Vikipedi

Codex Seraphinianus

hayali bir dünyanın resimli ansiklopedisi

1981 yılında yayınlanan Codex Seraphiniaus[1] İtalyan sanatçı, mimar ve endüstriyel tasarımcı Luigi Serafani tarafından 30 ayda (1976-1978[2]) yaratılmış hayali bir dünyanın ansiklopedisidir. Kitap ortalama 360 sayfadır (balkısına bağlı olarak) ve kurmaca bir dilde, şifrelenmiş bir alfabede yazılmıştır.[3][4]

Codex Seraphinianus
Orijinal 2 Ciltlik Çalışma
YazarLuigi Serafini
Ülkeİtalya
YayımcıFranco Maria Ricci
Sayfa127 (Vol. I); 127 (Vol. II)
ISBN88-216-0026-2

İlk önce İtalya’da yayınlanan kitap daha sonra başka ülkelerde de yayımlanmıştır.

Tanım değiştir

El yazması bu ansiklopedik kitapta çok sayıda elle çizilip kuru boya ile renklendirilmiş, garip ve olağanüstü flora, fauna, anatomi, moda ve yiyecek resimleri bulunur.[5] Kitap, henüz deşifre edilememiş Voynich el yazması, Jorge Luis Borges’in "Tlön, Uqbar, Orbis Tertius" hikâyesi,[6] M. C. Escher ve Hieronymus Bosch’un sanat eserleri ile karşılaştırılır.

Resimlerin sıkça gerçek dünyada var olan şeylerin gerçeküstü bir parodisi niteliğinde olduğu görülür. Bu resimlere kanayan meyve, kabaca sandalye şeklinde büyümeye başlayan bir bitki ve hemen ardından bir sandalyeye dönüşmesi, çiftleşmenin ardından timsaha dönüşen bir çift gibi örnekler verilebilir. Diğerleri ise küçük filamentlerle bir arada tutulan, çoğunlukla narin bir görünüme sahip garip, görünüşe göre anlamsız makineleri tasvir ederler. Aynı zamanda haritalar veya insan yüzleri olarak kolayca tanınabilen illüstrasyonlar da bulunur. Öte yandan, özellikle "fizik" bölümünde, birçok resim neredeyse tamamen soyuttur. Hemen hemen tüm figürler parlak renklidir ve zengindir detaylara sahiptir.

Yazı Sistemi değiştir

Kitabın yazı sistemi, muhtemelen uydurulmuş bir yazı sistemi olmakla beraber sıradan Batı tarzı yazı sistemlerine (satırın solundan sağına yazıldığı, büyük ve küçük harflerin kullanıldığı ve bunların bazılarının da ikişerli rakamlardan oluştuğu bir alfabe) göre modellenmiştir. Bazı harfler kelimelerin yalnızca başında veya sonunda yer alır ve bu da kitabın yazı sisteminin Semitik (Sami) yazı sistemleri ile paylaştığı ortak bir özelliğidir. Alfabenin eğrisel harfleri halatlar ya da iplik benzeri olup, döngüler ve hatta düğümler sergiler ve biraz Sinhal alfabesinin harflerini anımsatır.

Kitabın dili yıllardır dilbilimcilerin bütünüyle eksiksiz bir analiz yapmalarına izin vermemiştir. Bununla birlikte, sayfaların numaralandırılması için kullanılan sayı sistemi Allan C. Wechsler ve Bulgar dilbilimci Ivan Derzhanski tarafından kırılmıştır (görünüşte bağımsız olarak). Bu sistem, 21’lik sayı sisteminin bir varyasyonudur.

11 Mayıs 2009'da Oxford Üniversitesi Kütüphaneciler Derneği'nde yaptığı bir konuşma esnasında Serafini, Codex'in satırları arasında gizlenmiş asemik hiçbir anlamın yer almadığını, yazarken yaşadığı tecrübenin özgüdümlü yazıya benzer olduğunu ve alfabenin okurlara iletmesini istediği etkinin ise tıpkı çocukların henüz anlayamadıkları kitaplara baktıklarındaki hissettikleri his olduğunu belirtmiştir, ancak yine de bu alfabenin yetişkinler için anlamlı olduğu görülmüştür.

