Vikipedi

Bolesław Leśmian

Bolesław Leśmian (doğum Bolesław Lesman ; 22 Ocak 1877[1] – 5 Kasım 1937), Polonyalı bir şair, sanatçı ve Polonya şiirine Sembolizm ve Ekspresyonizmi tanıtan ilk şairlerden birisidir.Polonya Edebiyat Akademisi üyesiydi.[2] Yaşamı boyunca büyük ölçüde marjinal bir figür olmasına rağmen, Leśmian şimdi Polonya'nın en büyük şairlerinden biri olarak kabul edilmektedir.[3]

Bolesław Leśmian

Doğum22 Haziran 1877,Varşova
Ölüm5 Kasım 1937,Varşova,Polonya
Defin yeriPowązki Cemetery
MeslekŞair
DilLehçe
VatandaşlıkPolonya

Biyografi değiştir

 
Bolesław Leśmian'ın fotoğrafı

Bolesław Leśmian, 22 Ocak 1877'de Varşova, Kongre Polonyası, Rusya İmparatorluğu'nda Polonize Yahudi aydınları'na mensup bir ailede doğdu.Çocukluğunu ve gençliğini, Saint Vladimir Üniversitesi'nin hukuk fakültesinden mezun olduğu Kiev'de geçirdi. 1901'de Varşova'ya döndü.Burada, ressam Zofia Chylińska ile evlendi .Münih ile Paris de dahil olmak üzere çeşitli Avrupa şehirlerine doğru bir yolculuğa çıktı . Fransız modernistlerden büyük ölçüde etkilenen Leśmian, deneysel bir Sanat Tiyatrosu'nun kurucularından biri olduğu Varşova'ya döndü. Orada ayrıca bir sanat gazetesi olan Chimera'nın yayınlanmasına dahil olduğu,en yakın arkadaşlarından biri olan Zenon Przesmycki ile de tanıştı.

1918'den 1934 yılına kadar,bir noter olarak Hrubieszow'da,daha sonra avukat olarak Zamość'ta çalıştı .Bu süre zarfı içerisinde en bilinen kitapları olan: Łąka (The Meadow, 1920) ve Napój cienisty (Shadowy Drink, 1936)'ı yayımladı. 1933'te Polonya Edebiyat Akademisi'nin daimi üyesi olarak kabul edildi. 1935'te iki yıl sonra öleceği Varşova'ya döndü. Diğer önemli yazarlar, politikacılar ve askeri adamlar gibi Meritorious Sokağındaki Powązki Mezarlığı'na gömüldü .

Leśmian ve Chylińska çiftinin iki kızı vardı.Kızlardan biri olan Wanda "Dunia" Leśmianówna daha sonra İngiliz maceracı ve gezgin Denis Hills ile evlendi.Daha sonradan aktris ve şarkıcı olacak olan Gillian Hills 1944'te bu evlilikten doğdu.[4] Leśmian ayrıca ünlü şair ve Young Poland hareketinin yazarı, Antoni Lange ve dönemin bir başka önemli şairi olan Jan Brzechwa'nın kuzeniydi .

Tarzı değiştir

Polonyalı okuyucular için, Leśmian'ın tarzı benzersiz ve kolayca tanınabilir, kendine özgü olmasına rağmen sezgisel olarak erişilebilir olarak tanımlanabilir.[3] Şiirlerinde, fantastik, efsanevi ve muhteşem bir ortamda genellikle Polonya'nın folklor ve geleneklerinden alınan yaratıklarının yaşadığı bir ortamda geçer. Eserlerinin kahramanları genellikle kültür ve doğa arasında mücadele eden, aradaki konumlarını kabul edemeyen "özürlü insanlar" oluşturur..Leśmian için bunu yapabilenler,hem kültür hem de doğa ile aynı anda yaşayabilen şairlerdir.Bir başka deyişle "ilkel insanlığın" son örnekleri.

