biatların örgüt içinden gelen çatlak seslerin bastırılması konusunda önemli olduğu düşünülmektedir.[18]

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b Chulov, Martin; Rasool, Mohammed (20 Ocak 2020). "Isis founding member confirmed by spies as group's new leader". The Guardian. 20 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  2. ^ "Supporters Begin Flocking to New Islamic State Leader | Voice of America - English". www.voanews.com (İngilizce). 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  3. ^ "تنظيم الدولة الإسلامية يعلن عن "خليفة" أبو بكر البغدادي". BBC News Arabic (Arapça). 31 Ekim 2019. 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  4. ^ "Islamic State Group Names Successor to Al-Baghdadi". NBC Los Angeles. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  5. ^ "Amir Muhammad Sa'id Abdal-Rahman al-Mawla". 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  6. ^ "President Biden on Twitter". 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2022. 
  7. ^ "Amir Mohammed Abdul Rahman al-Mawli a.k.a. Abu Ibrahim al-Hashimi al-Quraishi". Counter Extremism Project (İngilizce). 29 Ocak 2020. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  8. ^ "Islamic State appoints Amir Mohammed Abdul Rahman al-Mawli al-Salbi as new leader". The Financial Express. 21 Ocak 2020. 21 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  9. ^ "UN report warns ISIS is reasserting under new leader believed to be behind Yazidi genocide". CNN. 30 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  10. ^ "Privacy settings". myprivacy.dpgmedia.net. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  11. ^ a b c "Islamic State names new leader, confirms death of Baghdadi in US raid". ABC News (İngilizce). 1 Kasım 2019. 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  12. ^ a b Sanchez, Raf (31 Ekim 2019). "Islamic State announces new leader after death of Abu Bakr al-Baghdadi". The Telegraph. 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  13. ^ "Islamic State confirms Baghdadi's death, names new 'Emir of the Faithful' | FDD's Long War Journal". www.longwarjournal.org. 1 Kasım 2019. 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  14. ^ Sanchez, Raf (1 Kasım 2019). "Why Isil's new leader Abu Ibrahim al-Hashemi al-Qurayshi has inherited an empire in ruins". The Telegraph. 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  15. ^ "Isis just announced the name of its new leader after the death of Baghdadi". The Independent (İngilizce). 31 Ekim 2019. 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  16. ^ "ISIL confirms death of leader al-Baghdadi, names new chief". www.aljazeera.com. 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  17. ^ "What to Know About the New Leader of ISIS". Time (İngilizce). 2 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020. 
  18. ^ "Caliph Incognito: The Ridicule of Abu Ibrahim al-Hashimi". www.jihadica.com. 15 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2020.