İçeriği değiştir

Kitap 2 kısma ayrılmış 11 bölümden oluşur. İlk kısım flora, fauna ve fiziğe yer vererek canlılar dünyasının (doğal dünya) tanımı izlenimini verir. İkinci kısım ise beşeri bilimler ve giyim, tarih, yemek, mimari gibi insan hayatının çeşitli yönlerini ele alır. Her bir bölüm genel bir ansiklopedik konuya değinir gibi görünür ve bu bölümün konuları aşağıdaki gibidir:

  1. Birinci bölümde pek çok flora türü anlatılmaktadır: garip çiçekler, kendilerini kökünden söken ve göç eden ağaçlar vb.
  2. İkinci bölümde at, suaygırı, gergedan, kuş ve benzeri gibi gerçeküstü çeşitlemelerden oluşan birçok hayvan tasvir edilerek bu dünyanın faunasına ayrılmıştır.
  3. Üçüncü bölüm, garip iki ayaklı yaratıkların ayrı bir krallığı ile ilgili gibi görünür.
  4. Dördüncü bölüm, fizik ve kimya gibi görünen şeylerle ilgilidir, açık ara en soyut ve esrarengiz bölümdür.
  5. Beşinci bölüm tuhaf makineler ve araçlar ile ilgilidir.
  6. Altıncı bölüm genel beşeri bilimleri inceler: biyoloji, cinsellik, çeşitli yerli halklar ve hatta insan vücuduna doğrudan aşılanmış bitki yaşamı ve araç gereçler (kalemler ve İngiliz anahtarı gibi) örnekler gösterir.
  7. Yedinci bölüm tarihle ilgili bir bölümdür. Bu bölümde önemi belli olmayan, zamanlarını doğuma ve ölüme veren insanlar (bazılarının insan oluşu bile belli belirsiz) gösterilir. Aynı zamanda tarihi (ve muhtemelen dini) önemi olan birçok sahneyi tasvir eder. Ayrıca, defin ve cenaze adetlerine örnekler de dâhildir.
  8. Sekizinci bölüm, Codex'in yabancı yazım sisteminin tarihçesini tasvir eder.
  9. Dokuzuncu bölüm yemek, yemek uygulamaları ve kıyafetler ile ilgilidir.
  10. Onuncu bölüm tuhaf oyunları (oyun kartları ve masa oyunları da dâhil olmak üzere) ve atletik sporları anlatır.
  11. On birinci bölüm tamamen mimariye ayrılmıştır.

Son bölümden sonra içindekiler tablosu ya da bir fihrist bulunur, bunu da sonsözü andıran bir kısım takip eder, ancak bu kısmın yazımı özensiz ve aceleye gelmiş gibidir.

Altıncı bölümdeki iki plakta Fransızca birkaç satır bulunur. Bu satırlar Marcel Proust'un "Albertine disparue" (Albertine kayıp) adlı kitabından alıntıdır: "A la recherche du temps perdu: Albertine disparue" (Kayıp zamanın izinde: Albertine kayıp). Resmin zeminine dağılmış kelimeler aynı kitaptandır.

Baskılar değiştir

Orijinal baskısı iki cilt olarak yayınlandı:

  •  Luigi Serafini, Codex Seraphinianus, Milano: Franco Maria Ricci [I segni dell'uomo, 27–28], 1981, 127+127 s., 108+128 plates, ISBN 88-216-0026-2 + ISBN 88-216-0027-0.

İki yıl sonra, Amerika Birleşik Devletleri, Almanya ve Hollanda'da tek cilt bir baskısı yayınlandı:

  •  1. Amerikan baskı, New York: Abbeville Press, 1983, 370 s., ISBN 0-89659-428-9;
  • Munich: Prestel, 1983, 370 s., ISBN 3-7913-0651-0;
  • Amsterdam: Meulenhoff/Landshoff, 1983, ISBN 90-290-8402-2.

Franco Maria Ricci'nin 1993'te birleştirilmiş, tek ciltli bir baskı yayınlamasından önce, 1980'lerin baskıları birkaç yıldan beri basılmıyordu:

  • Fransız birleştirilmiş baskı, Italo Calvino'nun önsözüyle, çeviri Yves Hersant ve Geneviève Lambert, Milano: Franco Maria Ricci [Les signes de l'homme, 18], 1993, 392 s., ISBN 88-216-2027-1;
  • İspanyol birleştirilmiş baskı, Italo Calvino'nun önsözüyle, çeviri C. Alonso, Milano: Franco Maria Ricci [Los signos del hombre, 15], 1993, 392 s., ISBN 88-216-6027-3.

2006'da Rizzoli, İtalya'da genişletilmiş, ancak daha ucuz bir baskı yayınladı. Bu baskı, ilave resimlere ve yazarın önsözüne sahiptir:

  • Milano: Rizzoli, 2006, 384 s., ISBN 88-17-01389-7;
  • Milano: Rizzoli, 2008, 384 s.

