İslam Devrimi Muhafızları Ordusu
İslam Devrimi Muhafızları Ordusu (Farsça: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی Sipah-i Pasdaran-i İnkılab-i İslâmi), İran Silahlı Kuvvetlerine bağlı kara, hava, deniz ve füze kuvvetleri bulunan büyük bir ordudur. Halk ağzında ve özellikle İran diasporasında ordu mensubu kişilere organizasyona duydukları hayranlığı belirtmek için Farsçada "muhafızlar" anlamına gelen Pasdaran denilmektedir.
| İslam Devrimi Muhafızları Ordusu | |
|---|---|
| سپاه پاسداران انقلاب اسلامی | |
 İslam Devrimi Muhafızları Ordusu arması | |
| Kuruluş | 1979 |
| Birimler | |
| Karargâh | Tahran |
| Komuta | |
| Başkomutan | DinÎ Lider Ali Hamaney |
| Cumhurbaşkanı Genelkurmay Başkanı | İbrahim Reisi Muhammed Bakıri |
| İDMO Komutanı KK Komutanı HVK Komutanı DZK Komutanı FK Komutanı Kudüs Gücü Komutanı | Hüseyin Selâmi Muhammed Pakpur Emir Ali Hacızade Ali Fedevi Faruk Ensari İsmail Kaani |
| Genel Bilgiler | |
| Askerlik yaşı | 18 |
| Zorunlu askerlik | var |
| Etkin personel sayısı | 125.000 |
| İlgili maddeler | |
| Tarih | İran-Irak Savaşı Lübnan İç Savaşı 2006 Lübnan Savaşı Suriye İç Savaşı |
İran İslam Devrimi'nin ilk günlerinde dinî lider Ayetullah Humeyni tarafından 5 Mayıs 1979 tarihinde kuruldu. İran Anayasası'na göre iç düzeni sağlanması, devrimin korunması ve "sapkın hareketlerin" önlenmesi ile görevlidir.[1][2]
Devrim Muhafızları'nın bünyesindeki Kara, Hava ve Deniz kuvvetlerinde toplam 125.000 askerî personel bulunmaktadır. Devrim Muhafızları Deniz kuvvetleri Basra Körfezi'nin harekât kontrolü ile görevli ilk müdahale kuvvetidir.
Son yıllarda bir "milyarlarca dolarlık iş imparatorluğu" haline geldiği ve bildirildiğine göre İran Milli Petrol Şirketi ve İmam Rıza Fonu'ndan sonra "İran'ın üçüncü en zengin kurumu"dur.
Bir ideolojik güdümlü milis ordusu olan İslam Devrimi Muhafızları, İran toplumunun hemen hemen her alanında giderek daha iddialı bir rol almaya başlamıştır. Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın altında genişletilmiş sosyal, siyasal, askerî ve ekonomik rol yönetiminin özellikle 2009 cumhurbaşkanlığı seçimleri ve seçim sonrası protestolarının bastırılması sırasında görülmüştür. Hatta Şii mollalar bile bu duruma tepki göstermiştir.[3][4][5] İran Devrim Muhafızları medya birimi Sepah News'tir.[6]
İran Devrim Muhafızları Ordusu, 15 Nisan 2019'da Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan "yabancı terör örgütleri" listesine dâhil edildi.[7]
Askeri yapısı değiştir
| İran Devrim Muhafızları Ordusu |
| Komuta |
| Dini Lider Ali Hamaney |
| Komutanlar Muhammed Ali Caferi Kasım Süleymani |
| Askerî Yapılanma |
| Kara Kuvvetleri |
| Hava Kuvvetleri |
| Deniz Kuvvetleri |
| Kudüs Gücü |
| Besic |
| Füze Kuvvetleri |
| Personel |
| Rütbeler |
| Tarihçe |
|---|
| İran İslam Devrimi |
Kara Kuvvetleri değiştir
İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun kara kuvvetleridir. Daha çok İran'ın yedek kara kuvvetleri olarak bilinmektedir. 5 Mayıs 1979'da İran Dinî Lideri Ayetullah Humeyni'nin emriyle kurulmuştur. Görevi olası savaş durumunda bağımsız olarak hareket edip İran Kara Kuvvetlerine destek vermektir. Karargâhı Tahran'dır. 70.000 aktif askerî personeli bulunmaktadır.
