Bebek ölümü, bir yaşın altındaki bir çocuğun ölümü olarak tanımlanır. Bebek ölüm hızı ile ölçülür, bu değer bir yılda canlı doğan 1000 bebekten bir yıl içinde kaçının öldüğünü gösterir.

2013 yılı dünya bebek ölüm hızı
2008 yılında Dünya'da bebek ölüm oranları[1]

Bebek ölüm hızı (BÖH) bölgedeki bebek sağlığını temsil eder.[2] Bebek ölüm hızı bir bölgenin sağlık sisteminin seviyesini göstermektedir. Dünyada II. Dünya savaşı yıllarında bin bebekten 306'sı ölürken, Cumhuriyetin kuruluşunda Türkiye'de bebeklerin 1/4'ü bir yaşını göremiyordu.

Sebepleri

değiştir

Bebek ölümlerinin başlıca sebepleri; doğum asfiksi (solunumun başlamaması), zatürre, erken doğum komplikasyonları, ishal, sıtma, kızamık ve kötü beslenmedir. Bunların dışında, eğitim, çevre koşulları, devletin tıp hizmetleri ve annenin sağlık bilgisi gibi pek çok faktör ölüm sayısına etki eder. Gıda ürünlerinde hijyenin sağlanması, temiz erişilebilir içme suyu, bulaşıcı hastalıklara karşı aşılama ve diğer halk sağlığı önlemleri bebek ölümlerini engeller. Bebek ölümleri, toplumun potansiyel fiziksel, sosyal ve beşeri sermayesini alıp götürür.

Bebek ölümlerinin %60'ı ilk bir ay içinde gerçekleşmektedir. Bu ölümlerin ana nedeni engellenmesi zor doğumsal anormalliklerdir. bir aydan bir yaşına kadar olan ölümler engellenebilir nedenlerden kaynaklanır. Türkiye'de toplam ölümlerin %30'unu bebek ölümleri oluşturur.[3]

Dünyada bebek ölümleri

değiştir

Dünyada, gelişmiş ülkelerin ve gelişmekte olan ülkeler için, bebek ölüm hızı 1960 ve 2001 yılları arasında önemli ölçüde azalmıştır. 1960 yılında binde 126 olan BÖH 2001 yılında binde 57'ye gerilemiştir. Ancak BÖH az gelişmiş ülkelerde daha yüksektir. 2001 yılında az gelişmiş ülkelerde binde 91 olan BÖH, gelişmiş ülkelerden on kat büyüktü. BÖH'deki azalma, gelişmiş ülkelere nazaran, gelişmekte olan ülkelerde daha az gerçekleşmiştir.

The World Factbook 2012 tahminlerine göre ilk beş ve son beş ülke sıralaması listede gösterilmiştir.[4]

Sıra Ülke Bebek ölüm hızı
(ölüm/1,000 canlı doğum)
1 Afganistan 121.63
2 Nijer 109.98
3 Mali 109.08
4 Somali 103.72
5 Orta Afrika Cumhuriyeti 97.17
218 İsveç 2.74
219 Singapur 2.65
220 Bermuda 2.47
221 Japonya 2.21
222 Monako 1.80
Türkiye'de 1000 doğumda tahmin bebek ölüm oranları (1971–2007)
Sağlık Bakanlığı, Bir Bakışta Sağlık,2007[5]
Yıl BÖH Yıl BÖH
1971 134,0 1993 52,6
1973 123,0 1998 42,7
1975 112,0 2003 29,0
1977 102,0 2004 24,6
1979 96,0 2005 23,6
1983 95,3 2006 22,6
1988 77,7 2007 21,7
Dünyada 1000 doğumda tahmin bebek ölüm oranları (1950–2050)
UN, medium variant, 2008 rev.[6]
Yıllar BÖH Yıllar BÖH
1950–1955 152 2000–2005 52
1955–1960 136 2005–2010 47
1960–1965 116 2010–2015 43
1965–1970 100 2015–2020 40
1970–1975 91 2020–2025 37
1975–1980 83 2025–2030 34
1980–1985 74 2030–2035 31
1985–1990 65 2035–2040 28
1990–1995 61 2040–2045 25
1995–2000 57 2045–2050 23

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ World Infant Mortality Rates in 2008 27 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Population Reference Bureau
  2. ^ "Ölüm İstatistikleri, 2014". tuik.gov.tr. 2014. 22 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2015. 
  3. ^ ENGİN, Dr. Berat. "Bebek ve Çocuk Ölümleri". sağlık.net. 12 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2015. 
  4. ^ "CIA – The World Factbook: Infant Mortality Rate". 19 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012. 
  5. ^ "Türkiye'de 5 yaş Altı Ölüm Hızında Azalma" (PDF). 22 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2015. 
  6. ^ "UNdata: Infant mortality rate (per 1,000 births)". 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2015.