2013'te Rizzoli, ikinci bir baskı olarak revize edilmiş aynı zamanda sınırlı sayıda, imzalı ve numaralı "deluxe" baskıyı yayınladı. 300 adet İtalyanca ve 300 adet de İngilizce kopya basıldı:

  • Milano: Rizzoli, 2013, 396 s., ISBN 0-8478-4213-4

2016 yılında Universe Publishing tarafından 2017 Codex Serafinianus duvar takvimi basıldı.

  • Universe Publishing, 2016, 24 s., ISBN 978-0789332158

Yorumlar değiştir

Asimov's Science Fiction’dan Baird Searles (Nisan 1984): "Olgular maskesi takınmasıyla garip bir edebi duruş verilen bu kitap, gerçeküstücülük ve fantezi arasındaki o huzursuz sınırda.”

Metamagical Themas: Questing for the Essence of Mind and Pattern’da Douglas R. Hofstadter, illüstrasyonlardan birçoğunu "grotesk ve rahatsız edici" ve diğerlerini ise "son derece güzel ve vizyoner" bulmuştur. Kitabın "entropiyi, kaosu ve anlaşılmazlığı yücelteceğini (bazı insanlar için) " söylemiştir.

Amerikalı gazeteci Jim Dwyer, eserin Bilgi Çağının erken eleştirisi olduğu tespitinde bulunmuştur.

Eğer ansiklopedi belli bir çağın bilgisini düzeltme eğilimli bir tür olarak ele alınırsa, Serafini'nin “fantezi ansiklopedisi” ("fantaencyclopedia”) bu konuda pek bir şey içermez. Italo Calvino'ya göre, iskelet "değişebilir şekillerle dolu bu dünyada aynı şekilde süren gerçekliğin tek çekirdeğidir". Bu ironik ve kapsamlı değişkenlik için Codex Seraphinianus, psişik alanla bağlantı kurar ve "çelişkili dünyanın yarım şekillerle kataloğunu" oluşturmayı dener.

Ayrıca bakınız değiştir

  •  Azron'un, İspanya Kralı’ı için Aztek hayatını anlatan bir ansiklopedisi olarak tasarlanan sömürgeci dönemden bir Aztek kodeksi olan Codex Mendoza
  • 15. yüzyılın başlarından, bilinmeyen bir yazı sistemiyle elle yazılan resimli bir kodeks olan Voynich el yazması
  • Çinli sanatçı Xu Bing'in benzer bir kitabı olan The Sky from Book, elle oyulmuş bloklardan basılmış yeni ve anlamsız Çince karakterlerden oluşuyor
  • Fantastic Planet, benzer soyut imgelerden oluşan Fransız bir film
  • Dougal Dixon’dan After Man ve Man After Man - sırasıyla spekülatif gelecek zooloji ve antropolojiyi gösteren kitaplar

Richard Davies. "Codex Seraphinianus - The World's Weirdest Book"11 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. AbeBooks. http://www.abebooks.com/books/RareBooks/serafini-fantasy-art-weird/Codex-Seraphinianus.shtml11 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 

Başvurular değiştir

  1. ^ (İngilizce)as it were "the book (or manuscript) of Serafini"; the Latin noun codex referred to a book with pages (as opposed to a scroll), and is often applied in modern usage to a manuscript with pages, especially an antiquarian one. Seraphinianus is a Latinisation of the author's surname, Serafini (which in Italian, refers to the seraphs).
  2. ^ (İtalyanca)Corrias, Pino (5 Şubat 2006). "L'enciclopedia dell'altro mondo" (PDF). La Repubblica. s. 39. 9 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Mart 2018. 
  3. ^ (İngilizce)Berloquin, Pierre (2008). "Chapter 10: The Cipher Gallery". Hidden Codes & Grand Designs: Secret Languages from Ancient Times to Modern Day. Sterling Publishing. ss. 300-302. ISBN 1-4027-2833-6. 
  4. ^ (İngilizce)Peter Schwenger (2006). "Museal". The Tears of Things: Melancholy and Physical Objects. University of Minnesota Press. ss. 119-124. ISBN 0-8166-4631-7. 
  5. ^ (İngilizce)Tim Conley; Stephen Cain (2006). "Codex Seraphinianus". Encyclopedia of Fictional and Fantastic Languages. Greenwood Publishing Group. ss. 30-31. ISBN 0-313-33188-X. 
  6. ^ (İngilizce)Antoinette LaFarge. "Codex Seraphinianus". University of California, Irvine. 5 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2018. 

Dış bağlantılar değiştir

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Codex_Seraphinianus&oldid=32107459" sayfasından alınmıştır