Besic değiştir
Kasım 1979'da Ayetullah Humeyni'nin emriyle kurulan bir paramiliter gönüllü milis teşkilatıdır. Bu teşkilat doğrudan doğruya dini liderden emir alır. Şu anda resmî dini törenleri organize etme, sosyal hizmet sağlama, ahlak polisi ve muhalif toplantıların bastırılması gibi faaliyetlerle birlikte iç güvenlikte kolluk kuvvetlerine yardımcı kuvvet olarak görev yapmaktadır.
Kudüs Gücü değiştir
Şah İmparatorluk Muhafızları'nın halefi olarak tanımlanan elit Kudüs Gücü'nün 2.000-5.000 kişiden teşkil olduğu tahmin edilmektedir. Yurt dışındaki faaliyetlerini ele alan özel harekât birimidir.[8]
Hava Kuvvetleri değiştir
İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun hava kuvvetleridir. Daha çok İran'ın yedek hava kuvvetleri olarak bilinmektedir. Karargâhı Tahran'da bulunmaktadır. 25.000 personeli vardır. Gelecekte İran Hava Kuvvetleri ile eş değer olması muhtemel görülmektedir.
Deniz Kuvvetleri değiştir
İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun deniz kuvvetleridir. Daha çok İran'ın yedek deniz kuvvetleri olarak bilinmektedir. İran Devrim Muhafızları Donanması, 20.000 asker ve 1.500 savaş gemisinden müteşekkildir.[9] Düzenli İran Deniz Kuvvetlerinden ayrıdır.[10] 2019'da İngiliz tankeri Stena Impero Hürmüz Boğazı’nda Devrim Muhafızlarının Özel Deniz Kuvvetleri (SNSF) tarafından ele geçirdi. İngiliz gemisini ele geçirmeden önce birimin en ünlü görevlerinden biri, Ocak 2016’da ABD deniz birliklerinin tutuklanmasıydı.[11]
Füze Kuvvetleri değiştir
İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun füze kuvvetleridir. Daha çok İran'ın füze ve uzay gücü olarak bilinmektedir. Görevi İran'ı hava sahası dışından gelebilecek saldırılara karşı savunmaktır. Düzenli İran Hava Savunma Kuvvetlerinden ayrıdır.
Kaynakça değiştir
- ^ Morris M Mottale. "The birth of a new class - Focus". Al Jazeera English. 31 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2013.
- ^ Lalevee, Thierry (11 Eylül 1984). "Iran's Revolutionary Guards in power bid" (PDF). Executive Intelligence Review. 11 (35). LaRouche Publications. s. 44. 6 Haziran 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2013.
- ^ "Arrests at new Iranian protests". BBC News. 21 Temmuz 2009. 22 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2009.
- ^ "Crisis as Opportunity for the IRGC". Stratfor. 27 Temmuz 2009. 5 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009.
- ^ Abdo, Geneive (7 Ekim 2009). "The Rise of the Iranian Dictatorship". Foreign Policy. 11 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2009.
- ^ Picture imperfect 22 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 9 March 2013 The Economist
- ^ "Foreign Terrorist Organizations". Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2019.
- ^ "Q+A-Iran's Revolutionary Guards weave powerful web". Reuters. 23 Temmuz 2009. 26 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2009.
- ^ "Abrahamian, Ervand p.175-6"
- ^ "The Consequences of a Strike on Iran: The Iranian Revolutionary Guard Corps Navy" 3 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Global Bearings, 15 December 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019.