"Lehçe'nin, baş döndürücü kelime oluşumu potansiyeline" şiddetle güvenerek[5] Leśmian tarzı,sayısız neolojik özellikle dikkat çekmektedir..Sonraki akademisyenler tarafından "leśmianizm" olarak anılan bu neolojizm tarzı eserler,çoğu Slav dili için doğal olan ama Leśmian'ın şiirini neredeyse İngilizceye çevrilemez kılan çok yönlü "ön takı + fiil / isim (+ son ek)" formülünün ürünüdür.[3]

Leśmian'ın favori ön ekleri yoksunluk bildiren (bez-,nie- ya da -madan/-meden,-maksızın/-meksizin) tarzdaki eklerdi.Tarihteki en büyük Polonyalı şairlerden biri olarak kabul edildi.Şimdiye kadarki "en büyük Polonyalı şair" değilse bile Leśmian kesinlikle savaşlar arası dönemin en ilginç sanatçılarından birisi ve benzersiz bir şekilde biçimlendirilmiş Polonya halk şarkısı ve son derece kişisel olmasına rağmen son derece popüler metafizik şarkı sözleri yazmıştır. Buna ek olarak, Lehçe tarihinde erotik şiir dizelerinin en dikkat çekici şairlerinden biri olarak da sık sık bahsedilir.

Kaynakça değiştir

  • "Sad rozstajny", (Çatallı Meyve Bahçesi, Varşova, 1912)
  • "Klechdy sezamowe" (Susam Masalları, Varşova, 1913)
  • "Przygody Sindbada Żeglarza" (Denizci Sindbad'ın Maceraları, Varşova, 1913)
  • "Łąka" (Çayır, Varşova, 1920)
  • "Napój cienisty", (Gölgeli İçecek, Varşova, 1936)
  • "Dziejba leśna" (Orman Olayları, Varşova, 1938)
  • "Klechdy polskie" (Polonya Masalları, Londra 1956)
  • "Skrzypek opętany" (Mülklü Keman Oyuncusu, Varşova, 1985)
  • "Pochmiel księżycowy" ( Rusça, Ayın ertesi günü, Varşova, 1987; Jerzy Ficowski'nin Polonyaca çevirisi)
  • "Zdziczenie obyczajów pośmiertnych" (Ölümünden Sonra Alışkanlıkların Korunması, Cracow, 1998)

Dipnotlar değiştir

  1. ^ The exact date of his birth is disputed: the act of birth mentions 1877, Leśmian himself used 1878, while the date mentioned on his tombstone is 1879.
  2. ^ "Bolesław Leśmian". Britannica.com. 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018. 
  3. ^ a b c "The Greatest Poet You'll Never Read". culture.pl. 21 Ocak 2017. 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018. 
  4. ^ "Bolesław Leśmian's Life and His Poetic Oeuvre". filmolesmianie.pl. 25 Eylül 2017. 24 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018. 
  5. ^ "The Untranslatables – Writers You Will Never Read". culture.pl. 24 Eylül 2013. 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018. 

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  • Bolesław Leśmian; Alexandra Chciuk-Celt (1992). Mythematics and Extropy II: Selected Literary Criticism of Bolesław Leśmian. Peter Lang Pub. ISBN 0-8204-1636-3.
  • Rochelle Heller Stone (1976). Boleslaw Lesmian: The Poet and His Poetry. University of California Press. ISBN 0-520-02549-0.
  • Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Janek Langer (2000). Magic & Glory: Polish Poetry from the 20th Century. Janek Langer. ISBN 0-9539208-0-1.

Ayrıca Bakınız değiştir

  • Mortkowicz-Olczakowa, Hanna (1961). Bunt wspomnień. Państwowy Instytut Wydawniczy.
  • Alexandra Chciuk-Celt, "Boleslaw Lesmian'da dilsel yenilik", 68 şiirin ağır şekilde açıklamalı çift versiyonu (ayet ve literal) ile çeviri tezi, New York Şehir Üniversitesi, 1984.

Dış bağlantılar değiştir

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Bolesław_Leśmian&oldid=32340674" sayfasından alınmıştır